Kwel
Kwel is groandwater dat under drök uut de groand kump.
In et algemeen untsteet kwel deur nen undergroandsen waterstreum van n hoger elaegen gebeed noar n laeger elaegen gebeed. De greutte van et debiet wöd beschraeven deur de wet van Darcy, woarin de deurloatendheid van de materioalen ne rolle spölt.
Kwel kan zich ofspölle oaver ofstaanden van een paar meter tot völle kilometers. Kwelwater vörmt bronnen. In n ni-jerwets ontwaterd gebeed wöd kwelwater mangsmoal weg-evongen in gravens veurdat et in et maaiveld an de oppervlakte traedt. Dit is éne van de eurzoaken van verdreuging van de natuur.
Kwel hef mangs ne biezunderen waterkwaliteit. Veural depe kwelstreumen dee-t eeuwnlänge deur den boadem hebt estreumd, bunt voodselarm en mangs kalkriek. Dit leidt tot biezunderen flora. Ne plante as waterviolier geldt as kwelindikator.
De voodselarme uutstroaling van olde kwel wödt wieter verstarkt deurdat et mangs iezerholdend is. Iezer bindt den meststof fosfoat woarmet velden bemest wodt en mek et kwelwater minder geskikt veur planten dee veur eure greuj stark op de anwaezigheid van fosfoat leunt.
Kwel wöd ok wal an-eduud as achterloopsheid of underloopsheid woarbi-j dizze uutsproaken mangs in samenstelling met kunstwarken wodt ebruukt, terwijl kwel vaker wödt ebruukt in samenstelling mit dieken en natuur.