Liest van Leegsaksische draank

Dit is n liest van Leegsaksische draank. Ien vrougere tieden bestonden der gain supermaarkten woar man produkten oet haile wereld kopen kon, dus was man ôfhankelk wat der ien de noahe streek produkseerd wör. Alkoholische draank is al aiwen populeer en t is den ook nait zo vrumd dat èlke streek of dörp n aigen soort draank het. Hieronder stoan dizze regionoale draanken op n riegke per regioon.

Grönnen

Jenever

Jenever of genever wordt ook wel de nasjonoale draank van Grönnen nuimd. Der bestoan verschaaidene regionoale varianten, môr de bekendste is de Stadjer groanjenever, dij tegenswoordeg produkseerd wordt deur Hooghoudt. Jenever wör vrouger deur elkenain dronken, zowel bie biezundere gelegenheden as normoal noa t waark, noa t eten of veur t sloapen goan. Zo was vrouger de traditsie dat man bie t slachten volop jenever dronk as snaps as ontspannen bie t waark en t vaaiern van n joar waark dat zok nou betoalde ien vlees. Ook was de traditsie dat de postbode op nijjoarsdag bie elkenain n klokje hoalen gong om hom tou bedanken veur n joar laank post rond brengen. Dit gebeurde ook bie de boderieder en de mìlkboer. Van oldsheer drinkt man jenever ien n lutje glaske dat onderien n bitke bol is, noar t midden tou smaler wordt en bovenien weer de maximoale bredte het.

• Hooghoudt oude, jonge of dubbele graanjenever - Stad
• Westerwoldse Roggegenever - Westerwoolde
• Winsumer Gladhak graanjenever - Wìnzum

Krudenbitters

Dou sunt de 17. aiw de haandel mit exotische gebieden aal staarker wör, kwammen der ook aal meer nije produkten ien de regionoale keuken en dij nije produkten wörren ook aal makkelker verkriegboar veur de lutje man. Doardeur kreeg man ook de meugelkhaid om wat mit kruden tou experimenteren, wat veuraal deur aptaiker gebeurde. Dou man krudendraankjes oetvon dij as medizien waarkten, gong man perbaaiern om dizzent mit jenever tou mengen, woardeur de krudenbitter ontston. t Duurde môr even en elk dörp haar zien aigen, al den nait lokoale, kruden en touvougens kozen en haar zo zien aigen krudenbitter. Tegenswoordeg worden n aantel van dizze krudenbitters opnij produkseerd, wel op traditsionele wieze, en verkôcht ien dörpswinkeltjes of spesjoale verkooppunten, zo as streekmuzijoms en toeristische zìntrums en worden voak verkôcht ien mooie stainen kroeken.

• Kalmoes Beerenburg - Stad
• Troapelder Kloosterbitter - Troapel
• Troapelder Druppie - Troapel
• Grunneger Krudenbitter - Stad
• Oorlam - Boertang
• Schansker Poortwachter - Nijschaanze
• Pieterpad kruidenbitter - Wìnzum
• Winsumer Boekanier - Wìnzum
• Winsumer Beerenburg - Wìnzum
• Obergumer Roodborstje koffielikeur - Obergum (Wìnzum)
• Grunniger Klokje - Stad
• Catz-elixer - Pekel, Stad (nait meer origineel verkriegensboar)
• Knoalster kruidenbitter - Knoal

Overg destiloat

• Fladderak - Stad
• Hagel en donder - Stad
• Schilletje
• Wadwater - Waddenzeekost en Waddenaailanden
• Grunneger kovvielikeur - Stad

Bier

As Hanzestad haar stad Grönnen vrouger n hail ìnde bierbraauwerijen. Dit was ien de middelaiwen ook neudeg om de bevôlken tou veurzain van zoeperij, den de vroag noar bier was doudestieds liek zo groot as nou, ook deurdat man voaker bier as woater dronk, deurdat t woater smoutzeg was en bier as ainegste zuver genog was om tou drinken. Ien de 19. en begun 20. aiw binnen aal bierbraauwerijen op appelat kommen. Ien de twijde hèlft van de 20. en begun 21. aiw binnen der n poar weer open goan en dij môken t bier wat vrouger ain van de belaangriekste haandelsprodukten van Grönnen was. Ain van dij braauwen het de olle reseptuur van t kloosterbier van Troapel opnij oetbrocht. Ien t verleden wör dit bier ien t klooster deur de kroesherenbrouders braauwen, wat nog aal trug tou vinden is ien de hoppen dij tegenswoordeg om en bie t klooster ien de natuur veurkomt.

• Grunn bier - Stad
  • Goudhaantje (oerpilsner)
  • Hail en Zegen (donker wit)
  • Bock (primeur)
  • Rode Hoan (amber)
  • Dreidubbel (oet haandel)
  • Hoagelwit (oet haandel)
• Pronkjewail bier - Stad
• Kruisheren bier - Troapel
  • Bock
  • Winterbier
  • Augustinus (Klooster Blond)
  • Odilia (Premium Klooster Pilsner)

Wien

t Môken van wien is n aiwenold prinzipe, môr ien Grönnen is t reloatief nij. Wien het der wel aaltieds wèst, môr den kwam t aargens aans vot (Tekkelnbörg, t Rhainlaand, o.z.w.). Ien de kloosters wör wel wien môkt, môr de droeven en t resept kwammen wel aanswoar vot. Tegenswoordeg bestaait der ook Grunneger wien. Omreden droeven nait hail best gruien willen ien t kolle noorden, binnen de Grunneger wienen mokt van vruchten dij op de Ommelaander klaaigronden verbaauwd worden. t Idee is ien de twijde hèlft van de 20. aiw opkommen dou n poar partikulieren ien t Oldambt en op t Hoogelaand bedochten dat zai van heur oobst ook wel wien môken konden en zai doun dit nou al joaren. Der bestoan wienen van n hail ìnde verschillende vruchten, van eerdappelwien tot broamenwien en van svaartbeernswien tot braandnekkelwien.

• Vruchtenwien, Grootmoeder's keuken - Hoogelaand

• Vruchtenwien, Groninger pracht - Oldambt
• Oldambtster laandwienen - Oldambt

Oostfreisland

Jenever

• Friesengeist
• Fischergeist
• Mattjes Schluk
• Grünkohl Schluk

Krudenbitter en anner destilout

• Moorgeist
• Bohnsopp
• Moorfeuer
• Küstennebel
• Magenbitter
• Kräuterlikör Junge Schwedin
• Tee Söpke
• Tee Likör
• Ostfreeske Brannwien
• Leuchtfeuer
• Jantje Sacht in 't Liev (ein veur manluu on ein veur vraauwluu)
• Sanddorngeist
• Boßler Schluk
• Uns Lüttje Möhln Roter Schluk
• Kartoffelschnapps Marke Bauerngold
• Sanddorn Grog
• Sanddorn Likör
• Sanddorn Insel
• Apotheker Stegmann's Sanddorn Edelbitter

Bier

• Jever bier

Wien

• Wikinger mit hönnekwien

Drenthe

Bier

• Hunebedbier
  • Amber
  • Bock
  • Witbier
  • Blond

Stellingwarven

Dit artikel is noch mar en beginnechyn. Help mid döär et üüt to breiden.

Sallaand en Kop van Overiessel

Dit artikel is noch mär en beginnechyn. Help med döär et üüt to breiden.

Tweante

Beer

• Grolsch (Bokel)
• Huttenkloas
• Hengelo-pils (besteet nit mear)
• Twents Pils
• Twents Wit
• Twents Rosé

Stoarken draank

• Van jonge leu en oale groond - foezel (groanjeneawer)
• Van jonge leu en oale groond - Boernjongs
• Van jonge leu en oale groond - Vretborrel (advoköatjen)

Bitters

• Tweants Kuiernat
• Zwiegöllie
• Twentsche Nöalbitter
• Boorköttelnat (Eanter, vuur karnavalsverenige De Boorköttels)
• Riessens Zoompbitter (Riessen)
• Riessens Blauwtjen
• Van jonge leu en oale groond - Kruudenbitter
• Twents Hoflikeur (Beantel)
• Zachte Twentelander
• Tukker
• Hendrik & Griet
• Oethmersheimer

Wien

Roond t negende joarhoonderd was der in Tweante al wienbouw. In de buurte van de noaberskop Rektum tusken Wierden, Eanter en Riessen steund n klooster van de Johanniterorde, woer't ne droewensoort noar verneumd is. t Is bekeand det in dee tied nen niejen boer n aanker wien (ong. 166 liter) an de grote boeren oet de umgewing mos betalen vuurdet he zinne groond moch gebroeken.

• Hof van Tweante wien (Beantel)
  • t Nieuwland Rood
  • t Nieuwland Wit
• Wienboer Baan (Rektum)
  • Roden wien
    • Regent
    • Cuvee
    • Rondo
  • Witten wien
    • Phoenix
    • Johanniter
    • Solaris
  • Rosé
    • Regent Rosé
    • Dreugen wien met 0,1 gram restsuker
    • Dreugen wien met 3 gram restsuker

Bronnen / wellen:

Dit artikel is skreaven in et grönningsk.