King Tubby

jamaikaansken geluudstechnikus
(döärstüürd vanaf "Osbourne Ruddock")

Osbourne Ruddock (den 28. january 1941 - den 6. february 1989), beater bekend under syne artistenname King Tubby, was nen jamaikaansken geluudstechnikus den as grouten invlood had up et untstån van dubreggae in de jåren '60 en '70 van den 20. eyw en ouk up dåruut untståne andere musikstylen.

Hee wüst et draien an knöppe en spöälen med frekwentys en geluudseffekten töt kunstform te verheffen. Med syn vernyende studiowark leade King Tubby de grundbeginselen vöär latere DJs en musikproducenten in de pop, rock, hiphop en elektroniske musik. Hee wördt algemeyn eseen as den uutvinder van de remix, nen bewarking van en origineel nummer, wat in latere dance en andere elektroniske musik neet meyr weg te denken is.

King Tubby had ne upleiding as elektrotechnikus. Sanger Mikey Dread segt dårvan: "King Tubby begreap geluud up ne weatenskappelike wyse. Hee wüst wo as circuits warket en wat de elektronen deaden. Dårdöär kunde hee wat hee kunde."[1]

Up den 6. february van 1989 wör hee vöär syn huus in de wyke Waterhouse in Kingston doudesköäten en beröyvd.

Loupbane

bewark

King Tubby groiden up in de tyd at soundsystems, illegale rundrydende reggaespöälers, döär Kingston reyden. Dat wörden steyds kommercielere underneamingen. King Tubby was handig med radio's repareren en had al gauw souwat alle tounangeavende soundsystems as klant. Et tropiske weader (en sabotage van rivaliserende soundsystems) was der vake neet best vöär.[2] Up Drumalie Avenie stichteden hee en herstelbedryvken vöär radio's en televisys. Dår begünde hee groute verstarkers te bouwen vöär lokale soundsystems. Tusken 1961 en 1962 bouwden hee nen geheimen sender, wårmed hee ska en rhythm and blues spöälden. Dat gavven hee rap up do as hee gewår wörden at de polity der achteran sat.[3] Uuteandelik bouwden King Tubby in 1968 syn eygene soundsystem under de name Tubby's Hometown Hi-Fi[4] Döär de houge geluudskwaliteit, syne uutgaven dee as nargens anders te höyren warren en syne spöälerye med geluudseffekten as echo en galm (dårvöär noch nooit eyrder dån) wör hee al rap nen publiksleveling. Et hülp ouk de loupbane van U-Roy, den vasten toaster by et soundsystem.[5]

Remixes

bewark

King Tubby begün med warken as skyvensnyder vöär platenbaas Duke Reid in 1968. Reid was in dee tyd ne groute name, med nen eygenen upnamestudio, Treasure Isle. Et was eyne van Jamaika's eyrste unafhangelike musikhüse en ne vöärname steade in de untwikkeling van ska, rocksteady en reggae. Vöär at de dub uutevünden wör, hadden de meyste 45-singelkes ne instrumentale versy up de andere kante, wat de 'version' nöömd wör. Dee wörden weader gebruked döär toasters en andere artisten, üm der nen eygen drai an te geaven. Do as King Tubby vrågd wör üm disse versions te maken, deade hee dat anvangelik up Reid syn mengtåfel döär de sangpartyen weg te draien. Mär al rap küm hee der achter dat hee up den mengtåfel deylen kunde benådrükken en weglåten en der nye effekten as swåre galmen en echo's, phaser oaverhen setten. Dårmed makeden hee der vulleydig nye nummers van. Under meyr döär disse remixes wör King Tubby syn soundsystem eyne van de populäärsten in Kingston. Dårup beslöät hee in 1971 nen eygenen studio lös te doon in Waterhouse, wår hee eyrst begün med ne enkele 4-spoarsmengtåfel, dee as hee oaverkocht had van Byron Lee.

Dubmusikprodukty

bewark

Döär syn musikproduktywark groiden King Tubby in de jåren '70 uut töt nen Bekenden Jamaikaan. Geluudstechnici en musikproducenten van oaver de heyle wearld wolden weaten wo as hee syn wark deade. Döär syn groute kennis van herstelwark an elektronika kunde hee syn eygene studiogerei bouwen. Dårvöär gebröäk hee vake olde apparaten en mengden dee med nye techniken. In synen studio untwikkelden hee precyse, sweaverige geluden, wat syn handelsmark wör. Döär verskillende effektendösen an synen mengtåfel te koppelen wör dat syn instrument. Når synen smak draiden hee instrumenten en sangstemmen når de vöär- of achtergrund (letterlik dubben), soudat en vulleydig ny nummer en dårmed en heyl nyen musikstyl untstünd. Al in 1971 wüsten groute studiobasen as Glen Brown en Lee "Scratch" Perry em te vinden.

In synen studio was gin rüümde vöär musikanten. Selv upneamen kunde hee düs neet. Meyrspoarige masterupnames haalden hee döär synen selv-ebouwden MCI van 12 kanalen. Sou kreag et geluud ne unverwachtse samenstelling en kümmen bas en drums meyr up den vöärgrund. Tüskendöär klünken dan refels van stemmen, blåsers, piano en örgel. Et warren techniken dee al döär andere soundsystems dån wörden, mär dee deaden wat vöärsichtig med EQ-frekwentys draien. King Tubby tilden dit når nye höygdes. Vake verdraiden hee reggaehits sou slim dat se unherkenbår wörden en as nye nummers gölden. Eyne van syne unike kenmarken was et gebruuk van en high-pass filter under synen sou-genöömden Big Knob, wårmed as hee as em dat uutküm de laege tounen vortdraiden en et geluud bekneap, töt der neet meyr as nen hougen dünnen rüüs oaverbleav. Vake deade hee dat med de blåsers.

Tubby warkeden med an nummers vöär groute jamaikaanske musikbasen as Lee Perry, Bunny Lee, Augustus Pablo en Vivian Jackson. Up de nummers sint artisten te höyren as Johnny Clarke, Cornell Campbell, Linval Thompson, Horace Andy, Big Joe, Delroy Wilson, Jah Stitch. In 1973 breidden hee synen studio uut med nen veerspoars mengtåfel en en upnamehükken. Sou kunde hee artisten by up de instrumentale bände upneamen dee as verskillende platenbasen em stüürden, wat in Jamaika "voicing" wördt enöömd. En vulleydig (en kloppend) oaversicht van syn wark is håste neet te maken. Up wat platen wördt hee neet enöömd ümdat den platenbaas alleyne de sanger up den ümslag esat hevt. Ouk warren der wat dee as syne name der jüüst upsatten üm meyr te verkoupen, terwyl as hee der nooit wat med te maken had. Toch sint der verskeidene albums van syne dubberye uutegeaven, wårvan de öldsten, Blackboard Jungle (med Lee Perry) en Dub from the Roots (med Bunny Lee), uut 1974 stammet.

Syn bekendste nummer en meskeen wal populäärsten dub van alle tyden is "King Tubby Meets the Rockers Uptown" uut 1974. Dit was nen bewarking van Jacob Miller syn nummer "Baby I Love You So". Up et nummer is ouk ne melodika te höyren, den as bespöld wördt döär Augustus Pablo.

  1. [Du Noyer, Paul (2003). "The Illustrated Encyclopedia of Music". 1. ed. Flame Tree Publishing. Fulham, London. ISBN 1-904041-96-5. p 356-357.
  2. Thompson, Dave (2002) Reggae & Caribbean Music, Backbeat Books, ISBN 0-87930-655-6. p. 138–141.
  3. King Jammy interview", BBC, 2005. Bekeaken up 30 April 2016.
  4. Bonitto, Brian (2012) "King Tubby, the sound creator", Jamaica Observer, Skreaven up 6 july 2012, Bekeaken up 13 july 2012.
  5. Masouri, John. "Wailing Blues: The Story of Bob Marley's Wailers". Omnibus Press, 2009. ISBN 978-0857120359. Bekeaken up den 22. juni 2020.