Papua Nyguinea
Papua Nyguinea, officieel den Unafhangeliken Ståt Papua Nyguinea en vake ofekortt töt PNG, (Tok Pisin: Independen Stet bilong Papua Niugini; Hiri Motu: Independen Stet bilong Papua Niu Gini), is en land in Oceanie. Et beslüt et oustelike deyl van et eiland Nyguinea en byhöyrige eilanden in Melanesie. De höyvdstad is Port Moresby. Met ne uppervlakde van 462.840 km2 is et de up twey nå gröätste eilandståt van de wearld.
| Independent State of Papua New Guinea Independen Stet bilong Papua Niugini (Tok Pisin) Independen Stet bilong Papua Niu Gini (Hiri Motu) | ||
 |
 | |
.svg) Kaarte van Papua Nyguinea
| ||
| Informasie | ||
| Sproaken | engelsk, Hiri Motu, PNG Sign Language, Tok Pisin | |
| Heufdstad | Port Moresby | |
| Regeringsvörm | Unitäre Parlementäre Grundwettelike Monarchy
religie= 95,5% Kristendom
1,4% ander / gin | |
| Laand en inwonners | ||
| Oppervlakte - Water |
462,840 km² 2% | |
| Inwonners - Dichtheid |
8.935.000 15 inw./km² | |
| Koordinaten | 9° 29′ S, 147° 9′ O
| |
| Oaverig | ||
| Volksleed | "O Arise, All You Sons" | |
| Munteenheid | Kina (PGK)
| |
| Tiedzone | UTC+10, +11 (AEST) | |
| Web | Kode | Tel. | .pg | PG | +675 | |
Vanaf 1884 wör Papua Nyguinea döär dree koloniale groutmachten beheyrd. Seyd den Eyrsten Wearldoorlog stünd et 60 jår under australisk bestüür. In 1975 wör Papua Nyguinea unafhangelik; vanaf dee tyd was et en unafhangelik lid van et britske Gemeynebest, med Elizabeth II as ståthöyvd.
Papua Nyguinea is eyne van de meyst kultuurverskeidene landen up de wearld. Seyd 2019 is et ouk de meyst landelike, ümdat mär 13,25% van de lüde in verstädelikte gebeden wont. Et land hevt oorsprungelik 851 språken, wårvan as der 11 nu uutestörven sint. Et gröätste deyl van de meyr as 8 miljoon lüde woanet in traditionäle gemeynskappen, dee al lyk sou verskillend sint as de språken. Et land is weatenskappelik eyne van de minst verkende kulturele en geografiske gebeden up de wearld. Undersökers meynet dat der noch verskeidene neet-untdekkede volker woanet en dat der noch vöäle ården planten en deers te beskryven vallet.
Den ståt steyt by et Internationaal Monetäär Funds te book as en untwikkelingsland. Souwat 40% leavt selvunderholdend van de natuur, sunder togang töt kapitaal of geld. De meyste lüde woanet der in starke traditionäle burenverbanden, hanget natuurgodsdeenste an en gåt neet wyder as de laegere skole. De verskillende volker en samenleavingswysen ståt under beskarming van de grundwet van Papua Nyguinea. Dårin steyt dat de "traditionäle dörpe en gemeynskappen en weasenlik underdeyl blyvet van de Papua Nyguineaske samenleaving." Ouk beskarmt en understreypet et et belang van disse verbanden vöär plaatselike en nationale gemeynskappen. Et land kikt seyd 1976 med in et Süüdoustasiatiske Landenverbund (ASEAN) en hevt ne anvråge loupen vöär vulleydig lidmåtskap. Et is lid van de Pacifiske Gemeynskap, et Pacifiske Eilandenforum en et Gemeynebest.