Paraguay
Paraguay, officiääl de Republik Paraguay (spaansk: República del Paraguay; guarani: Tavakuairetã Paraguái), is en land in Süüdamerika. Et ligt ineslöäten tüsken Argentinie up et süden un süüdwesten, Brasilie up et ousten un noordousten un Bolivie up et noordwesten. Der woanet 7,4 miljoon lüde, wårvan souwat 3 miljoon in de höyvdstad un grötste stad Asunción.
| Republik Paraguay República del Paraguay (spaansk) Tavakuairetã Paraguái (guaraní) | ||
 |
 | |
 Kaarte van Vlagge van Paraguay
| ||
| Informasie | ||
| Sproaken | spaansk, guaraní | |
| Heufdstad | Asunción | |
| Regeringsvörm | demokraty | |
| Geleuf | 96,1% kristendom | |
| Laand en inwonners | ||
| Oppervlakte - Water |
2,6 km² 406.796% | |
| Inwonners - Dichtheid |
7.439.863 46,6 inw./km² | |
| Koordinaten | Koordinaten untbrekket! Help mid. | |
| Oaverig | ||
| Tiedzone | UTC−4 / UTC−3 | |
| Web | Kode | Tel. | .py | PY | +595 | |
Paraguay ligt umslöäten döär andere landen, mär kan toch by den Atlantisken Oceaan kummen döär havens an de rivyren de Paraguay un Paraná, döär de Paraná-Paraguay-waterweg.
Spaanske kolonisten kümmen in 1524 in et land an. In 1537 stichteden se der de stad Asunción, de eyrste höyvdstad van et Guvernoraat van de Río de la Plata. De heyle 17. eywe was Paraguay et middelpünt van jesuitiske sendposten. Van dåruut wörden de inheymske Guaraní edwüngen üm kristelik to worden un europääske kultuur an to neamen. Nå at in 1767 de jesuiten uut de spaanske strekken verdreyven wörden, verlöär Paraguay et belang as kolony un der kümmen mär weinig nye städen un kolonisten by.
Nå de unafhangelikheid van Spanje vöärin de 19. eywe kreag Paraguay to maken med ne rygel autoritäre regeyringen dee sik stark afsydig hölden van internationale betrekkingen. Dat leidden uutendelik töt den Paraguayaansken Oorlog (1864-1870), wårby et land souwat de hälvde van de bevolking van vöär den oorlog kwytwör un ungeväär en verendeyl töt eyn darde van et land in must leyveren an de allianty van Argentinie, Brasilie un Uruguay. In de 20. eywe kreag Paraguay der noch nen grouten binnenlandsken oorlog by: de Chaco-oorlog (1932-1935), den as Paraguay wün. Dårnå küm et land under verskillende diktators. Den längstsittenden was Alfredo Stroessner, den as 35 jår anbleav, töt hee in 1989 döär nen ståtsgreyp ewipped wör. Vanaf dee tyd is Paraguay ne demokraty.
Paraguay is en untwikkelingsland. Et steyt 105. in de menskelike untwikkelingsindeks. Et is eyne van de grundleggers van de Mercosur, lid van de Vereynigde Natys, de Organisaty van Amerikaanske Ståten, de Neet-lieerden un de Limagrupe. In Luque, nen vöärstad van Asunción, sit et höyvdkantoor van de Süüdamerikaanske Vootbalkonfederaty.
De meyste lüde in Paraguay sint mestisen. De guaranikultuur bepålt noch groutendeyls et leaven. Meyr as 90% van de lüde spreaket nen form van guarani, nöäst spaansk. Wat bruto inkummen de man angeyt steyt Paraguay elvdes in Süüdamerika.