Pieter Omtzigt
Pieter Herman Omtzigt (Den Haag, den 8. januari 1974) is nen politiker uut Neaderland. Seyd 2003 sit hee in den Tweyden Kamer, med wat korte underbreakingen in 2010 un 2021. Van 2000 töt 2021 was he by et Christen-Demokratisch Appèl (CDA). Van 2021 töt 2023 dea hee et sunder partye. In 2023 küm hee med nen nye partye, Nieuw Sociaal Contract (NSC). Vöäle lüde hebbet Omtzigt houge üm syne rulle in et boaven tåfel krygen van et toslagenskandaal.
Leavensloup
bewarkJunge jåren un study
bewarkOmtzigt wör in 1974 samen med synen tweylingbröder geboren in Den Haag. Syn vader, Jan Omtzigt (1939-2019) was ryksambtenaar by de PTT. Later wör den direktöör van besinningshuus De Zwanenhof by Sender in Twente, afvaerdigden vöär katholik underwys vanuut et bisdom Utrecht, un deken in de Elisakarke van Almelo. Med veer jår küm Pieter Omtzigt med syn gesin vanuut Wassenaar med nå Borne hen. In Hengel güng hee når et gymnasium van R.K. Lyceum De Grundel.
Tüsken 1992 un 1996 studeerden hee ekonomy un statistyk an de Universiteit van Exeter in Engeland, un vöär en uutwesselingsjår sat hee in Rome by de Libera Università Internazionale degli Studi Sociali Guido Carli (LUISS). Van 1991 töt 1993 was Omtzigt lid by et höyvdbestüür van CNV Jongeren.
Nå syne study proveerden Omtzigt in 2003 by et European University Institute in Florence up ekonometry med en proovskrivt under den titel Essays in Cointegration Analysis. Van 2000 töt 2002 was he undersöker by de Università degli Studi dell'Insubria in Varese in Italie. Vanaf 2002 was he postdoktoraal undersöker by de vakgrupe Kwantitatieve Economie van de Universiteit van Amsterdam.
By de politik
bewarkBy de Tweyde Kamerverkesingen van 2003 stünd Omtzigt up de 51. steade up de kandidåtenlyste van et CDA. Rechtstreyks wör hee neet eköäsen, mär hee küm up 3. juny 2003 toch in et parlement nå at en paar kamerleyden by et tweyde kabinet van Balkenende by kümmen. In et parlement bekwåmden hee sik voordan meyr as pensioonskenner. In en ingesünden stükke vöär NRC Handelsblad in 2004 skreav hee dat et beater was üm en samenhangend gesins- un familybeleid to hebben üm ne afneamende bevolking, vergrysing un dårmed ouk grötteren druk up pensioonsstelsels teagen to holden. Ouk ne belöyning vöär et krygen van kinder vünd hee mär niks. In summer 2004 güng Nout Wellink, den domåligen president van de Nederlandsche Bank der uut med en best pensioon. Dat stünd Omtzigt niks an, dat dea et neet. Hee klüm weader in de penne. Dat was Wellink un nen houp andere vöäranstånde lüde by et CDA teagen de skennen. Wellink skreav nen oapen breev un nöömden de kritik 'tendentieus en kwetsend'.
Vanaf november 2004 was Omtzigt lid by de Parlementäre Vergåring van den Råd van Europa un de West-Europääske Uny. Hee was vicevöärsitter van et Monitoring Committee, wat sik druk maket vöär menskenrechten van christenen in et Middenousten. De organisaty kikt vöäral nå de syrisk-ortodokse karke in Turkye, Irak un Syrie un nemt landen wat menskenrechten skendet de beslisbevoogdheiden af. By de Tweyde Kamerverkesingen van 2006 stünd Omtzigt 37. Syne partye haalden 41 seatels, wårmed as hee rechtstreyks de kamer in küm.
As verslagmaker van den Råd van Europa was Omtzigt en vöärnaam man by et sluten van en internationaal informatyuutwesselingsverdrag oaver banktegoden van börgers. Hyrmed kun swart geld uut misdåd un belastingfraude beater evünden un inenöämen worden. Belastingparadyse as Switserland un Luxemburg sint by et Verdrag van Den Haag.
Verslagmaker un dossiervreaterd (2010 - 2019)
bewarkBy de Tweyde Kamerverkesingen van 2010 stünd Omtzigt 29. up de lyste van et CDA. Dee partye rakeden seatels kwyt, wårdöär Omtzigt eaven neet in de Kamer sat. Omtzigt was eyne van de CDA-kamerleyden wat sik anslööt by et eyrste kabinet van Mark Rutte. Omtzigt deenden in 2010 un 2011 motys in, un kreag uutendelik nen pilot van et Ministery van Sociale Saken wårin as vyv pensioonfondsen - verdekt - angavven at se vöär eyn miljard euro an premys achteroaver edrükked hadden. Med et rapport wör düdelik at de pensioonsfonds de saken neet vöär mekander hadden.
Omtzigt vröög in juni 2011 by domålig minister van Volksgesundheid Edith Schippers upheldering oaver et Elektronisk Patientendossier. Ne månd later vröög he of un wodöänig as Ernst Jansen Steur tuchtrechtelik vervolgd worden kunde un up ne swarte lyste kun kummen sou dat hee neet meyr argens anders as dokter an et wark kun.
In 2012 küm hee med nen initiatiefnota oaver et syrisk-ortodokse Mor Gabriel-klouster un arameyske kristenen in Turkye. Den türksken ståt dreigden üm sik den grund van et klouster to to eygenen, un Omtzigt wolde at butenlandsminister Uri Rosenthal dår beswår teagen solde maken.
In 2012 weys den Tweyden Kamer Omtzigt an as neaderlandsken rapportmaker üm pensioonsvöärstellen van de Europääske Kommissy in de gaten to holden. Twey van Omtzigts motys wörden anenöämen üm invlood van Brüssel in neaderlandske pensionen torügge to dringen. En heyl pensoonplan van de EC kun den askenemmer in, want de neaderlandske regeyring had en veto-recht. Juni 2012 wolde Omtzigt sou rap möägelik düdelikheid van de EU oaver de plannen van EU-vöärsitter Herman van Rompuy. Den wolde at de EU lidståten töt pensioonsherförmingen kun dwingen. Dat vünd Omtzigt enkel good as en land den kråm neet vöär mekander had. Up den 6. september tröf Omtzigt Eurokommissaris Michel Barnier in Brüssel oaver de tokumst van pensioon in de EU. By neagen lidståten möäg Neaderland ne geale kaarte trekken as et em neet anstünd. Dat dea he samen med andere medstanders teagen den europääsken pensioonspot.
By de kamerverkesingen van 2012 stünd Omtzigt eyrst neet up de kandidåtenlyste van et CDA. Hee had dwars eleagen by ne gedoogsamenwarking med de PVV by de förming van et eyrste kabinet van Rutte. De twentske afdeylingen van syne partye tüügden ne landelike aktioon up. By et CDA-verkesingskungres kreag Omtzigt as noch de 39. stea. Dat was feitelik to laege vöär den kamer. Der wör ne groute verkesingskampagne vöär em in de beyne hülpen, wårmed hee uutendelik 36.750 vöärköärsstemmen kreyg (wår 15.708 nöydig warren). In de veerteen twentske gemeynden haalden hee alleyne al 27.348 stemmen. Hee was et eanigste CDA-lid wat med vöärköärsstemmen eköäsen wör.
Up den 6. november 2013 benöömden den Råd van Europa Omtzigt töt rapportöör aflüsteren un klokkenlüders.
Seyd 2015 probeert he der achter to kummen wat vöär Neaderlanders (un nåbestånden) van de düütske regeyring noch altyd pensioon kryget ümdat se in den Tweyden Wearldoorlog in düütsken krygsdeenst warren un oaver dee toslag gin belasting afdraeget. Up den 13. september 2019 vröög de neaderlandske regeyring et veerde kabinet-Merkel hyrnå. Beide Otto Fricke van de FDP un Omtzigt eisden ne verklåring van de düütske regeyring.
Ouk in 2015 stelden hee Kamervrågen oaver et achteroaverdrükken van beklemd vermöygen döär pensioonfunds Aegon, upebouwd vöär pensionen van rotterdamske havenwarkers.
Määrt 2017 löät Omtzigt weaten at de EU et associatyverdrag med Türkye der achterhen must doon. In dat verdrag stünd at türken sunder problemen öären pas mochten holden un sik neet in de neaderlandske måtskappye hoovden to skikken. Dåroaver seade Omtzigt: “Neaderland müt de wet veranderen, sou at unvrye regimes gin kans kryget hyr de eygene saken döär to dryven.” Vanaf 2021 müt türken verplicht inbörgeren.
November 2017 külden et em. Omtzigt löät volgens NRC Handelsblad in mei dat jår nen ukrainer ne valske verklåring geaven oaver et dalestörten van Malaysia Airlines MH17. Up Twitter/X deade hee syne verontskuldigingen at hee neet nauwköärig ehandeld had. En pår dage later tröäk hee sik torügge as woordvoorder van et MH17-dossier. Mär et NRC Handelsblad kreag der selv ouk van langs vöär de wyse wårup as se juurnalistik anvatteden.
In et selvde jår benöömden den Råd van Europa Omtzigt as bysünder rapportöör oaver et undersöök når de moord up juurnaliste Daphne Caruana Galizia. Omtzigt must kyken of et maltääske moordundersöök wal volgens et böken güng.
Toeslagenaffaire
bewarkVanaf 2019 maken Omtzigt en tweydekamerlid Renske Leijten (SP) sik hard vöär olders dee to lyden ehad hadden van de toslagenkråm van de regeyring. Ruum 25.000 gesinnen wörden uut mekander dreaven döär unrechtvaerdige tostanden by et anvrågen van de kinderupvangtoslag. Domålig ståtssekretåris van Financien Menno Snel must upstappen. De koalitytop vröög Omtzigt et oaver te neamen, mär dår bedankeden he vöär. Med dank an Leijten en Omtzigt musten nen houp ambtenåren en (old)-bestüürsleyden vöär ne parlementäre undervrågingsråd kummen. Et darde kabinet van Rutte oaverleavden et skandaal neet un völ ümme in january 2021.
Dunderye un "functie elders" (2020-2023)
bewarkCDA-lysttrekkersverkesing
bewarkDo as et CDA in juni 2020 ne lysstrekkersverkesing ankundigden in anloup når de Tweyde Kamerverkesingen van määrt 2021, was Omtzigt den veerden kandidåt. Den 30. juny tröäk kamerlid Martijn van Helvert den köätel up, wårdöär et nen stryd wör tüsken minister un vicepremier Hugo de Jonge, ståtssekretåris Mona Keijzer un Omtzigt. Den 11. juli 2020 wör den uutslag bekend: De Jonge kreag 48,7% van de stemmen, Omtzigt 39,7%. Der must ja noch en mål estemd wörden. Keijzer rööp de lüde wat up öär estemd hadden up üm nu vöär Omtzigt to gån. Dat deaden de meysten, mär up den 15. july 2020 wör bekend at Omtzigt 49,3% un De Jonge 50,7% van de stemmen had.
Ne månd nå disse stemrunde wör bekend at der fauten in de stemmingen satten. Minstens ses van de stemmen warren verwesseld; a’j up den eynen stemden kreag y as noch en bedanken vöär den anderen. Keijzer un noch en paar tröäken an de belle. Der must noch en undersöök nå kummen. Dår wör et uutendelik neet anders van.
Kort dårup begün et wark an de kabinetsformaty. Verkenner Kajsa Ollongren löyp med nen stapel papyren oaver stråte un wör fotografeerd döär nen ANP-persfotograaf. Dårup stünd halv to leasen wat der in de papyren stünd, sou as ‘positie Omtzigt, functie elders’. Ollongren un medverkenner Annemarie Jorritsma skeiden der denselvden dag noch med uut. Den halven tweyden kamer wolde weaten wat dat must bedüden. Omtzigt selv meynden, et was ne groute beleydiging van de neaderlandske stemmer. Up dat ougenblik was Mark Rutte wårneamend eyrsten minister en fraktyleider van de VVD in de Tweyde Kamer. Den sea at hee et med de verkenners geheyls neet oaver Omtzigt ehad had. Mär up den 1. april makeden se anteykeningen van de gesprekken wearldkünnig. Dårin was to leasen at Rutte et echt wal oaver Omtzigt ehad had, vöäral dat hee em wal kun hebben as minister. Rutte sea, dat was he ‘vergeaten.’ Der küm ne moty van wantrouwen teagen Rutte, mär den wör verwörpen. Ne moty van afköäring küm der wal döär.
Omtzigt sat inmiddels oaverspannen by de köäken. Toch nöäm hee up den 31. määrt 2021 wal synen seatel in. De heyle formatydunderye oaver em völ em swår, sea hee, un et sat em in de weg by et herstel. Up den 25. mei 2021 löät hee syne stea dårümme uutendelik toch mär döär nen ander wårneamen.
Up den 10. juny 2021 lekkeden nen memo van 78 bladsyden uut van Omtzigt. Dat was bedoold vöär de kommissy van Spies van et CDA, den as de uutslage van de verkesingen van määrt 2021 nåkeyk. In den memo dea Omtzigt der nen houp lüde van et CDA den bård af. Hee skreav ouk dat em et lysttrekkerskop beloavd was as Hugo de Jonge sik torüggetröäk. Do as De Jonge inderdaad et gat vöär den busk draiden, güng syne bane skounwal når Wopke Hoekstra, sunder Omtzigt der van to vertellen. Ouk skreav hee dat anderen em nen ‘psychopaat, seken kearl, teringhund, eikel, sinseek un labil’ enöömd haden. Hee had der selvs WhatsApp-skarmupnames van.
Twey dage later güng Omtzigt vord by et CDA. Hee löät weaten dat he nå syn seekdeverlof wydergüng as unafhangelik Tweydekamerlid. Dat he de memo selv elekked solde hebben untkenden he.
Weaderkummen in den Tweyden Kamer
bewarkUp den 15. september 2021 meldden sik Omtzigt weader by den Tweyden Kamer as eynmansfrakty, under den name Lid Omtzigt. Vöär den Bants had hee ne weake eyrder noch esegd at se der neet tovöäle up musten reakenen at hee weader by et CDA solde kummen. November 2021 wör de Stichting Steunfonds Groep Omtzigt in de beyne hülpen, üm Omtzigt to understütten. As eynmansfrakty krigt Omtzigt mär de hälvde van de spreaktyd un en verendeyl van et geld wat andere kamerleyden kryget. Veer aktive un vöärmålige CDA-leyden, sou as old-kamerlid Hein Pieper un advokåt Evelien Quist, sittet in et stichtingsbestüür. De stichting must helpen med upsetten van projekten un weatenskoppelike plannen skryven. Ouk hülp de stichting üm et spül draiende to holden as et geyt üm kösten vöär byeynkumsten un ICT. December 2022 richten de bedenkers van de stichting de politike partye Alliantie up. As programma hadden se ne “kopie van Omtzigts politieke agenda”. Dat vünden mediamakers van Neaderland up syn minst wat skeal. Toch wör Omtzigt gin lid van disse partye. Kandidåt in de Provinciale Ståtenverkesingen van 2023 wol hee der ouk neet vöär worden. Hee had meyr med syn wark in et parlement.
Nieuw Sociaal Contract (2023-nu)
bewarkUp den 20. augustus 2023 löät Omtzigt bekendmaken at hee den 22. november 2023 med ne nye partye, Nieuw Sociaal Contract, meddea an de vervrogde Tweydekamerverkesingen van 2023.
Uutgaves
bewark- Essays on Cointegration Analysis (pröövskrivt, 2003)
- The slow disappearance of the Syriacs from Turkey and of the Grounds of the Mor Gabriel Monastery ISBN 978-3-643-90268-9 (med William Dalrymple, Markus K. Tozman un Andrea Tyndall, 2012)
- Een nieuw sociaal contract ISBN 978-9-044-64805-8 (Prometheus, 2021)
- Naar een beter bestuur van en voor Nederland (Samenvatting van Manifest, 2021)