Rauwe melk

Rauwe melk is melk van koenen, geiten of skaopen, enz. die nog niet bewärkt is. t Is dus nog niet epasteuriseerd of eomogeniseerd. Rauwe melk is t uutgaanksprodukt veur de zuvelindustrie. Bi'j melk die niet eomogeniseerd is komt de room gauw bovendrieven. In rauwe melk van koenen zit ongeveer 3,85% melkvet, mär dit is ofankelik van de melkveeolder en van t seizoen.

Umdat Nederlandse biesten TBC-vri'j bin, mag rauwe melk in Nederlaand verkocht wörren. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) vient t drinken van rauwe melk gien goed idee. Boeren maggen wel rauwe melk verkopen umdat der vanuut egaon wört dat de kopers de melk tuus koken veurdat ze t drinken. De NVWA pleit veur regels um te veurkomen dat bezukers van zuvelboerderi'jen bekerties rauwe melk drinken.

Voedingsweerde

Rauwe melk ef n aandere smääk as melk die epasteuriseerd is, over t algemien vienen de mieste meinsen t beter smäken. Rauwe melk ef n ogere voedingsweerde as epasteuriseerde melk. Deur veretting gaon ettegevulige bestaanddielen in de melk verleuren, waoronder vitamine C en vitamine E, mär ook bio-aktieve eiwitten, zo as lysozyme, laktoperoxidase, laktoferrine, transferrines en immunoglobulines. Disse stöffies verstärken t ofweersysteem (immuunsysteem) en ebben antibakteriële en antivirale aegenskoppen.

Gezondeidsaspekten

In rauwe melk zitten ook kwaolike bakteriën, zo as Escherichia coli, bacillus cereus, Listeria monocytogenes en Staphylococcus aureus. Ze kunnen gevaorlik wezen veur meinsen waorbi'j t ofweersysteem verzwakt is, zo as oldere meinsen, zieken, zwangere vrouwluden en jonge kienders. Mär over algemien lek t derop dat t drinken van rauwe melk juust positief is veur de gezondeid, niet allienig vanwege de goeie stöffies die derin zitten mär ook deurdat t ons ofweersysteem bezig oldt. Um rauwe melk veur iederiene veilig te mäken en de goeie aegenskoppen te be-olden kunnen milde bewäärmethodes gebruukt wörren. Veurbeelden daorvan bin paskalisasie (ogedrokbeändelige) of Pure Pulse. Verskillende studies laoten zien dat kienders die rauwe melk drinken minder dempe bin en minder last ebben van uutslag en allergieën zo as euikoortse.

Nederlaandse regelgeving

Rauwe melk mag in Nederlaand volgens t Wärenwetbesluut ygiëne van levensmiddels (artikel 8-11) allienig rechtstreeks bi'j de boer ekocht wörren, i'j mut t lös verkopen (dus niet in n flesse of n pak), en i'j mut zien koper dudelik mäken dat de melk tuus veret mut wörren, de vermelding RAUWE MELK VOOR GEBRUIK KOKEN is verplicht. Toch gebeurt dat niet altied umdat vule boeren veurstaander bin van t drinken van rauwe melk, zo as dat vrogger ook altied gebeurde.

Dit artikel is eskreaven in et sallandske dialekt van Gällemuden, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.