Recht

Recht is ne toostaand dee as duur leu verstoord of an etast worden kan. Tegeliek kan et duur aandere leu op elegd, emaakt en hersteld worden. Rechtsregels helpet bie et vastleggen, et haandhawen of terugzetting van et recht in de samenleawing (de rechtsorder). Rechtevoort wörd met recht vake et steelsel van regels bedoold woermet as de moatskoppieje eriegeld wörd (wetsorder). De wetten bepoalt wat a'j wal en neet magt. Mangs steet der ook in wodöanig a'j iets doon mut. Een antal rechtsregels zeent daleskrewen in wetten. Et recht iss te verdelen in verskeadene täkke. Disse verskillende rechtstäkke vörmet vake aparte väkke of studierichtingen vuur Rechtenstudies an universiteaten, mer hangt aait samen. Dit wörd de Rechtswetenskop eneumd.

Verleden

Recht is belangriek vuur de samenhaank van ne groep of samenleawing. Vandoar at recht van vroger oet ene van de vaste oonderwoarpen is in de wetenskop. De euldste optekening van recht is et wetbook van Ur-Nammu oet de stadsstoat Oer (2500 vuur Kristus).

Indelingen

Um oawerzicht te bewoaren, verdeelt gelearden et recht in groepen in, woermet as leu vanof et duursnee rechtsbegrip lechter terechte komt bie een oetzeunderlik oonderdeel. Et recht is te verdelen noar welle, laand, noar rechtssteelsel (bievuurbeeld vastelaands of Noar Napoleon tegenoawer Angelsassies recht), of noar vroagstuk.

Indeling noar formele welle:

• natuurrecht
• positief recht
• gewoonterecht

Indeling noar vroagstuk:

• börgerrecht
• stoatsrecht
• besteursrecht
• strafrecht

en zo wiedter. Al disse gebeden hebt wier egene oonderverdelingen.

De rechtswetenskop bekik neet bloots de bestoande regels positief recht, mer ok verskeaidene aandere vroagstukke (rechtsoawerstiegende väkke):

• Rechtsfilosofie
• Rechtsverleden
• Rechtssosjologie
• Rechtstheorie

Verwaant an rechtsgeleardhead is de kriminologie.