Romantik (strouming)

   Dit artikel zol soamenvougd mouten worden mit t artikel Romantiek, of der daint n dudelker oafboaken tuzzen baaide artikels moakt te worden

De Romantik was (of is nog steads) een strouming in de künst en de filosofy. Et hadde syn höygtepünte in de westerske kulture in de 18. en 19. eywe. De Romantik sol noit echt oaver-egåne weasen, y künt et noch oaveral wear vinden.

Et rusen in de boumtoppen en et rollen van de dunder hebbet my dinge van God vertelled, dee ik neet in woorden uutdrükken kanne.

De hyrboaven an-ehalede citaat van de düütske, vroag-romantiske skryver Wilhelm Heinrich Wackenroder kümt et belangrykste ding van de Romantik når vöärend: de ervåring van et god-achtigen in de natuur.

Kört oaver de gedachtenisse van de Romantik

bewark

De Romantik is van oorsprüng een teagendrådske reakty up de Verlichting, düs hevt et pünten dee düs håksk up de Verlichting ståt. Hyr völgt een ryge wat de Romantik kenmarkt, teagenoaver de Verlichting:

  • Völen boaven denken.
  • et binnensten boaven et bütensten.
  • Syntese en holisme boaven analyse.
  • et ambigue en ironiske boaven undübbelsinnigheid en helderheid.
  • Künst boaven weatenskap.
  • Kreativiteit in de künst boaven imitaty.
  • et spirituele boaven materialisme.
  • Wille boaven nüt.
  • Kwaliteit boaven kwantiteit.
  • een organiske natuurbekyk boaven een mechaniske natuurbekyk.
  • Mensken bint deyl van de natuur boaven De menkse steyt boaven de natuur.

Skilders van de Romantyk

bewark

Deankers van de Romantyk

bewark
  Dit artikel is eskreaven in et sallandske dialekt van 't Vechtdal, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.