Verskil tüsken versys van "Feodalisme"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
NaegelBot (Oaverleg | bydragen)
K Bot: autematies tekse vervungen (-lijk +lek)
Droadnaegel (Oaverleg | bydragen)
Regel 32:
Noa et joar [[1000]] begonnen langzamerhand de olde steedn, veulal nog uut de [[Romeinse Riek|Romiensen tied]], wier te greuj en doar wödden ni-je steedn en darpen sticht um den greujende bevolking te huusvesten. Ok den handel kwam wier op gäng. Steedn wödden veural deur hun muren nen machtsstuk van belang en dit leidden uutendelek veural in [[Vloanderen]] en [[Italië]] tot et ontstoan van machtige steedn dee in verzet konden kommen teggen den alleenheerschoppi-je van den adel en geestelekheid.
 
Den groten [[pestepidemie]] van [[1347]] maakten nenn ende an nenne tied van vasten bevolkingsgreuj en et wankele eavenwicht tussen den oogst en de voedselbehoofte. Umdat nenn darde van de plattelaandsleu was gestoarvenestoarven en völ laand doarum onbebouwd blef, konden dende heurigen en boern in [[1352]] veermoal zoveul veur huneur [[graon|groan]] vroagen. De lonen mössen dus ok stiegen. Arbeidsscheerste gaf den mangs uut hun darpen evlögte heurigen nen gooden graond um te underhändelen; allenig wanneer zi-j ''vri-j'' wödden, wollen zi-j wier trögkeren noar et laand van hun olden here. Feodale heern dee deur de veurtdurenden kriege en hun uutbundigen leavensstiel in de problemen kwamen, mössen steeds meer heurigen en ook hele darpen den vri-jheid geaven.
 
Tiedens den [[Renaissance|renaissance]] verloar et feodalisme völ invlood in West-Europa. Steeds meer lenen veelen in de hende van steeds minder adelleken families deur verarving. Zo hadden Vlaonderen, [[Hollaand]] en [[Hartogdom Luxemburg|Luxemburg]] eursprönkelek ieder hun eigen [[Graaf (titel)|graaf]] of [[groothartog]], moar uutendelek was dat deezelfden kearl. Uutendelek ontstoanden doardeur mangsmoal twee grote bondgenotschappen in de vörm van nen lappendeaken dee mekaar de machte bestreaden zoas den [[Hoeksen en Kabeljauwsen twisten|Hooken en Kabeljauwen]] of - in [[Engelaand]] - den [[Huus Lancaster|Lancasters]] en den [[Huus York|York]]s. Rundumme [[1500]] was et feodalisme tot zien bloodigen endstried ekommen en waren doar wier könningen dee prbierden hun [[absolutisme|absoluten machte]] te herstellen. Den adel blef mangsmoal wal bestoan, moar wöd tot höfadel in-ekrompen.