Verskil tüsken versys van "Urkers"

|-

|'''Urker Wikipedie-logo'''

|-

|Nedersaksische naam

****[[Nederduuts|Nederdeus]]

****[[Nedersaksisch]]

|-

|Schrift

|''gien'', mar ''urs'' is ereserveerd

|}

 

't '''Urkers''' is een [[Nedersaksisch]] [[dialekt|dialect]] dat op [[Urk]] espruken wort. 't Beoort mit 't [[Eemlangds|Eemlaands]] in 't [[West-Veluws]] tot 't overgangsgebied tussen 't [[Nedersaksisch]] in 't [[Nederfrankisch]], mar wort over 't algemien erekend tot 't [[Nedersaksisch]]. Dit wil zeggen dat er in 't Urkers zowel kinmarken van de westelijke (Hollaandse) dialecten as de oostelijke (Nedersaksische) dialecten terogge-evoenden kunen worren. Ok 't Fries, 't [[Frans|Fraans]] in 't [[Amsterdams]] (Joos) eawen 't dialect direct of indirect beïnvloed. 't Dialect is ondanks disse verwaantskappen uniek van karakter, voral vanwege de isolatie as vuurmaolig eilaand. Sinds de laote niegentiende ieuw eawen vuul taolwietenskappers eurlui ermie biezigouwen. 't Urkers beoort tot ien van de levendigste dialecten van [[Nederlaand]].

 

==Dialectgebruk==

Arg waorskeenlijk is 't Urkers 't miest levendige dialect in iel [[Nederlaand]]. Omdat Urk een arg echte gemienskap is mit weanig import sprikt zo goed as iederiene 't dialect nog onger eenkanger. Bovendien echt de Urker over 't algemien iel vuul an zien dialect. Dit zurgt ervor dat nog 97% van de Urker bevolking 't Urkers kan praoten, ouweren net zo vuul as jongeren. Bovendien gebrukken ze 't in alle informele situaties: teus, op 't wark, op straot in in eurluiers vrije teed. Soms wort 't zelfs tugen vreemden gebrukt. Ok Urker gemienskappen beuten 't durp, bijvuurbield in [[Tollebeek]] (gemiente [[Noordoostpolder]]) Allien in formele situaties (op skoel, in de kark) praoten ze [[Nederlaands]], 't Urkers wort dan wier wel vaak gebrukt in [[vergaorige|vergaoderingen]] in bijienkomsten. Een antal Urkers kunen eurluiers dialect ok skreven; dit doen voral jongeren in [[chatbox]]en. Ierbij worren de miest exotische skreefwezen gebrukt.

 

Nao jaorenlang vergelikkend ongerzoek kwam in de jaoren twientig [[G.G. Kloeke]] tot zeen theorie van de Ollaandse expansie: de beïnvloeding van de oostelijke taol duur 't machtige Ollaand. Kloekes theorie wort nog altosen an-eneumen.

 

 

't Urker dialect zal zieker al langer espruken worren dan sinds [[1870]]. Mar de mulijkeid is, dat 't Urkers vuur die daotum gien eskrieven [[proza]] of [[poëzie]] kint. Daorom is 't muulijk om wat te zeggen over 't dialect van vor disse periode. Terweal ok daornao lange teed mar mit moendjesmaot wat op skrift worde esteld. Pas nao de [[Tweede Wereldoorlog|Twiede Warreldoorlog]] wort er (al) maar epublicierd in ontstaot d'r de leste jaoren aost zoiets as een skreeftaol naost de spreektaal. Zoas al aarder ezegd, was er bij de gelikkenis over de verleuren zuun vor de eerste keer sprake van een prozastuk in 't Urker dialect.

 

==Sjibbolet==

 

==[[Onzevaor|Oenzevader]]==

 

== Zie ok ==