Verskil tüsken versys van "Grunnegs"
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 200:
=== Old- en Middelgrunnegs (Middel Leegduuts) ===
Dou de ienmiddels oetgruide [[Hanzestad]] [[Grunnen (stad)|Grunnen]] ien [[14e eeuw|14. aiw]] aal meer ienvloud kreeg ien de Ommelanden, wör t Frais ien de Ommelanden staark beienvloud deur t Leegsaksisch van Stad. Dit vond ook stee ien Oostfraislaand, môr den 2 aiwen loater. Ien dij tied was der ien Grunnen al gain Frais meer over. t Dialekt dat ontstoan was, mout hail veul leken hebben op t tegenswoordege [[Selterfrais]], dat op zien beurt ook weer lichte Saksische ienvlouden had het. Woorden as "Freeslound" kommen tegenswoordeg nog aal ien t Selterfrais veur. Man kin t beste zèggen dat der n soort van dwongen wizzel ploats vonden het. Hierdeur wör t Saksisch van Stad oplègd, môr deurdat de Ommelaanders nait goud Saksisch konden, wör de toal dij ontston n mengen van baaide toalen. Woorden dij man nait wos,
n Schier veurbeeld van t vrouge Grunnegs binnen de vertoalens van de [[17 kesten en 24 laandrechten]] van de vraaie Fraizen. Dit, van oorsprong ien t (Old)Frais en [[Latain]] schreven [[wet|wettendokumìnt]] is twij moal vertoald worden ien t Saksisch (Oldgrunnegs). Dizze baaide vertoalens lôten goud zain hou of de toalonzekerhaid doudestieds was, dij ongeveer verleken worden mout mit de noudoagse twijstried mit t Hollaands. De aine vertoalen broekt westelke (Hollaandse, Westfeelse) woorden, ien tieds dat de aander vertoalen meer oostelke (Hoogduutse) en Fraise woorden zain let. Hier n veurbeeld van n vrouge vörm van t Grönnegs, môr nait de oldste: t eerste laandrecht.
:"''Dat eerste lantrecht is dat aller malick in sijnen guede sitte onberoeuet het en sij dre saeken de he weijgere, dat he nijet en wijl reijsen noch rechten noch dach dinges bieden so oeget he to varen an dat guet all daer by azegha doeme ende mijt luede lantrechte spreken moeghe het en sy dat he beede veer noetsaeken, welke eerste noetsaek is dese: dat em de bannere offt de bode niet en kundichde to houe off to huese. De andere noetsaeke is dese dat he so seeck weer dat he daer niet komen en mochte. De derde noetsaeke is dese dat hem sijn vijant den wech vorstunde mijt wichte ende mijt wapenen. De veerde dat hem wijnt ende onwedder ende onwaddene wather off name. Dijt sint de veer noetsaeken daer de vrije vrese em mede beholden ende onschuldigen mach ende de konijnk kaerl settede, so is he schuldich vul to doene azega dome ende schulde banne ende by luede lantrechte dat sint dre gulden pennijngen de sollen alsoe groet weezen, datmen se moeghe hoeren van radnachtes munte ouer ix vaken hues an een leembecken klijngen enen den schulten den anderen den azegha ende den derden den lueden.''"
Regel 215:
:"''Johan Breve, will ick dij segghenn, make du ons hijr gheen Drentenn, off ick will opstaenn unnde wijll dij op kolenn leggenn, Du solte Bartoldt voer een redge kennen unnde mij voir een overrechter. Doe sprack Johann Breve unnde seijde: Leve joncker Reloff, ick will mit mijn Joncker gheen doenn hebbenn.''"
Hieroet bliekt ook dat aal loagen van de bevôlken doudestieds Grunnegs praiten, Roelof van Ewsum was noamelk ain van de (belaang-)(ienvloud-)riekste luu ien de haile provìnzie. Opvalend is dat de klanken ai en ou nog nait weergeven worden. Over of zai wel oetsproken wörren
=== Nijgrunnegs ===
| |||