Wikipedia

Verskil tüsken versys van "Nederduuts"

Geskydenisse interaktiv döärsöken
← vöärige wysigingvolgende wysiging →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
MerlIwBot (Oaverleg | bydragen)
bots
9.374 bewerkingen
K bot derof: oc, pl, sl, fi, it, sv, lij, pdc, en, zh, he, nl, eo, da, hu, sh, cs, es, pt, ru, sr, ksh, ro, no, et, ca, fy, sco, uk, vec, de, ug, diq, af, hr, fr, gl
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
Et '''Nederduuts''' is eende groepnaeme vanveur Noordduutsede [[dialektWest-Germoanse toalen|West-Germaanse taelvariaanten]]en die niet dielneumen hebben an de [[Hoogduutstwiede Germaanse klaankverschoeving]]e klankverschoevingdielnumen hebben.
 
De verzaemelnaeme ''Nederduuts'' verwiest naor een twietaldrietal [[dialekt]]groepen, die roewweg mit westelik en oostelik an te duden binnen:
* '''[[Nedersaksisch]]'''<br />De Nedersaksische dialekten wodden praot in et oosten van [[Nederlaand]] en in [[Duutslaand]] in et noordwesten van de [[Benrather Linie]]. In de tied van de [[Hanze]] weren ze tot veer in et Baltische gebied te heuren. DerD'r is liekewel nooit een standerdtael uut ontstaon en veural in de tied van de Duutse ienwodding is de rolle van et [[Hoogduuts]] en et [[Standerdnederlaans]] alsmar groter wodden.
* [[Oost-Nederduuts]]<br />De Oostnederduutse dialekten wodden praot in et noordoosten van [[Duutslaand]] in et noorden van de [[Benrather Linie]].
* [[Nederfrankisch]]<br />De benaeming Nederfrankisch wodt bruukt veur een antal taelvariaanten die ten westen van et Nederduutse taelgebied spreuken wodden, disse taelvariaanten wodden over et algemien zien as Nederlaans of nauw verwaant d'r an. Tegensworig bin d'r aorig wat meensken die vienen dat et Nederfrankisch d'r niet bi'j heurt.
 
Et [[Ooldsaksisch]] is schreven vaastelegd vanof de [[9e eeuw|9e ieuw]] ([[Heliand]]). Sund de riffermaosie wun liekewel et Hoogduuts meer terrein. De anduding ''Nederduuts'' is in de laete 19e ieuw veur de in [[Nederlaand]] en [[Vlaanderen]] spreuken variëteiten in ongebruuk raekt.
 
Tot et Nederduuts wodden onder aandere de volgende dieldialekten rekend: et Bremerduuts en et [[Westfaals|West-]] en [[Oostfaals]], et '''[[Nederfrankisch]]''' (dit laeste mit naeme deur vroggere Duutse taelkundigen), et Nederprusisch en et [[Noord-Fries|Noord-]] en [[Oost-Fries]]. De Nederfrankische dialekten wodden tegenworigvaeke niet meer tot et Nederduuts rekend, omdat ze grotendiels binnen et Nederlaanse (en [[Afrikaans]]e) taelgebied valen.
 
De woorden ''Diets'' en ''Duuts'' gaon terogge op et Germaanse ''theodisk'' en disse naeme wodde al deur de Franken bruukt as anduding van de Germaanse volkstael in tegenstelling tot et [[Latien]] van de karke (of de Romaanse dialekten die daoruut ontstaon weren).
 
Typisch is, dat de [[Nederlaanse Hervormde Karke]] tot 1816 nog officieel de [[Nederduuts Griffermeerde Karke (laeter Nederlaanse Hervormde Karke)|Nederduuts Griffermeerde Karke]] hiette, en in Zuud-Afrika ishiet d'ret now nog steeds een karke mit disse naemezo.
 
De woordeschat van et Nederduuts liekt nog meer op die van et Nederlaans as et Hoogduuts. Nederlaanstaeligen kunnen mit een minne muuite Nederduuts verstaon en aandersomme.
 
==Begrip ''Nederduuts''==
Regel 19 ⟶ 18:
 
Neffens pattie taelwetenschoppers slaot et begrip ''Nederduuts'' allienig op de taelen of dialekten van Noord-Duutslaand, vandaor dat Nedersaksisch as alternetief bruukt wodt.
Neffens aanderen slaot et op et noordoosten van Nederlaand en op et noorden van Duutslaand. Weer aanderen numen zo de taelen en dialekten van et noorden van Duutslaand en van et volledige Nederlaanse taelgebied (Nederduuts in roemere betekenisse).
Weer aanderen numen zo de taelen en dialekten van et noorden van Duutslaand en van et volledige Nederlaanse taelgebied (Nederduuts in roemere betekenisse).
 
==Onderverdeling==
Regel 27 ⟶ 25:
***[[West-Germaans]]
****Nederduuts
*****([[Nederfrankies]] veural deur vroggere Duutse taelkundigen)
*****[[NedersaksischNedersaksies]]
 
==Platduuts==
Et begrip '''Nederduuts''' kan ok een aandere benaeming wezen veur et [[Platduuts]], een [[Nedersaksies|Nedersaksisch]] dialekt dat in Duutslaand praot wodt.
 
== Rifferenties ==
Van "https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Nederduuts"