Verskil tüsken versys van "Hanze"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Uutgaonde verwiezings: {{commonscat|Hanseatic League}}
→‎Achteruutgaank: Duutse ÖrdeDuutse Orde (ok rood, moar hebt wie vaker)
Regel 41:
 
== Achteruutgaank ==
De economische crises van de late [[14e eeuw|veertiende ieuw]] spaarden de Hanze niet. De uuteindelijke rivalen van 't verbond kwammen op in de vörm van de territoriaole staoten, ni'j of opni'j anefieterd, en niet allennig in 't westen: Polen wun 't in [[1466]] van de [[Duutse ÖrdeOrde]]; [[Ivan III van Ruslaand]] maakten in [[1478]] een ende an de onofhaankelijke handelspesisie van Novgorod. Ni'je, uut Italië oaverewi'jde betaalmiddels warkten rapper as de Hanze-economie, daoras mit zulvern munten in stee van weerdepepieren betaald wördden.
 
In de veertiende ieuw kwaamp d'r aal meer drokte tussen [[Praissen|Prusen]] en de Wendische steden (Lübeck en naobers). Lübeck mus 't - as kustplaatse zunder grote revier - hebben van heur rolle as middelpunt van de Hanze. De laandroute naor Hambörg leup langes Lübeck, mar bi'j Hambörg ko-j ok kommen oaver zee deur de [[Sont (zeestraote)|Sont]] en umme Denemarken. Prusen had veural belang bi'j 't uutvoeren in grote hoeveelheden van perducten zoas graon en tummerholt, die slim belangriek waren veur Engelaand, de Lege Laanden en later ok veur Spanje en Italië.
Regel 49:
[[Neurenbarg]] ontwikkelden een laandroute, zodet negosie daoras de Hanze vrogger een monopolie op had deurverkocht kon worden van [[Frankfort]] oaver Neurenbarg en Leipzig naor Polen en Ruslaand. Zo wördden Vlaoms textiel en Fraanse wien verhandeld veur graon en vachten uut 't oosten. De Hanze kon allennig mitprofiteren van dizze handel deur de Neurenbargers toe te staon heur in Hanzesteden te vestigen, waor as dizze lesten veurdiel uut haalden deur ok handelscontacten mit Zweden oaver te nemen.
 
In 1466 kwammen de West-Prusische steden in opstaand teeng de oaverheersing van de Duutse ÖrdeOrde en vreugen de Poolse keunink um hulp. Dantzig, Thorn en [[Kulm]] wördden Duutstalige steden in Polen die mit de Hollaanders handelden. Hanzesteden in Prusen, Lieflaand en Polen steunden de Hollaanders teeng de belangriekste steden van de Hanze. Nao verskeiden zeeslagen tussen de vloot van de [[Bourgondische Kreits]] (daoras Hollaand bi'jheurden) en de Hanzevloten, wördden [[Amsterdam]] vanof de late vieftiende ieuw verdan de heufdhaven veur Pools en Baltisch graon.
 
[[Ofbeelding:Heinrich Sudermann.jpg|thumb|left|Hanze-jurist Heinrich Sudermann]]