Verskil tüsken versys van "JHWH"

De [[Hebreeuws]]e letterkombinasie '''יהוה''' (''jod-hee-vav-hee'') dat van rechsrechts naor links elezen wonnenwörden, is in de [[Hebreeuwse Biebel]] de Naam van [[God]]. Disse letterkombinasie wonnenwörden oek wel: τετραγράμματον - ''tetragrammaton'' eneumd, dit is [[Grieks]] veur 'vier letters'. De letterkombinasie wonnenwörden meestentieds elezen as ''Jahweh'', deur [[Jehova's getugen]] wonnenwörden 't vake as ''Jehova'' elezen.

==De Naamnaam van God in 't christendom==

* <span style="font-variant: small-caps">''Here''</span>, <span style="font-variant: small-caps">''Heer''</span> of <span style="font-variant: small-caps">''Heere''</span> (<span style="font-variant: small-caps">Heer</span> wonnenwörden in de [[Nieje''Nieuwe Biebelvertaoling|Bijbelvertaling'' (NBV]]) gebruukgebruukt)

* ''Adonai'' - mien Heer (wonnenwörden neetniet zo heel vake gebruukgebruukt)

* ''Elohiem'' (disse naam wönnenwördden oorspronkelijkoorspronkelik in 't [[Oolde Testement|Ouwe TestementTestament]] gebruukgebruukt)

* ''El(i)'' - de eerseerst-bekende naam

==De Naamnaam van God in 't jodendom==

Joden spreken haoshaost nooit de naam JHWH uut, uut respekrespekt veur de heiligheid van God en umdat de juuste uutspraak onbekend is; zie de uutleg veerderop. In de plaoseplaotse daorvan wonnenwörden de volgende titels veur God gebruukgebruukt:

* ''Adonai'' - mien Heer; dit wonnenwörden gebruukgebruukt bie plechtige veurlezingen (in gebejen en zoksoort dingen meer)

* ''Elohiem'' of in dagelijksdagelikse gebruuk ''Elokiem'' (zie oek: de parregraaf '[[#Uutspraak'|Uutspraak]])

* ''Hakadosj Baroech Hoe'' - De Heilige, Ezegend is Hije (in rillegieusreligieus-[[orthodox jodendom|orthodoxe]] kringen)

* ''Hasjem'' - de Naam; meestgebrukenmeestgebruukten versie in dagelijksdageliks neetniet-plechtig gebruuk

* ''El(i)'' - de eerseerst-bekende naam

* ''Adosjem'' - marmer de rabbienen bin veur ofschaffingaofschaffing van disse versie en geven de veurkeur an "Hasjem"

* ''Adonai TsevaotTsevaòt'' - De H<font size=1>ERE</font> van de hemelse machenmachten (NBV)

* ''[[Sjechina]]''

* ''God'', net zoaszo as aanderen 't zeggen. RillegieuzeReligieuze joden schrieven de leste naam meestentieds zonder de 'o' umdat oek disse naam, as 't eschreven wonnenwörden, neetniet uut-ewisuutewist mag wonnenwörden. Daorumme wonnenwörden G-d vake mit eenn streepjen eschreven (of mit anhalingsteken, zoaszo as in 't [[Hebreeuws]]: G'd).

[[LeviticusLevitikus]] 24:16 bepaolt dat 't misbruken van Gods Naamnaam estrafestraft mut wonnenwörden mit de dood deur te stenigen. Oek dit kan eenn rejenreden ween waorumme as joden Zien Naamnaam neetniet uutspreken.

==Oorsprong en meugelijkemeugelike betekenisse==

Wat de [[etymologie|oorsprong]] van de naam angeet huilt de naam werschienlijkwarschienlik verbaand mit eenn oud [[Hebreeuws]] [[warkwoord]] 'bin' (HWH); de betekenisse is dan: 'hij is' of 'hij zal ween' (darde persoon mannelijkmannelik enkelvoud, onvoltooienonvoltooiden tied). Vormen van dit warkwoord bin veerder vrie zeldzaam, in tegenstelling tot de (mederneremoedernere?) stamme HJH deedie 'tzelfdet zelfde betekent marmer juusjuust veul veurkumpveurkömp. JHWH kan oek eenn verbuging ween van de kausetievekausatieve vorm van HWH, 'hi·wah' (vormen, veroorzaken); de naam betekent dan 'hij veroorzaakveroorzaakt (zal veroorzaken)'.

In de [[Hebreeuwse Biebel]] ([[Exodus (boek)|Exodus]]) wonnenwörden beschreven dat [[Mozes]] an God vreug mit welkewat veur n naam Hij an-eduudespreuken wol wonnenwörden, veur 't geval de meensen zien naam weten wollen. In disse teksetekste vie-'j- n-een regel mit zowel de warkwoordstamme היה as הוה. OpmarkelijkOpmarkelik is dat de verbuging אהיה van de eerste stamme tredisioneeltradisioneel vertaald is mit 'Ik zal ween', en de verbuging יהוה van de tweede stamme neetniet mit 'Hij zal ween' marmer mit 'H<font size=1>ERE</font>' (JHWH):

:[15] En God zeegzeegt tegen Mozes: "Ik zal ween (אהיה) wee-'k ware (אהיה)", en Hij zeegzeegt: "'t Volgende zu-'j tegen de jonges van Israël zegen: '<font color="blue">Ik zal ween</font> (אהיה) hef m'n naor jullejullen estuurd.'"

:[16] En God zeegzeegt veerder tegen Mozes: "'t Volgende zu-'j tegen de jonges van Israël zegen: '<font color="blue">JHWH</font> (יהוה), de God van jullejullen vaors, de God van [[Abraham]], de God van [[Izaak]] en de God van [[JaukJouk]], Hij hef mien naor jullejullen estuurd'; dit is Mien Naamnaam veur eeuwig, en dit is Mien andenken veur ginnerasiegenerasie (en) ginnerasiegenerasie!"

De juuste uutspraak van JHWH is onderwarp van discussiediskussie. 't Hebreeuws wönnenwörden namelijknamelik zonder klinkers eschreven. [[Flavius Josephus]] schreef over de 'vier klinkers' van de Naam, waorvan je de uutspraak opniej zol kunnen opbouwen deur te vergelieken mit woorden waorvan de uutspraak beweerd ebleven is, zoaszo as bieveurbeeld JHWDH ([[Juda|jehoeda]]). JHWH zol dan meschienmisschien as 'jehoea' uut-espreukenuutespreuken mutten wonnenwörden.

De Naam mochmocht marmer één keer per jaor uut-espreukenuutespreuken wonnenwörden: deur de hogepriester (''kohen gadol'') in de [[joodse Tempel]] tiejenstiedens de offerdiensofferdienst van [[Jom Kippoer]]. Umdat disse Tempel al zwat 2.000 jaor neetniet meer besteet en der al net zolange gien hogepriester meer is, is de uutspraak van de naam, deedie van hogepriester op hogepriester over-edreugenoveredreugen wönnenwördden en veur de resrest van de joden altied geheim ewesewest ishef, bie de verrinewering van de tweede joodse Tempel verleuren egaon.

Dit verbod op 't uutspreken van disse Naamnaam op aandere mementenmomenten as tiejenstiedens de offerdiensofferdienst deur de hogepriester op [[Jom Kippoer]] had te maken mit 't zwaore verbod dat de Tora geefgif veur 't onneudig uutspreken dervan. De rabbienen beteunen daorumme neetniet allinnig 't gebruuk, marmer oek de kennis van de uutspraak dervan tot allinnig de hogepriester, deedie 't an de volgende hogepriester deurgaf.

't Hebreeuws wonnenwörden van oorsprong allinnig mit medeklinkers eschreven. In de laotere tied wönnenwördden der klinkertekens bie edaon as hulpe bie de uutspraak. Disse klinkers heuren dus neetniet bie de heilige, oorspronkelijkeoorspronkelike teksetekste. Umdat 't verbeujen was de naam 'JHWH' uut te spreken, zegen ze bie 't veurlezen van teksenteksten meestentieds 'adonai' (Here) as der 'JHWH' stung. De [[masoreten]] hemmenhebben daorume bie 't overschrieven van teksenteksten van de [[Tenach]] de naam 'JHWH' meestentieds de klinkers van 'adonai' egeven. In veul gevallen steet der 'Adonai JHWH' en in deedie gevallen wönnenwördden de klinkers van 't woord 'elohim' (God) in-evoegevoegd, zodat ze de woordkombinasie neetniet as 'adonai adonai' uutspreuken, marmer as 'adonai elohim'.

De rillegieuzereligieuze groepering [[Jehova's getugen]] hef zich naor disse uutspraak van JHWH eneumd. Hierdeur wonnenwörden de naam Jehovah meestentieds mit de Jehovah's getugen in verbaand ebröchebröcht, allewel al veervere veur 't ontstaon van dit genootschap 't woord ''Jehovah'' in de [[Nederlaands|NederlaanseNederlaandse]] en [[Duuts]]e taal gebruukgebruukt wönnenwördden.

*[[Nomen sacrumGod]]