Verskil tüsken versys van "Fraankiese Riek"
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 35:
===De vrogge Karolingen: van Karel Martel töt Karel de Grote===
Nao det Pepijn van Herstal
De volngde decennia stund in 't tèken van oorlog: de Karolingers proberen de verleuren gebieden trugge te veroveren en de anvallen van de Arabieren of te slaon. Beide doelstellingen wedden ehaald. Zo wedden de [[Arabieren]] verslaong deur [[Karel Martel]] bi'j de [[Slag bi'j Poitiers]] in [[732]] en wedden Thüringen, Alemannië en Beieren weer toe-evoegd aan 't riek in 744. De Fraanken namen ok bezit van de [[Balearen]] in [[754]] en veroverden [[Septimanië]] op de Arabieren in [[759]]. Aquitanië wed pas in 768 heroverd. 'n Alliansie met de Paus leidden töt twi'j succesvolle campagnes tèèng de Longobarden in 754 en 756. Tegeliekertied wössen de [[Karolingers]] hun positie in 't Fraankische keuninkriek te verstarken en Pepijn de Korte onttronen de leste Merovische keuning in 751 en löt zichzulf töt keuning kiezen. De tied van de Karolingers was now defenetief an-ebreuken. [[Pepijn de Korte]] störf in 768 en löt 't starkse keuninkriek van West-Europa nao an zien twi'j zeuns, Karel de Grote en Karloman. Karloman störf echter al in 771 waordeur 't gehele riek in de haanden van Karel de Grote kwam. Toen de Longobarden de Paus opni'j bedreigden, besleut Karel de Grote umme Italië binnen te vallen en zichzelf töt Keuning der Longobarden te kronen in 774. 't Langobardische hertogdom Benevento in Zuud-Italië erkende Karel de Grote echter maor veur körte periodes as keuning. In contrast met de snelle veroveringen in Italië stiet de langdurige en bloedige [[Saksenoorlogen|Saksenoorloong]] die van 772 töt 804 zollen duren. Um 't verzet van de Saksen te brekken, löt Karel de Grote duuzenden ofslachten en deur 't gebied te herbevolken met Fraanken en Slaoven wös e uutendelijk 't gebied onder zien macht te krieng. Beieren, wat altied naor onofhaankelijkheid had estreefd, wed in 788 deur de Fraanken annexeerd nao 'n mislukte poging um zich of te scheiden met hulp van de Longobarden en Avaren. Het riek van de Avaren, met 't machtscentrum in Hongarije wed verpletterd tussen 791 en 796 waormet de Slaoviese gebieden in Centraol-Europa onder Karel de Grote kwamen te staon. Oost-Frieslasnd wed veroverd in 784-785 en Bretagne erkende de Fraankiese macht in 799. De gevechten tèèng de Arabieren waren echter minder succesvol: hoewel Karel de Grote zien invloed wös uut te breiden töt an de reviere de Ebro in 812, veroverden de Arabieren op hun beurte de Balearen in 798.
| |||