Verskil tüsken versys van "Friedrich Nietzsche"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nickg19 (Oaverleg | bydragen)
Nickg19 (Oaverleg | bydragen)
Regel 3:
 
== Levensloop ==
Friedrich Wilhelm Nietzsche [Röcken 1844 – 1900]
 
Zien va - predikant - overleed doe Friedrich vief jaor was. Hi'j werd streng protestaans op-evoed deur zien moe. Hi'j werd naor 'n internaat estuurd waor hi'j veurbereid zolln wördn op zien theologische studie. Op dit internaat greuidn zien interesse veur de Griekse oldheid, veural veur de filesoofn Plato en Aristoteles. Hi'j göngn klassiekn taaln studeern, eerst an de universiteit van Bonn, daornao in Leipzich. In Leipzich kwaamn e in anraking met 't wark van Schopenhauer die iéne van zien grootstn veurbeeldn werd. Nietzsche was ok 'n bewonderaar van 'n componist Richard Wagner. Later in zien leevn brek e met Wagner umdat disse veur de christlijkn ideaaln zol hebbn ekeuzn.
 
Nietzsche werd 24 jaor jong professor in de klassiekn filologie an de universiteit van Bazel. In 1879 was e dichtebi'j de dood ten gevolge van 'n lichaamlijkn instorting; hi'j werd dwungn ontslag te nemm. In de loop van zien leevn verienzaamm Nietzsche stieds meer, umdat bi'jnao niemand hum meer konn volgn. De zieke Nietzsche brach in 1888 veul geschriftn uut, mar in 1889 störttn e in en kreeg 'n anval van waanzin. Hi'j hersteldn hier nie meer van en störf in 1900.
 
===Wark & ideeën===
 
Reeds tiedns zien studie brach Nietzsche geschriftn uut waordeur e anzien kreeg en die hum ok de anstelling töt professor te Bazel bezörgdn. In 1872 verschient 'Geburt der Tragödie aus dem Geiste der Musik' (De geboorte van de tragedie uut de geest van de muziek). Hi'j onderscheidt hierin 'n dubbele wörtel in de Griekse kunst- en cultuurverschiensels, nl. Dionysische drift en Apollinische bezinning. De Dionysische drift is 'n vörmloosn oerwil, zo as die in muziek töt uuting kump. De Apollinische bezinning is de macht van maot en harmonie.
 
De machtspositie van Duutslaand na 1870 verontrustte Nietzsche. Hi'j vreesdn dat dit töt 'n vervlakking en vervrömming van de echte cultuurweerdn zolln könn liedn. Disse gedachtn bint op-eschreevn in 'Unzeitgemässe betrachtungen' (1873-1876) (teegndraodse beschowings). Hierin prees e ok zien leermiesters Schopenhauer en Wagner.
Regel 36 ⟶ 34:
 
Zien notities werdn in 1906 uut-egeevn onder de titel 'Der Wille zur Macht'.
 
De invloed van Nietzsche werd in de 20e eeuwe ienorm. Tiedns de eerste weerldoorlog was nao de Biebel, Nietzsche's Also sprach Zarathustra 't miest eleezn boek in de loopgraavn. Dit hef d'r toe elied dat Nietzsche ien van de miest invloedrieke moderne filosoofn is ewörden.
 
== Nietzsches filosofie ==