Verskil tüsken versys van "Peter Singer"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Legobot (Oaverleg | bydragen)
K Bot: Migrating 32 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q211539 (translate me)
Nickg19 (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
'''Peter Albert David Singer''' ([[6 juli]] [[1946]]) is 'n [[Australië (laand)|Australische]] filosoof. Hi'j is hoogleraar [[bio-ethiek]] an de [[Princeton]]-universiteite en Laureate Professor an 't ''[[Centre for Applied Philosophy and Public Ethics]]''.
 
==Peter Singer==
Singer is specialiseerd in toe-epaste [[ethiek]]. Hi'j benaodert ethische kwesties vanuut 'n invalshoeke van veurkeurs-[[utilitarisme]] en [[atheïsme]]. In 1996 kwam e onsuccesvol uut bi'j de senaatsverkiezings veur de gruune parti'je ''[[Australian Greens]]'' in Australië. In 2004 werd e verkeuzen töt [[Humanisme|humanist]] van 't jaor deur de ''[[Council of Australian Humanist Societies]]'', een Australische humanistische organisatie.
Peter Singer is geboren in Melbourne Australië in 't joor 1946. Zien olders waren van jeudse ofkomst en mossen vluchten uut Oostenriek veur de Nazis nao de annexatie deur Nazi-Duutslaand in 1938. Drieje van zien grootolden kwamen umme. Tweeje verdwennen letterlik en wödden nums nog iets van vernummen en iéne van zien grova's störf in 'n verschrikliken Theresienstadt.
 
Peter Singer gungen filesofie studeren an de universiteit van Melbourne, woor e in 1967 ofstudeerden. Hiernao gungen e verder studeren an de universiteit van Oxford woor e 'n diploma behaalden in 1971.
Buuten academische kringen daankt Singer zien bekendheid an zien boek ''Animal Liberation'' (dierenbevri'jding), dat wördt beschowd as 'n toetsstiene veur 't dierenrechtenactivisme. Nie alle dierenrechtenactivisten deelt dizze miening echter, en Singer zölf hef ok ezegd dat de media 't statuut van dit wark overschat. Dit wark en zien miening over aandere kwesties in de bio-ethiek trekt regelmaotig veul andacht, maar ok 'n zekere maote van controverse.
 
Teegnsworig is Peter Singer professor in 'n Bio-Ethica an Princeton en laureaat an 'n universiteit van Melbourne.
==''Animal Liberation''==
 
Singers boek ''[[Animal Liberation]]'' (1975) wördt beschowd as iene van de toonangevende warken op 't gebied van [[dierenrechten]], en hef invloed ehad op völle dierenrechtenactivisten. 't Centraole argement van 't boek vertrekt van 't klassieke utilistische ideeje dat '' 't grootste geluk veur 't grootste antal'' de ienigste maotstaf is veur goed of ethisch haandelen, dat Singer dan wil uutbreiden naor aandere dieren naos de meense. Volgens Singer is d'r gien gegroonde reden werumme wi'j dizze maotstaf nie op aandere dieren kunt of mut toepassen. Hi'j gebrök in dit verbaand de tarm [[speciesisme]] (wölke hi'j overnemp van [[Richard Ryder]]), umme de praktiek te beschrieven van 't veurtrekken van leden van de egen soort (species) boven de aandere diersoorten.
==Dierenbevri'jding==
Iéne van de eerste filesofen die ethiek rond dieren en hun wreed lot in 'n moderne maoschappi'je in opsprake brachten was ethicus Peter Singer, via zien noe weerldberoemden boek ''Animal Liberation'' uut 1975. (Letterlik vertaald: 'Dierenbevri'jding'; Dit boek kan ok in 'n boekhaandel of 'n bibliotheek evunnen wödden onder 'n titel 'Pro mens, Pro dier') Hiermet wödden ok de dierenbevri'jdingsbeweging in 't lewen ereupen en wödden 't startschöt egewen veur de dierenrechtenbeweging, dierenrechenorganisaties en 't volledige ethiese debat in al zien pönties angaonde van bont töt vleis en dierenexperimenten.
 
==Ziene filesofie==
Peter Singer is 'n filesoof die 'n weerld bezöt vanuut 'n preferentie-utilitaristies staandpunt.
 
Disse filosoof hef vanuut zien bekieks 'n eerste stark onderbouwde kritiek eschrewen van de staotus van dieren in oonzen weerld. Hi'j stelt eerst en veural terecht dat dieren ok piene en genot könt ervaoren. En dat dieren - net as iederiene - der van nature op lös gaot um meer genot te hemmen en zo weinig meuglik piene. Wat uuteraard muuilik te ontkennen is. Gin ien dier of meanse wödt graag eslaagn of op-esleuten in 'n klean en duuster hökkien. Iets wat spietig genog daagliks gaonde giet met dieren.
 
En 't is 'n principe vanuut utilitaristies perspectief datte wi'j - a-w ethies wult ween - mutten strewen naor zo weinig meuglik piene in disse weerld. As dieren könt lieden, dan könne wi'j dat nie negeren en mutte wi'j met de individuele dieren die wi'j noe doet lieden ok rekkening holden. Dit wul nie zeggn dat elke vörme van leed slecht is, mar dat leed nie zomar kan toe-ebracht wödden. As 'n meanse bi'jveurbeeld perfect 'n bontjasse kan draagn die nep is dan hoeft door gin tientallen dieren veur piene te lieden in fokkeri'jen um dan of-eslacht te wödden. Der hoeft naamlik gin dieren te starven um oons te kleden. En zekker nie op zo'n meniere.
 
Woor Peter Singer verder teegn in giet in zien warken is 't zo-enuumde speciesisme. Hier bestiet ok völle misvattings over. Hier onder zol der ewen kört toe-elicht wödden wat hiermet noe eaglik warklik beduult wödt.
 
In 't kört wödt hier eaglik gwoon met beduult dat der discrimineerd wödt op basis van diersoort. Umdat individu A 'n meanse is (dus 'n Homo Sapiens) is die meer weerd as individu B wölken 'n kenien is. Dit wödt veroordeeld deur filesofen as Peter Singer. 't Is nie umdat 't 'n dier is, dat 't gin weerde zollen hemmen. Hi'j zeg echter ok nie dat dieren ewenvölle weerd bint as meansen. Wat hi'j zeg is da-w rekkening mut holden met de belangen voeur de dieren woor dit toepasbaar is. Ie können beveurbeeld zunder problemen stellen dat 'n mugge minder weerd is as 'n kenien. Of dat 'n mugge uuteraard minder weerd is as 'n meanse. Woorumme? Wel, umdat 'n mugge gin centraal zenuwstelsel hef, bi'jna gin harsens, en zo voort. En dat 't hierdeur um te begunnen zölfs heul twiefelachtig is of 'n mugge noe wel echt piene kan vuulen en as dat wel 't geval magt ween, is 't dan nog aait mar de vraoge hoevölle zi'j könt vuulen. Terwelle wi'j van 'n meanse weet dat hi'j of zi'j op völle niveaus arnstig kan lieden. Dus mu-w hier dan ok rekkening met holden.
 
{{Dialekt|sdz}}