Verskil tüsken versys van "Grunnen (stad)"

De '''Stad Grunnen''' (ook: ''Stad Grönnen'' of gewoon ''Stad'', [[Nederlaands]]: ''Groningen'', [[Frais]]: ''Grins'') is de [[heufdstad]] van de [[Grunnen (provìnzie)|provìnzie Grunnen]]. De stad geldt as metropool van t noorden. De stad het 190.000 inwoner (2011). t Is n stad mitmitn veulbult varieerde [[handel (economie)|haandel]] en [[industrie]]. Grunnen is ook n studentenstad. De [[Rieksakademie Grunnen]] en de [[Haanzehogeschool Grunnen]] hebben soamen sikkom 50.000 studenten. Grunnen wordt den ook de 'jonkste' stad van [[Nederlaand]] nuimd. De stad is as woonstee in trek bie studenten en jonge, kinderriekehoesholdns mit gezinnenkiender.

TotIen wiedpervinsie inneumt de omtrek wordtelkenain Grunnen "''Stad''" nuimd. In de bus letst dien strippenkoart zain en zègst: "Stad" en de chauffeur stempeltwait oafwoarst totdoe Grunnen.hén Ofmost zo as de. Grunnegers zèggen: "Der is moar ain stad en dat is Stad". Zulf nuimen zai zok "Stadjer" of "Stadjeder".

Grunnen ontstondis begunt op 't noordelkste oetloperend van de [[Hondsrug]]. De oldst bekende vermelden dateert oet 1040. Dat joar wordt aanholden as ontstoansdoatembegundoatem. tStad Har al vlotgauw [[stadsrechten]] en is doarmit de 3e oldste stad van Nederlaand as t goat om stadsrechten (''[[Nimweeg]] en [[Deventer]] goan der nog veur''). t Aiglieks Drentse [[Esdorp|esloug]] wuir in de [[middelaiwen]] n belaankrieke handelsploats. Om heurte gezagloaten tezain tonenwel boas was, baauwden de [[stadjers]] in de [[13e eeuw|13e aiw]] op aaigens gezag n omwallen. De Stad tradwer in dij periodetied ook toulid totvan de [[Hanze]]. De invloudInvloud van de Stad op de [[Ommelanden]] waswer dusdoanegso groot dat doardoardeur de omgangstoaltoal van [[Frais]] veraanderde in t Saksische [[Grunnegs]].

De invloud Invloud van de Stad op de provìnzie oettezagst zokdoe op op veulebult menaaiern. In summege gevaaln, bieveurbeeld in [[Westerwolde]], funksjoneerde de Stad rechtstreeks as laandsheer, in andere gevallen was de Stad enkeld aanwezeg as grondbezitter, in weer andere gevallen as vervener, bieveurbeeld deur t aanleggen van t [[Stadsknoal (knoal)|Stadsknoal]] of as inpolderoar bieveurbeeld in de [[Stadspolder]]. Grunnen was tot wied in de [[20e eeuw|20e aiw]] noa t riek dedei grootstemainste grondbezittergrond har in [[Nederlaand]].

Grunnen kreeg in [[1614]] heur [[Universiteit|akademie]] en loater in de zeuventiende aiw n nije omwallen, ontworpen deur vestenbaauwer [[Menno van Coehoorn]]. Dij nije vesten wuir in t [[rampjaar]] [[1672]] belegerd deur de [[bisschop]] van [[Munster (stad)|Munster]], [[Bernhard von Galen|Berend van Goalen]]. Elk joar op [[28 augustus]] vaaiert de Stad de overwinnendat ze boas binnen bleevm op ''Bommen Berend'' (zai [[Grunnegs Ontzet]]).

In [[1772]] wer der n [[Vrijmezzelderij|Vrijmezzelderslozie]] oprichten doan, [[L' Union Provinciale]] nuimd. Dizze lozie het ondermeer biedroagen wilt an t keren van de stried tuzzen Stad en Ommelanden ien de tied van heur oprichtens, vandoar ook de betaikenis van de noam: "Pervinsjoale Ainhaid". Tegenswoardeg kint dehet Stad 5 Vrijmezzelderslozies.

* de [[Martinitoern]] (ook wel ''d'Olle Grieze'' nuimd in t [[Stadsgrunnegs|Stadjeders]])

* [[GrodeGrood Maarkt (Grunnen)|GrodeGrood Maarkt]]

* de [[Der Aa-kerk]]

* de [[Hoogkerk]]

* t [[Station Grunnen|station]] en t [[peerd van Ome Loeks]]

* gezellegeBult winkelstroatken om en bie [[Viskmaarkt]]

* de [[Korenbeurs]]

* de [[Prinsentoen]]

* de [[Prinsenhof (Grunnen)|Prinsenhof]]

* [[Diederik Samsom]], polietieker veur de [[PvdA]]