Verskil tüsken versys van "Azoren"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
KGeen bewerkingssamenvatting
Regel 22:
'''Kolonisaty'''
[[Bestaand:Vista_sobre_Angra_do_Heroismo.jpg|links|duum|235x235px|[[Angra do Heroísmo]], de öldste stad med kontinue bewonning in de eilandgruppe van de Azoren en up UNESCO-wearldarvgoodlyste]]
To as Santa Maria untdekked wör en de kolonisaty noch mos beginnen, wörren der sköäpe löslåten up et eiland üm tokumstige kolonisten wat te etten te geaven, want der warren gin grote deers up et eiland. De kolonisaty bleyv nog eaven uut. De portugeeske lüde harren weinig sin üm up een ofleagen koppel eilanden te wonnen, hunderden kilomeaters van et vasteland. Toch lükkedelükken et [[Gonçalo Velho Cabral]] üm binnen dree jår (1433 - 1436) genog volk en centen by mekår te köyeren en når Santa Maria en São Miguel te våren.
 
De kolonisten haalden büskes en rotsen vort üm grån, wyndruven, sükerreet en andere planten te potten, vöär et eigene leavensunderhold en handel. See nömmen ouk wat huusdeers med, so as hennen, konynen, beyste, sköäpe, sikken en biggen. Ouk bowden se öär eyrste huse en dörpe.
Regel 28:
De eilanden wörren oaver hunderden jåren koloniseerd, höyvdsakelik vanuut Portugal. De kolonisten kömmen uut de [[proveensie|provincys]] [[Algarve]], [[Minho]], [[Alentejo]] en [[Ribatejo]] en [[Madeira]]. De eyrste kolonisten kömmen in [[1444]] når São Miguel under Gonçalo Velho Cabral. Se landde by et hüdige [[Povoção]]. Völle van de eyrste kolonisten warren [[Sefardiske Jödden]] (Jödden dee töt [[Kristendom|christenen]] dwüngen warren) en dee under de [[inkwisity]] van et vasteland vort wollen. In [[1522]] wör [[Vila Franca do Campo]] vortvaagd döär ne [[eardbewing|äärdbeving]], wårmed üm de 5000 lüde uut de tyd kömmen. De höyvdstad wör dårup verplaatsd når [[Ponta Delgada]]. Vila Franca do Campo wör wear upbowd up de oorsprungelike steade en is rechtevoort ne blööyende havenstad vöär [[viskerieje|viskerye]] en [[jacht (boot)|jachten]]. Ponta Delgada kreeg in [[1546]] [[stadsrechten]]. Van anvang an hebbet de lüde der sik vöäral med landbouw gangs höälden. Teagen et [[15e eeuw|15. jårhunderd]] voren [[Graciosa]] [[groan|grån]], [[hop (plaante)|hop]], [[wien|wyn]] en [[brandewyn]] uut.
 
Et eiland São Jorge wör vöär et eyrste nöämd in [[1439]], mär de feitelike untdekkingsdåtum is neet bekend. In [[1443]] wonnen der al lüde, mär richtederichte kolonisaty begün pas med de kumst van den [[Vlaanderen|Vlaamsen]] eadelman [[Wilhelm van der Haegen]]. Hey küm an up et eiland [[Topo (Azoren)|Topo]] wår as hey ouk uut de tyd küm. De eilandbewonners nöämden hüm ''Guilherme da Silveira''. [[João Vaz Corte-Real]] wör bestüürder van et eiland in [[1483]]. [[Velas]] wör ne stad vöär et ende van et [[15e eeuw|15. jårhunderd]]. Teagen [[1490]] wonden der 2000 Vlamingen up Terceira, Pico, Faial, São Jorge en Flores. Üm dit groute antal Vlamingen wörren de eilanden bekend as de Vlaamse Eilanden of de Eilanden van Vlaanderen. Prins [[Hendrik den Seevårder]] was hyr den anstichter van. Sinne süster, [[Infanta Isabel, Gravinne van Bourgondie|Isabel]] was trouwd med [[Filip den Goden|Graaf Filip van Bourgondie]], wår Vlaanderen dotyds by höyren. De lüde kümmen in upstand teagen Filips bewind. Seekte en honger kneypen et land uut. Isabel vröäg an Hendrik of een antal Vlamingen når de Azoren uutvlüchten mochten. Dat vünd hey good en hey gavven öär de nöydige vöärråden med.
 
Den intrek up de dotyds noch unbewonde eilanden begün in [[1439]], med höyvdsakelik lüde van de vastelandsprovincys [[Algarve]] en [[Alentejo]]. In [[1583]] stüürden [[Filip II van Spanje]], as köäning van Portugal, sinnen vloot üm of te kaarten med ne gruppe van avonturyrs, hüürlingen, vrywilligers en soldåten uut meyrdere landen. Dee wollen de Azoren bruken as springplanke vöär nen uutdager vöär de portugeeske trone. Nå sin sukses in de [[Slag üm Ponta Delgada]] wörren de upstandigen verhüngen an de nökke van de skeape, ümdat Filips vünd at et piraten warren. Dit dröäg by an de [[Zwarte Legende|Swarte Legende]] under sinne teagenstanders.