Blues

Blues is n naam vuur ne vorm van muziek en muziekstiel^[1] wat oet Afrikaans-Amerikaanse gemeenskopn kömn, heuwdzakelik in t zuudn van de Verenigde Stoaten. t Is roond t eande van t 19de joarhoonderd ontstoan oet spirituals, woarkgezangn, veeldskreewn, kreenkzaank en chants, en seempele verhaalkes op riem.^[2] n Bluesvorm is te veendn in oonder mear jazz, rhythm and blues en rock and roll. t Besteet oet herkenboare akkoordnverleupe, woervan de 12-moatn blues t bekeandst is. n Aander kenmoark zeent de blue nootn. Dee wordt vuur de oetdrukking van t geveul vake of evlakt of eböagn ezungn of espöld (mineur 3e noar majeur 3e) in verhoolding met de toon van de toonladder in majeur.

n Muziekstiel 'blues' is baseerd op de bluesvorm, mer hef ook aandere kenmoarkn, zo as kenmoarknde tekste, basmellodiejn en instrumeantn. Blues is te verdeeln in verskilnde oondersoortn, van country noar urban blues. Elke van de oonderverdelingn hebt in mear of meendere moate wal populear ewest bie t grote publiek in t 20ste joarhoonderd. t Bekeandst zeent de Piedmont-, Delta-, Jump- en Chicagoblues. Vanof de Tweede wearldoorlog gung t oawer op electric blues en wör de bluesmuziek oonder n breder (met name blaank) publiek geleefd. Vanof de joarn '60 ontsteund n tuskenvorm wat ze bluesrock neumdn.

n Term "the blues" verwis noar de "blue devils" (blaauwe duwels), n bienaam vuur de geveulens van melancholie en verdreet. De eerste verwiezing noar dissen bienaam keump al vuur in George Colman de Jongere zinne klucht Blue Devils oet (1798).^[3] Skoonwal n naam in Afro-Amerikaanse muziek wal eulder kan wean, was Hart Wand zinne "Dallas Blues" oet 1912 de eerste opname met auteursrechtn.^[4]^[5] In tekste wörd n term de blues hebn vake gebroekt um ne depressieve stemming oet te drukn.^[6]

Vorm

n Bluesvorm is ne muzikale herhaling woerin't n terugkomnd akkoordnverloop t vroag en antwoardpatroon noabootst. Dit patroon keump vake wierumme in Afrikaanse en Afro-Amerikaanse muziek. In de eerste tientaln joarn van t 20ste joarhoonderd lea t akkoordnverloop nog nit zo vaste^[7] Duurdet artiestn oet de begintied, zo as Bessie Smith, de twaalfmoatnblues völle gebreukn, verspreaidn disse vorm zik rap oawer de hele muziekindustrie in de 20er en 30er joarn.^[8]

Aandere akkoordnleupkes zo as de achtmoatsblues zeent ook völle gebroekt, zo as in "How Long Blues", "Trouble in Mind", and Big Bill Broonzy's "Key to the Highway". 16-moatsblues besteet ook, zo as in Ray Charles's instrumentale nommer "Sweet 16 Bars" en in Herbie Hancock's "Watermelon Man". Onlogiese antaln moatn komt ook vuur, zo as bie de 9-moatsblues in Walter Vinson's "Sitting on top of the world".

Akkoordn spöld op n 12-moatnpatroon:

Akkoordn vuur ne Blues in C:

I	I of IV	I	I7
IV	IV	I	I7
V	V of IV	I	I or V

C	C of F	C	C7
F	F	C	C7
G	G of F	C	C or G

n Standaard 12-moats blueskomposisie hef ne standaard harmoniese löppe van 12 moatn in veerkwartsmoate. In 12-moatsblues he'j gewoonlik dree verskilnde akkoordn. In t oawerzicht hiernöast stoat de verskilnde akkoordn met Romeinse siefers wier egeewn um t interval tusken de verskilnde akkoordn an te geewn. Den is aait geliek. A'j nen blues in C spölt (nommer I), dan is nommer IV n F-akkoord en nommer V n G-akkoord. C is dan oew groond- of basisakkoord, F neumt ze dan subdominant en G is dominant, umdet n G-akkoord noa t spöln van C en F vuur t geveul terugge dweenk noar C, en dus noar t herhaaln van de 12 moatn. Dit neumt ze ook wal es de turnaround, ofwal de wende. n Tekst zwig meestal op n 4den tel van de 10de moate, of op n eersten tel van de 11de moate, woerbie't de leste beaide moatn vriej zeent vuur n muzikaant um wat te doon. Vake wordt n antal of alle van disse akkoordn in de harmoniese zeuwnde vorm espöld. Dit is kenmoarkend vuur blues.

In de mellodie wörd blues ekenmoarkt duur t gebroek van verleegde doardes, viefdes en zeuwndes van de bieheurige toonledder in majeur.^[9] Disse aparte toonn neumt ze de blaauwe of verbeugnde nootn. Disse toonn komt in plaatse van de natuurlike toonn op dee plekke in n natuurliken toonledder. Of ze komt dr bie tusken, zo as bie de bluesledder in mineur. Hierin vervaank de verleegde doarde de gewone doarde, de verleegde zeuwnde de normale zeuwnde, en de verleegde viefde wörd tusken de natuurlike veerde en viefde in edoan. Skoonwal de 12-moatnloop al joarhoonderde gebroekt wörd, was t baanbreknde van de blues det dee mineurtoonn zo regelmoatig in de majeurtoonledder bie in edrok wordt, en det mangs twee direkt nöast mekoar lignde toonn tegelieke spöld wordt (met aandere wöarde dus nen verleegnden tweeden)—en sliding (gliedn), vergeliekboar met vuursleage.^[10]

Detroit Blues - vuurbeeld van shuffle^?/i

Blues wörd vake shuffled spöld, wat "verskoefeld" of "versköawn" beteeknt. Dit verstoarkt t ritmiese effekt van de muziek. Hierbie wordt de achtste nootn van de muziek um en umme dubbel zo laank emaakt, zode'j dus elke keer eenn langn en eenn kortn hebt. Dit wörd in völle mear muziekstieln gebroekt.

Blues in t Neersassies

In t Neersassies is blues vanof de zeuwntiger joarn beheurlik populear wördn en det is t nog aait. Normaal was de eerste groep wat in t Plat de blues zung, en doarmet zorgen vuur ne opleawing en herweardering van t Plat kuiern. Hemmelvoartsdag 1975 wusn ze n lokaal bandjesfestival in n Achterhook plat te spöln duur öar optreedn te beginn met de "Drieteri-je Blues". Doarnoa volgen dr nog völle bluesnummers mear, zo as "Dun op dn mest" en "8-cylinder Blues". Ook Daniël Lohues oet Dreante hef met verskillende bandjes de blues oonder n andacht van t volk weetn te brengn, zo as met Skik en zin latere bandje The Louisiana Blues Club ("Boggel in t Rad"). Laandelik bekeand wör Harry Muskee oet Grolloo met Cuby & The Blizzards, den't zin hele repertoire oet blues besteund.

Instrumeantn

Oawer t algemeen is nen gitoar onmisber in de blues. Of den dan ellektries is of onverstoarkt maakt nit oet. Mangs wörd dr ne dobrogitaar gebroekt. Ne aparte manere van spöln is sliding, met nen metaaln kökker um n vinger.

Wieders zeent de meestvuurkomnde instrumeantn nen bas, drums en de stemme. As toovoging komt doar mangs nen piano of Hammondörgel bie, of n spesjaal moondörgel in bluesstemmige.

Oetgoande koppelink

Normaal - Drieteri'je Blues (live 1982) (Achterhook) - Hét nommer det zorgen vuur de heropleawing van de Neersassiese sproake
Daniel Lohues & Lousiana Blues Club - Boggel in t Rad (Dreants)

Bronnen / wellen:

↑ Kunzler's Dictionary of Jazz gef twee definisies: Blues-nen van oorsproonk afro-amerikaansen muziekstiel (blz. 128), en de bluesvorm, nen wiedverspreaiden vorm van muziek (blz. 131)
↑ To Play Blues Guitar - The Evolution of Differing Blues Styles. Bekekn op 2008-08-11
↑ The "Trésor de la Langue Française informatisé" gef disse woardherkomst van t woard blues en George Colman's klucht as de eerste vermeelding van t woard in t Engels, zeet [http://atilf.atilf.fr/dendien/scripts/fast.exe? Centre Nationale de Ressources Textuelles et Lixicales. Blues. Bekekn: 5 Oktober 2010. (Fraanske welle)
↑ Davis, Francis. The History of the Blues. New York: Hyperion, 1995.
↑ Eric Partridge, A Dictionary of Slang and Unconventional English, 2002, Routledge (UK), ISBN 978-0-415-29189-7
↑ Tony Bolden, Afro-Blue: Improvisations in African American Poetry and Culture, 2004, University of Illinois Press, ISBN 978-0-252-02874-8
↑ [https://web.archive.org/web/20100525222458/http://www.bobbrozman.com/tip_evol12bar.html Brozman, B. The evolution of the 12-bar blues progression. 2002. bekekn op 2 mei 2009
↑ Samuel Charters in Nothing But The Blues, pg. 20.
↑ Ewen, pg. 143
↑ Vuursleage warn redelik normaal in de Barok en aandere klassieke muziek, mer ze warn mear ankleding as echte wezenlike deeln van n harmoniesen toonledder. Bievuurbeeld Wolfgang Amadeus Mozart's Piano Concerto No. 21 hef ne verleegde viefde in n dominaant. In disse tiedn was det n foefken um spanning op te bouwn noar de volledige viefde. Blues gebrok dit in teegnstelling skoonwal as deel van n heeln toonledder.

Dit artikel is eskreaven in et twentsk.

[1] Kunzler's Dictionary of Jazz gef twee definisies: Blues-nen van oorsproonk afro-amerikaansen muziekstiel (blz. 128), en de bluesvorm, nen wiedverspreaiden vorm van muziek (blz. 131)

[The_Evolution_of_Differing_Blues_Styles-2] To Play Blues Guitar - The Evolution of Differing Blues Styles. Bekekn op 2008-08-11

[3] The "Trésor de la Langue Française informatisé" gef disse woardherkomst van t woard blues en George Colman's klucht as de eerste vermeelding van t woard in t Engels, zeet [http://atilf.atilf.fr/dendien/scripts/fast.exe? Centre Nationale de Ressources Textuelles et Lixicales. Blues. Bekekn: 5 Oktober 2010. (Fraanske welle)

[4] Davis, Francis. The History of the Blues. New York: Hyperion, 1995.

[5] Eric Partridge, A Dictionary of Slang and Unconventional English, 2002, Routledge (UK), ISBN 978-0-415-29189-7

[6] Tony Bolden, Afro-Blue: Improvisations in African American Poetry and Culture, 2004, University of Illinois Press, ISBN 978-0-252-02874-8

[7] [https://web.archive.org/web/20100525222458/http://www.bobbrozman.com/tip_evol12bar.html Brozman, B. The evolution of the 12-bar blues progression. 2002. bekekn op 2 mei 2009

[8] Samuel Charters in Nothing But The Blues, pg. 20.

[9] Ewen, pg. 143

[10] Vuursleage warn redelik normaal in de Barok en aandere klassieke muziek, mer ze warn mear ankleding as echte wezenlike deeln van n harmoniesen toonledder. Bievuurbeeld Wolfgang Amadeus Mozart's Piano Concerto No. 21 hef ne verleegde viefde in n dominaant. In disse tiedn was det n foefken um spanning op te bouwn noar de volledige viefde. Blues gebrok dit in teegnstelling skoonwal as deel van n heeln toonledder.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]