Herman Doedens

Drèentse onderwiezer en schriever
(döärstüürd vanaf "Harm Drent")

Herman(nus) Doedens (Paais, 1906 - Utrecht, 1989) was een Drèentse onderwiezer en schriever, 't leste onder de name Harm Drent.

Hi'j gruiden op in Gasselt, daoras zie va rieksveldwachter was, en wördden lerer in 't voortgezet onderwies in Eanske en later in Utrecht. Literair dibbeteerden hi'j in de bloemlezing Uut oes Drèènse Laand (1935). Onder de schriefname Harm Drent meuk hi'j veule vertellegies en gedichten in 't Drèents. Dizze name har e van een speulman-zanger die um 1900 op Geeiten of Gasselt woonden.

In de oorlog wördden Doedens ien van de belangriekste literaire mitwarkers van 't Maandblad Drente, daoras e vanof 1940 in publiceerden. In 't advertèensieblad veur 't onderwies De Vacature har hi'j 't stokkien 'Schrijvers en hun werk' en publiceerden e vertellegies. Wieder schreef hi'j in periodieken as De Vrije Pers, de Nieuwe Drentse Volksalmanak en Oeze Volk en in bloemlezings as de Drentse Schrieversalmanak 1954 en Mandielig (1983).

Doedens was een pionier in de nao-oorlogse streektaalbeweging. Hi'j bepleitten een roemer gebruuk van 't Drèents as allennig veur de kuieri'je.

In 1971 verscheen van hum een bewarking van 't eerste diel van de domeneer en schriever Cornelis van Schaick zien Tafereelen uit het Drentsch Dorpsleven, onder de titel De zoon van Lammert Kuiper. Een dorpsverhaal uit het oude Drenthe. In 't zölfde jaor verscheen van Doedens de studie Markies de Thouars. Twents dichter en pamflettist (1807-1850).

In 1974 en 1975 stund in de Meppeler Courant zien fulleton 'Rooie Henderk', in 1975 deur Uitgeverij Boom in Möppelt uutegeven as Rooie Henderk. Een onverwoestbare bewoner van het oude Drentse land. Dit verhaal speult um-en-bi'j 1900 in en um Oring.

Doedens zien Drèentstalige wark hebt ze tot now toe niet bi'j menare brocht.

Citaot

bewark
Het nevelt over 't Hunzedal...
De zummer bluit an iedre wal...
En 't dörpie lig daor gries en old
in roggegeel en haovergold.

Uut 'Achter Horstmans bos (Gasselte)', in: Scheupers van de taol (kiekt bi'j de Bronnen)

Bronnen

bewark
  • Rouke Broersma (red.) (2003). Scheupers van de taol: Bloemlezing van de Drèentse Schrieverij 1837-2003. Zuudwolde: Het Drentse Boek. Blz. 61.
  • Encyclopedie Drenthe Online
  Dit stok is eskreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.