Henk Lamm
Heinrich Ignatz Antonius (Henk) Lamm (Hengel, den 17. januari 1908 - Hengel, den 28. juli 1957) was nen twentsken bealdend kunstener, bekend üm syne afbealdingen van twentske landskappen.
Hee was nen neave en eavenolder van den twentsken dichter Arend Lamm, wårvan as nen dichtbündel Twentsche Bleujsels verskeyn med de teykeningen van syn neave as illustratys.
Leaven en kunststylen
bewarkOuk al had Lamm by syne upleiding töt leyrer wal teykenlessen ehad, hee wördt seen as eyne den as et allemåle selv untdekked hevt. Hee haalden gode cyfers up de upleiding, mär kreag gin diploma. De docenten vünden em neet geskikt as leyrer. Hee kun neet an wark kummen, syn selvvertrouwen had nen knauw ehad en do küm syn moder ouk noch es uut de tyd. Hee störtten in en wör upenöämen in de St. Jozefstichting in Apeldoorn.
Do as hee dår uutküm, must hee vöär de terapy swår wark doon by de warkverskaffing. Ouk kun hee mangs wat byverdenen by ne kwekerye. Teykenen en skilderen was synen uutvlucht. Up lösse stükkes papyr en kartun begünde hee te teykenen. Mangs med potlöde, klöörpotlöde en later ouk med öälyvarve.
Den sociaal ambtenaar Gerrit ter Wee untdekkeden syn talent en weys der in 1937 Riemko Holtrop up. Dårdöär unstünd al gauw ne uutwesseling, al küm dår noch den Tweyden Wearldoorlog tüsken. In december van 1945 wör de Nieuwe Groep uperichted, en verbund van künsteners wåras ouk Ben Akkerman, Jan Broeze, Folkert Haanstra sr. en Folkert Haanstra jr,, Johan Haanstra en Riemko Holtrop by warren. Do as dee ne uutstalling hadden was der Henk Lamm rap by üm et wark te bekyken. Et was mär eaven of hee hadde ne uutnöädiging üm der ouk by te kummen.
Seyd dee tyd wördt syn wark bekender, want de Nieuwe Groep sorgden at Lamm ouk buten Twente in Oaveryssel en Amsterdam tentounstellingen geaven möäg. Syn echten döärbraak küm skounwal pas nå synen doud, in 1969. Riemko Holtrop satten allens up allens üm em ne kleine katalogus in et Stedelik Museum van Amsterdam te besorgen.
Nen kenner, Johan Wesselink, skreav dåroaver up den 23. december van dat jår in de Nieuwe Apeldoornse Courant: 'Henk Lamm uut Hengel hevt up eygene wyse de mystike en lecht melancholiske sfeer van et twentske landskap med syn olde buurderyen, waterpütten, rivyrkes en höävels döärvööld en weadergeaven.' In syn wark düt hee ne naturalistiske en symboliske bealdspråke by mekander.
Syn wark is lecht naivistisk te nömen, med heldere klöären en stark versimpelde förme, al kan der segd worden dat hee ouk elementen van andere ströymingen in syne warken verwarkeden.