Iers

Yrsk of yrsk-gallisk (yrsk: Gaeilge) is ne keltiske språke wat in Yrland en up Newfoundland in Kanada esprökken wördt. De språke heurt by de indo-europeeske en keltiske språkenfamilys.

Grammatika

Net as andere keltiske sproaken hevt et yrsk nen VSO-volgorder; sinnen vanget an med den persoonsförm, dårnå et underwarp en dan et objekt. Ne sinne as 'Den jungen les en book' is in et yrsk léann an buachaill leabhar (letterlik: 'Les den jungen book'). De språke hevt enkel bepålde lidwöörde, by unbepålde wöörde wördt et lidwoord vordelåten.

Gebruuk

Et yrsk wördt vöärnamelik sprökken an de westküste van Yrland, in de sou nöömde gaeltacht: gebeden wår as et noch de eyrste ümmegangsspråke is. In vroger tyden was dat gebeed vöäle grötter. Yrske olden keset vake lever vöär et engelsk, ümdat dat volgens öär meyr möägelikheiden gevt in et leaven, al is dat sounöömde hibernoengelsk vake slim beinvloded döär et keltisk. Toch blikt uut undersöök dat et yrsk ne vöärname identiteitsgeaver is, al sprekket de lüde et in den alledag nauliks.

Et yrsk is de eyrste officiele språke van Yrland en müt in alle bestüürlike saken verteagenwoordigd weasen. Stråt- en plaatsnames sint altyd in twey språken en der is en yrsktalig televisystation: TG4. Ouk is et en verplicht vak up de skolen, al likt dat vöäral de andere kante uut te warken. Vöäle jungelüde vindet et ne fråi lastige språke. Ouk is et underwys vöärnamelik erichted up olde yrske mytology en literäre warken, in steade van up de dagelikse sprekkerye. Dårdöär seet vöäle jungelüde der et nüt neet van.

Döär de yrsk-amerikaanske diaspora sint der vöäle amerikanen med yrske wörtel dee yrsk proberet te leyren. Med de kumst van internet en språkleyr-apps as DuoLingo en Memrise nemt internationale interesse in de språke to.

Verwante Språken

Yrsk is verwant an de andere keltiske språken:

Schots-Goals (oet Schotlaand)
Kumries (oet Kumrië of Wales)
Manx (de sproake van t eilaand Man)
Kornies (oet Cornwall, oet estörvn)
Bretons (oet Bretanje, Fraankriek)

Oetgoande verbeendings

www.tg4.ie Webstea van n Iers TV-stasjon

Disse pagina is eskreewn in t Riesns