Koare

(döärstüürd vanaf "Kaor")

n Koare (ook koar) is n steutwoagen mit ain of twij roader dat gebruukt wordt as toenraaive of in de baauw. t Gebruuk van n koare steunt op t principe van n simpele hefboom. t Steunpunt ligt aan t ìnde (woar t rad zit). De laden ligt op körte ofstand van dat steunpunt. Op grode ofstand van t steunpunt is doarom n bepoalde (lege) kracht genog om de loaden te rizzen.

Koare
Europa's oudste bewaard gebleven kruiwagen uit Ingolstadt, ca. 1537

Koaren wuiren al in de middelaiwen gebruukt om swoare dingen te verploatsen. Tegenswoordeg is t veural n toenraaive, dat gebruukt wordt veur t verploatsen van dingen dij stoer te droagen binnen, zo as zaand, grode houveulheden krödde en bloader.

Leegsaksisch bewark

  • Achterhoeks: kruuwagen, kroewagen, schoefkoare
  • Drèents:
    • krulekaore, krullekaor, kruulkaor
    • krulewagen
    • haandstok
    • schoefkaor
    • törfwagen
    • bakkaor, bakkrooie (hef een rondum dichte bak)
    • heurkaor, heuikniep, heuiknierte (veur heui, mit bak van latwark)
    • melkkaor (platte krulewagen veur 't vervoer van melkbussen en melkspullen)
    • polderkaor (kleine krulewagen mit smalle baand)
    • stien(en)kaor (krulewagen mit hoge, rechtopstaonde achterwand en rechte bomen, veur 't vervoer van stienen)
    • kinderkaor, heerdwagen, polderwagen (krulewagen waor 't jongste kiend in lag tiedens 't wark in 't vene)
    • slagkaor(e), slagkrooie, ploegwagen (was um törf in een slag te zetten)
    • dreugewagen, dreugkrooie (was um dreuge törf te vervoeren)
    • scheepskrooie (was um dreuge törf naor 't schip te brengen)
    • vuurderskrooie (was um dreuge törf naor de törfbult te brengen)
  • Grunnegs: koar(e)
  • Sallaans: kruuwaagn
  • Stellingwarfs:
    • kroje
    • kruie
    • krulewaegen
  • Tweants: krujkoar(e), -waag(e), skoefkoare
  • Veluws: kruuiwagen of kruwagen