Overleg:Haiku

Nit völle

'In t Neersassies zeent nit völle haikuskriewers bekeand. Dit hef wellicht te maakn met t oawerheersende westerse idee in Neersassiese literatuur det alns mut riemn en heuwdzakelik in eawn antaln mut stoan.'

Oenze eerste indrok van veul wat mit 't Nedersaksisch te maken hef, is al gauw 'niet veule': niet veule sprekers meer, niet veule schrieveri'je, niet veule achting, niet veule artikels op Wikipedia. Mar det kan dan ok rap een cliché wörden, of slimmer: een zölfbestendigend bield, intied det d'r toch vake meer gebeurd of is edaone as dej in eerste instaantie mient.

En oaver de reden van 't veronderstelde betune andiel van de Nedersaksische haiku: in Roet en Krödde staot aanders net zoveule vri'je gedichten as gedichten mit vast riem en metrum. Dej veul maotige schrievers blieft holden en een paar stiengoeie, det is in alle talen zo, daor huuw 't Nedersaksisch niet op of te rèken.

Dus misschien kan d'r an de inleiding in de ofdieling oaver Nedersaksische haiku's een net wat positievere dri'j egeven wörden.

Schier artikel trouwens; mut ok ezegd wörden. --Ni'jluuseger (overleg) 00:33, 13 sep 2012 (CEST)

Daanksweard Ni'jluuseger. Oewe achtergroondn loatt t aait net wat mear leawn. Iej hebt ook geliek. Ik zal dr es oawer deankn. Mu'j mer es zeen o'j dr oe in köant veendn. t Was inderdaad mer ne anname van minne kaante (vuur min geveul geet Neersassiese dichterskop duur mekoar nit wieder as "Joa leu t is echt woar, noaber Jan is 50 joar." Woolters (overleg) 00:38, 13 sep 2012 (CEST)

En... zo'n nuvere haiku muj eerst in drok laoten verschienen! Bi'j pakweg Roet zolden ze d'r wies mit wezen. Kuj d'r mitiene een bron bi'j zetten. --Ni'jluuseger (overleg) 00:50, 13 sep 2012 (CEST)

'Haiku's zeent in t Neersassies nog nit echt duur edrungn. Dit hef te maakn met de oawerheersende Westerse dichtgebroekn. De euldstbekeande gedichtn in t Ooldsassies warn al op riem, en meestal in eawn antaln zinn, umdet dit makkeliker te onthooldn was vuur leu dee't nit konn leazn of skriewn. In de Japanse dichtkeunst wörd t juust mangs ezeen as onvolkomnheaid as wöarde riemt.'

De alderbelabberdste staot van de Nedersaksische dichteri'je hef de haiku töt nog toe buten deure weten te holden? Zo klinkt 't nog slimmer!

Welke aandere Oldsaksische gedichten ken ie naost de Heliand? De riem daorin, zoas in de Angelsaksische dichteri'je, zit in de medeklinkers binnen de riegels, dus een hiel aander soort riem as wat tingwoordig typisch is. Hoeveule mèensen die in 't plat dicht hebt d'r as veurbield een Oldsaksische tekst naost liggen?

Ik geleuf dew dizze paragraaf beter kunt schrappen, want waj veur 't Nedersaksisch veronderstelt giet dan ok op veur aandere westerse talen. As in 't Nederlaands, zeg, tien op de honderd dichters haiku's schrieft, en in 't Nedersaksisch ien op de tiene, dan is det toch dezölfde verholding? --Ni'jluuseger (overleg) 13:00, 13 sep 2012 (CEST)

Woerumme is det slimmer? t Mut toch te verkloarn wean woerumme de leu nit good met japanse dichtkeunst oet de veute köant? Ik hebbe t inderdaad ook oawer Angelsassiese heeldndichten zo as Durham, The Battle of Finnsburh/Maldon/Brunanburh, cædmon's hymn, ezw. t Geet dr nit umme det dr ne Ooldsassiese tekst bie lig, mer de dichtkeunst hef hier ne hele aandere ontwikkeling had. Det probeer ik te zegn. Ik hebbe det as vuurbeeld enömn um te loatn zeen det al vanof vroger tiedn "dichterieje" in de westerse wearld ne hele aandere invulling en fokus hef had as in Japan en det doarumme de leu rechtevoort t idee hebt at haiku's meender dichtriek zeent. Woolters (overleg) 13:08, 13 sep 2012 (CEST)

D'r stiet now 'De euldstbekeande gedichtn in t Ooldsassies'; ie bedoelt dus 'in t Ooldsassies en Angelsassies'. Caedmons vars is trouwens een lofdicht op de Schepper. Det de dichtkunst in Japan aanders in mekaar stikt as hier, geleuf ik wal, mar daorumme kuw nog wal de suggestie vermijden det *juust* 't Nedersaksisch, tussen alle westerse talen, mar niet an de haiku wil. As d'r trouwens iene niet-westerse dichtvörm is die iederiene kent, is 't wal de haiku.

't Giet d'r mi'j umme, niet de indrok te wekken det de Nedersaksischtaligen ok al in dit opzicht, de haiku-schrieveri'je, slaoperiger bint as Nederlaandstaligen en misschien ok wal as Friezen ezw. Weinig mèensen schrieft in 't Nedersaksisch, mar ik geleuf niet dej in relatief opzicht een grotere weerstaand tegen de haiku viendt. 't Is niet zo det veul mèensen in oenze contreien aal mar drok an 't dichten bint en daorbi'j denkt: "Die haiku's, daor kom ik niet uut, 't zal wal komen deur de geschiedenis van de westerse dichtkunst waorin riem belangriek is, ik bepark me mar töt rondelen/Sunterklaosvarsies/sonnetten." 't Is eerder zo det d'r mar een klein antal mèensen ooit toe kump umme te dichten in 't Nedersaksisch. Binnen det kleine groepien dichters hej dan ok een paar haikudichters.

En daorbi'j liekt mi'j det ze wereldwied juust zo drok bint op de haiku umdet 't as een toegaankelijke vörm wördt ervaren. --Ni'jluuseger (overleg) 15:38, 13 sep 2012 (CEST)

A'k zee wat der hieronder gebeurt, is dat leste zonder meer waor. Ik geleuf eerder dat t kump (weinig haikus in nds) deurdat den Nedersaks den haiku neet kent, juust umdat t neet in onze kultuur zit, as dat de Nedersaksen niks aanders wilt as riem en aeven antal lienen. A'k veur mi'jzelf praot, hef t wal nen bepaolden antrekkingskraacht, deur den simpelen vorm. De kraacht van t vortlaoten wörd der deur of-edwongen. A'j kontakten hebt bi'j Roet, Ni'jluuseger, dan höld toch niks ow teggen um disse 4 ni'je nds haikus derhen te doon? Deur de lisentie CC-BY-SA kö'j alles hier kopieren, zolang a'j nen verwiezing geft. Dan he'w toch weer wat veur t nds-arfgood edaone Droadnaegel (overleg) 00:06, 16 sep 2012 (CEST)

Mannelik

I'j bunt mi'j net veur. I'j vrogen: is t mannelik? Veur mien geveul, daor begin ik altied met: jao. Too aem nao-ekekken in Vandale (nl): ok mannelik. En ok in t Duuts: der Haiku. Dus lao'w t maor op mannelik holden. En de verwiezing dernaor: t besteet zol dan ok hee motten waen. Droadnaegel (overleg) 23:53, 13 sep 2012 (CEST)

PS, wat ducht ow van: haiku mooi te pakn--->haiku mooi weer tuk, dan klopt de 5 lettergrepen ok weer.

Vuur min geveul is "pakn" 1 lettergreep. Det ís t feaitelik nit, mer zo veult t wal. Zelfde as met bv. "Doot t" in "Doot t kalm an". Mer bedaankt vuur t metdichtn :). Woolters (overleg) 00:50, 14 sep 2012 (CEST)

Ne haiku besteet oet 5 - 7 - 5 moru (japanse klaankeenheedn). In t Westn wörd det vake zeen as lettergreepn. Zo kan dus pakn ook 1 moru wean. Woolters (overleg) 15:43, 16 sep 2012 (CEST)

Ok maor es proberen

Deur den glottisstop pa'kn lik t veur mi'j twee lettergrepen, net as maa'kng ezw. Maor ik wil der neet ovver drammen. Lao'k der zelf es ene in mekare knooien. Behalve met Sunterklaos he'k nog nooit iets poeties edaone. Maor dit, neet te lang en neet te deep wi'k mi'j wal an waogen:

De beume zonder blad

De maoneskien te duuster

Waorum mos zee gaon?

Droadnaegel (overleg) 18:49, 14 sep 2012 (CEST)

Ik laes no dat nen haiku mangs kinderlike verwondering oetdrukt. Da's geleuf ik neet helemaol elukt, volgende kere better. Maor vingerhood vol geveul is t wal, ik doo t derveur veur mienen eersten haiku. Droadnaegel (overleg) 01:02, 15 sep 2012 (CEST)

Op Mars biw nog niet,

de maone hef gien dörpen.

Ik kiek uut mien hof.

--Ni'jluuseger (overleg) 02:24, 15 sep 2012 (CEST)

Prachtig, Luusken. De kinderlike verwondering zee'k hier ok neet helemaol, maor de rest van de haiku-kenmarken bunt der helemaol. As nen haiku n bepaold geveul mot vereurzaken, hef dissen dat helemaol. Veur mi'j is dat de sfeer van den volwassen keerl, den greuts is op wat e hef in de direkte umgaeving. En n snuufken van den nuchteren Nedersaks: blieft maor met de peute in den hof staon, gin tunt as naor Mars hen gaon. En steurig a'k m weerum laes, krieg ik datzelfde geveul, wa'k good herken, en dat veult good. Dank daorveur. En dan mek t neet oet wat veur idee da'j der zelf bi'j hadden bi'j t skrieven, as t wat dut bi'j de laezers bu'j good gangs Droadnaegel (overleg) 23:49, 15 sep 2012 (CEST)

Joa, prachteg. Ik zai der ien dat aine wat groots veur ogen het (Mars, Moan), mòr nog nait zo wied is (aigen toen). Grönneger 1 (overleg) 01:56, 16 sep 2012 (CEST)

Wat n amparte vorm van dichten. :-) Za'k oek mer meedoon?

Zo duuster en koud,

zo veult t noen an veur mien,

was jie nog mer hier.

Zo as mien groepvaor altied zo mooi zeeg: Ik kan riemen en dichten zonder mien hemde op te lichten. Servien (overleg) 22:07, 15 sep 2012 (CEST)

Ook mooi. Gaait over dien grootmoe zeker. Grönneger 1 (overleg) 01:56, 16 sep 2012 (CEST)

Ja den ken ik as riemn en dichen zoonder t gat van n stool te lichen ;). Toch mooi a'k oe allemoal an de haikuskriewerieje kriege. Wellicht onsteet dr nog nen Platn haiku-kreenk. :)

Ik har dr zelf ook nog n antal. Den tweedn is wat meender lyries as de rest hier:

ik strieke sirkels

hennvel oonder de vingers

wat wi'j dan nog mear?

Skone oet etrökn

Vandeag in n optocht elop

Zoerigen zweetlocht

Woolters (overleg) 12:57, 16 sep 2012 (CEST)

Ik oontdekke zojuust at ik mear senryu skriewe. Woolters (overleg) 15:33, 16 sep 2012 (CEST)