Roggemoer

(döärstüürd vanaf "Roggemouer")

De roggemoder (of roggemouer in Grönningen en Noard-Drente) is een weasen üüt et volksgelöyv dät in een veld rogge of andersoortig grån sol hüsen.

Koarenveld

Kinder wördden ewårschouwed neet et veld in te loupen, ümdät anders de roggemoder hear sol grypen en midneamen. As in een koarenveld de halmen anders beweyget as dät y verwachten sol, wördden wal edocht dät et neet döär de wind kwamt, mar döär de roggemoder.

Alhowal et verhaal van de roggemoder kinder dervan wearhölled üm in et koaren te spöälen, gelöyveden ouk heyl wat vulwassenen in de roggemoder. De roggemoder pakkeden ja wal eyns een år beat, sodät de korrels swart en giftig wördden. Sülksoort wokering nömet se moderkoarn en de korrels (in et drentsk) krèeikörrels.

In een oldere gedöänte is et wyv een vegetaty-geyst; de kracht dee et gewas düt gröien. As y der neet med gepaste gebrüken mid ümme gåt, heb y geyn gode ougst.

De roggemoder in de neadersassiske skryverye

bewark

Want het wordt aal stoareg grauwer
en den komt de ròggemouer,
zwaart van hoaren,
kikt oet 't koren
en bie 't minste, wat ze speurt,
gript ze die - en 't is gebeurd!...

Üüt Jan Boer syn gedicht 'Ròggemouer', in Zummervaalg (Assen: Van Gocum & Comp. N.V., 1949)

De hoge smuie oaren
Boegen veur het kind oet zied
De roggeboaren zingen
Van nacht en vrouger tied.
Doar vlogt wat over 't koren
Oet d'oaren dook het op:
'n Swaarde groote spoukwief
Mit hoareg roege kop.

Üüt Derk Sibolt Hovinga syn gedicht 'Roggemouer'

  Dit stok is eschreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.