'''BrekingBrekking''' of '''breaking'''' is nen fonologies proces woarbi-j nenen zogenoamdezogeneumden neergoandeneergoanden [[tweeklank]] veraandert in nenen opgoandeopgoanden [[tweeklank]]. Et verschiensel kump in et Westerlauwers Frees veulvoldigvölvuldig veur bi-j de vorming van meervolden en verkleinwoorden.
Frees veurbealdveurbeeld:
''keal'' ("kalf") hef nenen [[tweeklank]] woarbi-j dende [[articulatie|articulatorenartikulatoren]] dezelfdeetzelfde beginpunt hebt as bi-j den i van ''pit'' en dezelfdenetzelfde endpunt as bi-j e in ''vader''. In et meervold ''keallen'' en et verkleinwoord ''kealtsje'' hef den tweeklank dent beginpunt van j in ''jas'' en dent endpunt van e in ''pet''.
Ok in de meeste Noord-Germaanse toalentalen en in et Old-Engels treedttreadt dit verschiensel op. In et [[Old-Engels]] gebeurt et veur den r, l en den h. Vergeliek dende volgende gebroakengebrokken vörmenvormen in et [[Deens]] en et [[Old-Engels]] mitmet dende ongebroakenongebrokken vörmenvormen in et Achterhooks:
{|
Regel 15:
| hjælpe
| helpen
|-
| jord
| eerde
|}
Regel 23 ⟶ 20:
| ''Old-Engels''
| ''Nedersaksich''
|-
| eorþe
| eerde
|-
| beorg
Regel 34 ⟶ 28:
|}
==Westfaolse brekingbrekking==
BrekingBrekking is ienene van de heufdkenmarken van de [[Westfaals|WestfaolseWestfaalse]] dialectendialekten, eenne onderverdielingonderverdeling binnen 't [[Nedersaksisch]]. DaorDoar veraanderdenverandert de olde körtekorte klinkers binnen open lettergrepen in tweiklaankentweeklaanken: ''iäten'' (èten), ''wiëten'' (wèten), ''uapen'' (open). De WestfaolseWestfaalse brekingbrekking was vrogger varderwieter verbreid hennoar 't westen hen as tègenwoordigteggenwoordig. In [[Oaveriessel]] ([['t Vjenne]], [[Eanter]], [[Riessen]]) en in de [[Graofschop Bentheim]] ([[Gildehoes]]) viejvij d'rdér nownoo nog restanten van.
In eenn antal plaatsen binnen de WestfaolseWestfaalse spraokruumte wörddenwodt ok de lange klinkers töttot tweiklaankentweeklaanken, krek zoas in 't [[Oostfaols]].
