[[Bestaand:Zerstörung der Irminsaule durch Karl den Großen by Heinrich Leutemann.jpg|thumb|250px|[[Karel de Grote]] dee de Irminsul kapot maakt, Heinrich Leutemann (1824-1904)]]
De '''Irminsûl''' waren vrogger belangryke heiligdommen van de olde [[Saksen (vôlk)|sassen]] up de achtse eywe, med een groute symboliske waerde. De sassen waren een [[Germanen|germaansk]] volk dat up et noorden van et hüdige [[Düütskland]] en et ousten van et hüdige [[Nederlaand|Neaderland]] leavden, van ongeveyr den [[Iessel|Yssel]] töt de Elbe. [[Elve]].
Et Warenwaren slim hogehöyge pöäle, sulen of manksmangs ouk wel eyns ofebeyled as heyle dikke boumen.
Der wörd vergelyking emaakt med de boum [[Yggdrasil]] uutüüt de [[Noordse mythologie|noordske mytology]], den wearldboum. Denne hevt syn wörtels uutsteakenüütsteaken in de underwearld en syn takken holdet et dak van de wearld oaverende. De name van ''Irminsûl'', wat [[Oldsaksisch|oldsassisk]] is, müt vertaald wörden as ´al-suul´ so as et latynselatynske ''universalis columna '', ümdat hehee 'as et wåre alles understütten'. Et [[oldgermaansk]] hevt et woord ''ermanuz'', wat 'grouts, verheaven, wyds' beteykend, dårümme wörd esegt dat Ermensuul al-suul beteykend. So as et [[oldengelsk]] et wöördty ''eormengrund'' hevt en et [[Noors|noorsk]] ''Jörmungrund'', wat beiden een dichterlike name is vöär de aerde. Mar der is ouk wel wear een verband elegged med de (uns neet heylemåle bekenden) [[Germaanse mythologie|germaanske god]], Hirmin of [[Irmin]].
Wat de plaatse angeyt wår as he stån solden künnen hebben wörd vake [[EresburgEresbörg]] enömed, mar et [[Teutoburger Woud|Teutobörger Wold]] wörd ouk wel eyns anehaald.
[[Karel n Groten]] lööt hüm neyr halen en ofbrekken up et jår [[772]] tydens syn [[Saksenoorloogn|oorlogn teagen de sassen]]. Op disse wyse wold hehee de sassen låten seen dat synen (christliken) god vöäle starker was as ear (germaanske) goden, med de hoape dat de sassen bedretten solden wörden, mar de sassen hebt nådeen noch so 30 jår in upstand ewessed teagen Karel den Groten en sien nye religy. As wrake hebt de sassen de eyrste karke van [[DeempterDaeventer|Deaventer]] in etsülvde jår plat ebrand. Ouk wörd esegd dat se een karke in [[Zwolle|Swolle]] plat ebrand hebbet, wat nu de [[Grote- of St. Michaëlskarke]] is.
