Verskil tüsken versys van "Oceanië"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Krekter
KGeen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
'''Oceanië''' (ok wel '''Australazië''') is een [[werelddiel]] dat bestaot uut et kontinent [[Australië (kontinent)|Australië]] en een best antal eilanen in de [[Grote Oceaan]] en de [[Indisken Oceaan|Indische Oceaan]]. Grote eilanen in et werelddiel bin [[Australië (laand)|Australië]], [[Ni'j-Guinea]] en [[Ni'j-Zeelaand]] en, ofhaankelik van 'e definitie, de [[Molukken]] en [[Sulawesi]]. Disse eilanen bin [[biogeografie|zoögeografisch]] (wat soortementen organismes anbelangt) van [[Azië]] escheiden deur de denkbieldige [[Wallaceliende]].
 
In engere zin bestaot Oceanië allennig uut de eilanen in 'e Grote Oceaan ten oosten en noordoosten van Australië. Miestentieds verdielen zie disse leste regio [[etnologie|etnologisch]] in drei fikse eilaandgroepen: [[Polynesië]], [[Melanesië]] en [[MicronesiëMikronesië]].
 
==Plaanten en dieren==
Oceanië is ien van de grote [[ekozone|ekozones]] ter wereld, dat wil zeggen een zone waorbinnen de plaanten en dieren relatief belangrieke ekologische overienkomsten mit mekaer hebben. Geografisch lig et werelddiel miest op 'e [[Pacifische Plaete]]. Australië hef de miest diverse laandschoppen van alle eilanen in Oceanië, mit woestijnen, bargen en tropisch [[regenwold]].
 
Omdat Oceanië qua ofstaanden en bereikberheid aordig isoleerd is, bin der hiel wat endemische plaante- en diersoorten (die aj wieder nargens vienen). Veugels bin der veule, omdat die aanders as de mieste dieren van eilaand tot eilaand konden vliegen. Oceanië is de ienige regio in de wereld waor [[zeugdierzoogdeers|zeugdieren]] leven die eier leggen; een veurbield daorvan is et [[veugelbekdier]].
 
Haoste 70 procent van de [[buideldier|buideldieren]] op eerde komp van oorsprong uut Oceanië. Grote roofdieren bin der niet, waordeur buideldieren zoas de [[rooie kangoeroe]] arg groot konden wodden.
Regel 15:
De eerste meenselike bewoners van Australië, Ni'j-Guinea en de grote eilanen krek ten oosten daorvan kwamen daor veur meer as 60.000 jaor an. Europese ontdekkingsreizigers verkenden Oceanië veur et eerst in de 16de ieuw. Deur de komst van Europese kolonisten gonk et sociale en politieke laandschop van Oceanië fiks op 'e schoppe.
 
In de [[Tweede Wereldoorlog]] wodden der in Oceanië [[Azië in de Tweede Wereldoorlog|slim evochten]], heufzaekelik tussen de [[Verienigde Staoten van Amerika|Verienigde Staoten]] en Australië an de kaante van de geallieerden en Japan an de kaante van de asmogendheden. De mieste Oceanische lanen bin [[representatieve demokratie|representatieve demokratieën]] mit een meerparti'jenstelsel en een parlement. Veur de eilaandstaoten in de Grote Oceaan is toerisme een belangrieke bron van inkomsten.
 
{{Dia|Dit stok is eschreven in et [[Stellingwarfs]] van de Kop van Overiessel.}}