Versy up 20:25, 7 jan 2009 bewark Ni'jluuseger (Oaverleg \| bydragen) bürokraten, beheyrders 15.581 bewerkingen Bibliografie (onvolledig) ← vöärige wysiging		Versy up 22:12, 7 jan 2009 bewark weaderümmedraien Ni'jluuseger (Oaverleg \| bydragen) bürokraten, beheyrders 15.581 bewerkingen KGeen bewerkingssamenvatting volgende wysiging →
Regel 4: Zien volk was geriffermeerd; zien va was meubelmaker. Toe as Arnold Rakers 't Evangelische Lehrerseminar in [[Ossenbrügge]] doorlopen har, hef hi'j een toertien les egeben, mar hi'j besleut um deur te studeren an de universiteit van [[Münster]] in [[Westfaolen]]. Hi'j deu dit 'um wetenskoppelijk te leren warken en um filosofen en mèensen te zuken'. Zien heufdvak was Duutse taal en letterkunde, als bi'jvakken har e filosofie en theologie. Hi'j leerden wieder in [[Zürich]], [[München]] en [[Marbörg]], daoras hi'j in de kunde kwaamp mit de dialectgeografie. In dizze leste plaatse studeerden hi'j in 1932 of op 't pruufskrift ''Die Mundarten der alten Grafschaft Bentheim und ihrer reichsdeutschen und niederländischen Umgebung'' (uutegeven in [[Ollnborg]], 1944). Deur 't taalkundige materiaol det as e hierveur bi'j menare zocht har, kun e ~~twei~~in ~~jaor eerder~~1930 al in Noordhorn de ''Grafschafter Volksreime und Sprichwörter'' uutgeven. In zien invloedrieke pruufskrift en d'ran veurofgaonde artikels betoogden e onder meer det de [[Graafschopper Platt\|Bentemer dialecten]] nao 1600 deur 't Hollaans beïnvloed waren. Van 1931 töt 1933 was Rakers mitwarker an de Deutsche Sprachatlas in Marbörg. ==Onderwieswark en baand mit Nederlaand== Rakers vuulden een starke baand mit Nederlaand, in 't bezunder mit de [[Nedersaksisch\|Nedersaksischtalige gebieden]], die as heur spraoke dielden mit zien eigen [[Graafschop Beynthem\|Graofskop Bentem]]. An 't Germanistische Seminar van de universiteit van Marbörg har e Nederlaanse les egeven. Deur 't veraandernde politieke klimaot trök hi'j hum terogge uut Marbörg en kwaamp te wonen en onderwiezen in [[Wielen]] in de Graofskop, kört an de Nederlaanse grèenze. In de oorlog dienden hi'j teeng heug en meug bi'j de [[Wehrmacht]] in Amsterdam. Van 1948 töt 1954 was e lector Nederlaans an de universiteit van Münster. Hi'j deu mit an de oprichting van de volkshogeskoele in Noordhorn en wördden daor 't middelpunt van een literair-filosofische kringe. Rakers kwaamp ter op batteri'je mit onderwies in 't Nederlaans, en zetten hum succesvol in veur 't geven van lessen in 't Nederlaans an de skoelen in de Duutse grèensstreek. In 1954 gunk Rakers vort van de universiteit van Münster en kwaamp te warken an verskeiden skoelen in Bentem en uutendelijk in Noordhorn. Van 1960 töt 1962 gaf e ok les in Oostnederlaanse en Nederduutse taal en letterkunde an de Mgr. Hoogveld Kweekschool in 't [[Oaveriessel]]se [[Hengel]]. Mit Nederlaanse les en studie van 't Nedersaksisch wol hi'j een goede Duuts-Nederlaanse verstaandholding halfstaon. De ~~graofskop~~Graofskop Bentem zag e as 'Brückenland nach Westen', daoras ebengoed een Nedersaksische as een Nederlaanse taaltredisie bestund. Veur hum skeidden de staotsgrèenze wat samenheurden. In die tied al zag Rakers een verienigd Europa det gestalte krig in '' 'ne hele riege van dee kleinere, natüürlike landschuppen [...] Want et natüürlike levvend nemp aaltied formen an, dee sik in kleinere kringe afspölt en van kleinere kringe uutgaot'.'' Nao de [[Tweede Wereldoorlog\|Tweide Wereldoorlog]] har hi'j 't d'r knap stoer mit, hum nog Duutser te vulen en zag hi'j hum 't liefst umringd deur Nederlaanse vrunden. ==Taalwetenskoppelijk wark== Regel 32: Bi'j een bulte initiatieven van de beweging was Rakers betrokken; zo sprak e bi'j de oprichting van een bond van Nedersaksische skrieverskringen in [[Maarkel]] in 1955 oaver de 'Stried föör de Moderspraoke'. Een toertien was hi'j mitwarker van 't interregionaole tiedskrift ''[['t Swieniegeltje]]'', det in [[Grunnen (provìnzie)\|Grunning]] op-ericht was. De dichtbundel ''Algerak'' (1959) van de Twèentse skriever [[Arend Lamm]] verskeen in samenwarking mit Rakers. Mar de grote taalrenaissance die as hi'j veur ogen ehad had, kwaamp ter niet van. Hi'j raakten teleurgesteld in de beweging, daorvan veul figuren drokte en armoede mit menare hadden, en keerden hum d'rvan of. Toch bleef hi'j mitwarken an uutgaoves. Zo verskeen in 1963 ~~van~~ Heeroma ~~en Rakers~~'s ''Der Mensch in seiner Sprache'', uut 't Nederlaans ummezet deur Rakers mit Helene Ripper. Ok was e betrokken bi'j de veurbereiding van een 'skriftenriege' veur 't Nedersaksische gebied, ''[[Weerwoord]]'', daoras in de harfst van 1965 pas nao zien hengaon 't eerste diel van uutkwaamp. In zien leste jaoren, veurdet hi'j onverdachts uut de tied kwaamp, gunk hi'j terogge naor zien aandere olde liefdes, de filosofie en bename de theologie. ==Bibliografie== ''Grafschafter Volksreime und Sprichwörter''. Noordhorn, 1930 ''Die Mundarten der alten Grafschaft Bentheim und ihrer reichsdeutschen und niederländischen Umgebung : Auf dialektgeographisch-geschichtlicher Grundlage ; mit einem Mundartatlas von 142 Karten (im Anhang)''. Oldenbörg: Stalling, 1944

Verskil tüsken versys van "Arnold Rakers"