Strigilis

Een strigilis (Latien veur 'schraper', van stringere, schrapen; meervold strigiles) was een rondebeugen metaolen hoedschraper die de olde Grieken, de Etrusken en de Romeinen gebruukten um 't lief schone te holden. In 't Oldgrieks hiette 't geval στλεγγίς (stlengís).

Griekse hoedschrapers van brons, 490-350 veur Christus, mit daornaost een drinkschale mit een atleet die humzölf schonemak, uutestald in 't archeologisch museum van Madrid

Eerste-ieuwse Romeinse strigiles mit zalfpottien

Gebruuk

De strigilis bestund uut een haandvat en een hol, kroemebeugen lemmet van iezer of brons. Ie wreven oe in mit läkker roekende eulie en schraapten dan de hoed schone mit de strigilis, waorbij voel, stof en zwiet mitkwamen. Veural nao sportwedstrieden en nao hiete baden was det gebrukelk.

De Romeinen begunden pas late ziepe te gebruken, een product det ze in verbaand brachten mit de Kelten en Germanen. Griekse atleten hadden de gewoonte um heurzölf mit eulies in te smeren, die ze nao de wedstried ceremonieel ofschraapten. De schraper wördden ok wal veurofgaond an 't bad en zunder eulie gebruukt, zodet de hoed beter kun aosemn en dooie hoedcellen vurteschraapt wördden. De arts Hippocrates vun dit een wat roege warkwieze en reud 't gebruuk van een sponsien an, bename in 't geval van hoedandoeningen.

Rieke meisters leuten heur schoneschrapen deur heur slaven. Ok peerden wördden mit een strigilis schonemeuken.

Strigiles in de keunst

Strigiles bint vake ofebield op diggelgoed (alabastra of aryballoi), miest samen mit sponzen en euliekrukies of -vatties. Wieder was de apoxyomenos of schraperd - een athleet die een strigilis gebruukt - een bekend motief in de Griekse bieldhouwerije.

Dit artikel is eschreven in 't Zuudwest-Drèents.