Willem Hendrik Dingeldein

(döärstüürd vanaf "Willem Dingeldein")

Willem Hendrik Dingeldein (Tweants: Wilm Dingeldein) (Deanekaamp, 18 augustus 1894 - Oldnzel, 8 jannuwoari 1953) was nen skoolmeaister en oonderzeuker van t Tweants, dee't oet Deanekaamp kum.

Börstbield van W. H. Dingeldein in Deanekaamp
Laandgoed Singraven bij Deanekaamp, 18 meie 1934. Vanof links: vrouw Döhmann, Willem Laan, Willem Dingeldein en Karl Döhmann

Leawen

bewark

Willem Dingeldein, den at zikzelf nen onmeundigen hoop learen oawer t de Tweantse sproake, geskiedenisse en eardriekskeunde, hef nen machtigen bult oet loaten brengen oawer Tweante. Vuurbeelden hiervan zeent de geskiedenisse van Deanekaamp, Oldenzel, oawer Singrawen, t Springendal en aandere dinge. Disse oetgawes, met as bekeandsten "Het land van de Dinkel", was egroondt op wetenskoppelik oonderzeuk, mear warren zo eskrewen det ze makkelik vortleazen. Hee gung met aandere heemkeundigen, zo as J.J. van Deinse, Albert Meyling en Arnold Rakers[1], regelmoatig roond duur Tweante, woerbie't he völle op n foto zat. Hee was besteurslid van völle vereniges, en har dus völle anzeen.

Dingeldein bleek, lange noa det he oet de tied was ekömmen, ne Deanekaampse wöardelieste te hebben emaakt, wat pas in 2009 oontdekt wör. t Besteet oet ongevear viefdoezend kaartjes met wöarde en zegswiezen oet de umgewige van Deanekaamp, met doarbie ook fonetiese notasies der bie, vuurbeeldzinnen en Neerlaandse oawerzettiges der van. Zelfs in t book "Uit het leven en werk van W.H. Dingeldein" oet 1988 wörd oawer dit leawenswoark nit eneumd. De wöarde en oetdrokkiges van Dingeldein wordt op-enömmen in t Dialexicon Twents van Goaitsen van der Vliet.

In t heuwdstuk "Dingeldein en de dialectstudie" van Hendrik Entjes en de langdröadige leawensbeskriewing wordt wal zinne oetgawes met Deanekaampse sprekwöarde en zegswiezen eneumd.

Beukelieste

bewark

n Antal van zinne oetgawes:

  • Gids voor Denekamp en omstreken (1923)
  • Het "Losse Hoes" Groot Bavel: uit de geschiedenis van een Twentsch erf (1947)
  • Het land van de Dinkel : de schoonheid van Noordoost-Twente (1948)
  • Singraven: beelden uit verleden en heden van een Twentsche havezate (1948)
  • Acht eeuwen Stift Weerselo (1951)
  • Völle artikels in tiedskriften en joarbeuke, oonder mear in de riege 'Verslagen en mededeelingen van de Vereeniging tot beoefening van Overijssels Regt en Geschiedenis'

Bronnen en reffereansies

bewark
  1. 'Men in de joren du ik an dat wark was, heb ik Nedderland recht untdekt - en doorbi stün mi alweer 'nen frönd an de siede, Wilm Dingeldein uut Deggenkamp, dee wi te fro verloren hebt.' Arnold Rakers, 'De regio in de Graofschup Benthem', in 't Swieniegeltje, jaorgaank tweie, nummer iene, jannewari/febrewari 1956, p. 16