Piraat (radio)
Nen piraat, voloet zeandpiraat of zeandamateur is nen kearl (en mangs ook ne vrouwe) of groep van leu den at zoonder zeandvergunnige muziek dreeit op de FM-baand van de ether.
In t begin warn dit vuural piraatn dee at vanof de zee (booreailaandn of skepe) oetzeandn deedn, mear rechtevoort is t vuural op t vastelaand n begrip.
Ze wordt as n probleem ezeen umdet ze oetzeandiges van betaalnde radiostasjons stoorn köant, mear dr beent ook nen hoop anhangers dee at de piraatnmuziek, nen apartn stiel den at vuural Hollaandstalige en Duutstalige muziek (t leawnsleed en polkaas) inhoold, gearne heurt en meant det dit neet genog op de echte radiostasjons edreeid wördt.
Rechtevoort
bewarkIn Noordoost-Nederlaand beent nen hoop jongeleu gangs met piraatnmuziek en zeanders, dee at op dee manere ne hele subkultuur hebt op ebouwd. Zeanders maakt ze mangs zelf, of koopt ze illegaal. Ieder doarp hef wal één of meardere zeandpiraatn of -teams dee at völle geeld an öare leefhebberieje spandeert. Sommigen loatt zelfs T-shirts en jeskes drukn met öar teamnaamn en mangs zelfs n logo. De keunst is um zo wied meugelik oontvöngn te könn wordn, zoonder det de RCD (Radio Controle Dienst) öar te pakn krig. Doarvuur bouwt ze hoge mastn of huurt kraann van verhuurbedriewe, woer at ze dan boawnin de antenne zett. Anhangers belt of smst oaweral vandan um de piraat te loatn weetn wo wied as ze te oontvangn beent (kort raport).
De tooheurders köant plaatjes anvroagn, woervuur wat teams zelfs n apart tellefonnommer hebt. De meest tradisjonele piraatn doot t leefste met oolde grammofoonplaatn dreein, en leu dee at det neet doot wordt vake as "ginnen echtn" besteampeld. Wat piraatn betaalt mangs honderden euroos um een plaatjen te koopn wat bekeand steet as n algerak.
Grote zeanders hebt mangs zelfs n RDS-signaal. Dan steet dr vake n naamn van de zeander en t tillefonnommer op t sköarmke van de radio.
Naamns
bewarkTeams verzint aait gekke naamns zodet t neet te serieus wörd. Nen bekeandn naamn was bv. Firma Kogelboer, mear duur herhaaldelik oet de locht te wean ehaald, besleut t team dr met oet te skeaidn. Aandere naamns beent Flappie FM Combinatie, Naffel FM, Firma K.U.L., etc. Teams verzorget mangs gezamelik oetzeandiges, woervuur at ze dan ook wier ne aparte naamn bedeankt, zo as Combinatie Barbeque Bökkers.
Marathons
bewarkEens in de zovölle tied organiseert piraatnteams zeandmarathons[1], woerbie at ze ofköjert wolange at ze zeandn weelt. Det kan wal töt 3 daege doern. Oonderwiel hebt de aandere leedn de tied um völle beer te dreenkn en völle vettigheaid te etn. Ze nemt vuur zonnen marathon mangs snipperdeage op, um volledig bie de marathon bie te könn wean. Doarbie is t groot feest en kan alleman den at wil zo langs komn um met te doon en van t feest en de muziek te geneetn.
Feestn
bewarkBoetn de marathons umme wordt mangs grote feestn organiseerd, woerbie at zelfs de in de piraatnwearld bekeande artiestn oet eneugnd wordt um op te treedn. Hier wördt mangs al wekken in t vuurtn beskeed van edoan in eegne oetzeandiges, of in oetzeandiges van bevreande teams.
Piraatntaal
bewarkKrek as de pilootntaal in de pilootnwearld, hebt de zeandpiraatn n eegn jargon. t Jargon is al vanof t begin van de piraatntied hoaste neet veraanderd. Sommigen kiest dr vuur um in t Tweants te kuiern, aandern doot dr n poar wöarde Hollaands duurhen. Hier eankele vuurbeelde:
- welkomsgroot, bekeand maakn van n piraatnnaamn en plaatse:
- De luisteraars en amateurs, zo bent u nog rechtstreeks verbonden (zo bi'j nog rechtstreeks verbundn) met de [Piraatnnaamn] vanaf de lokatie(s) [plaatse]
- Plaat anvroagn, rapporteern, tellefonnommer:
- voor een groet of verzoek kunt u nog bellen met het nummer [nummer]
- het nummer luidt hier ...
- druk of draai of slinger met de vinger ...
- An evreugn plaat zal edreeid wordn vuur...:
- zo geet de plaat ook nog in de rondte vuur [naamn], en det mos n plaatje wean van [artiestnnaamn], plaatje geet ook eavn dee kant op an hè.
- naamns vuur grammofoonplaatn:
- plaate/ploat/plaatje
- zwarte pannekookn
Mangs kriegnt ze völle reaksies, vuural van aandere zeandpiraatn, dee öar vertelt woer at de ontvangst good is. dit meeldt ze dan in t kort, duur te kuiern tiedns t dreein van ne instrumentale plaat.
Völle oetgebreaider hoof t neet, want nen zeandpiraat probeert zovölle meugelik muziek te dreein, en zo weainig meugelik te kuiern. Mangs wordt de tooheurders oet eneugnd um dr ene te komn dreenkn, mear det hef met t zeandn zelf niks van doon. Wieters beent dr nog n antal bedriewe dee at op bekeandere piraatnzeanders zikzelf an loatt priezn, mear det keump hoaste neet vuur.
In t niejs
bewark- t Keump regelmoatig vuur det dr wier ene oet de lucht ehaald wörd, mear in juli 2007 haaldn piraatn oet de gemeente Tubbig regionaal t niejs duur te protesteern teegn de skoarpe eeskn van de gemeente. Hierbie deedn zowat 100 piraatn met an ne oetzeandige den at pal vuur t gemeentehoes wör organiseerd.[2]
- Radio 100%NL, n erkeand stesjon met weenstdoel, hef Radio Studio Firma Marantz oet Albeargn nen schikking an eböadn, noa at ze de piraat nen schadeclaim an de bokse höngn. Op 29 augustus 2009 har dit lest eneumde stasjon ne oetzeandige met nen zeander van 15.000 watt, woerduur de oetzeanding van Radio 100%NL verstoord wör, en ne grote groep leu de zeander nit mear vangn konn. t Bedrag keump vuur de reknge van de boer in den zien laand de antenne steet.[3]