Knoet (voegel)

De knoet (Calidris canutus) is n voegel eut t geslacht van de straandlopers (Calidris). n Knoet et n korte als in poten in n middellange snavel.

n Knoet in zien zoemerklied

Verspreidingsgebied in trekroutes

Beskreving

De knoet is 23 tot 26 sentimeter lange. De knoet et in zoemerklied n dieporanje ekleurde kop, borst in buk. t Wienterklied is niet zo biezonger. De voegel is dan grees van boven, maar elke veer et wel n smal wit rindjen. Van onger is die wit, de snavel is donker in de poten binnen greesgruun. n Goed kenmark is n wat estriepte flank.

Verspreiding in leefgebied

De knoet broedt in t oge noorden roend de iele Noordelike Eeszie. Daor kuun je m zien in z'n zoemerklied mit dieporanje ongerdielen. De broedpaoren ouwen ongerling vuul ofstaand, gemiddeld broedt der minder as n paor per vierkaante kilometer.

Swienters lift de knoet langerst de kusten van West-Europa, Noord-Amerika in Zuid-Amerika tot op de zuidpunt, West- in Zuid-Afrika, Australië in Nij-Zielaand. De voegel is te venen op straanden, in waddengebieden in riviermoendingen mit slikgebieden waor ij in de modder nor voedsel zoekt.

De soort et 6 ongersoorten:

• C. c. canutus: noordelik-sentraol Siberië.
• C. c. piersmai: Nij-Siberië.
• C. c. rogersi: Tsjoekotka (oostelik Siberië).
• C. c. roselaari: Vrangel (noordoostelik Siberië) in noordwestelik Alaska.
• C. c. rufa: van Zuid-Amerika tot noordelik Kanada.
• C. c. islandica: de eilaanden in de buurt van noordelik Kanada in noordelik Gruunlaand.

Staotus

De knoet et n arg groot verspreidingsgebied in daorduur allien al is de kans op eutstarven klaen. De grootte van de populatsie wier in 2006 eskat 1,1 miljoen exemplaoren; dit antal got achtereut duur inpolderingen, verstedeliking, intensieve skelpdiervisserije, eulierampen in toeniemende rekreatsie in kustgebieden. Maar dit tempo legt onger de 30% in tien jaor (minder dan 3,5% per jaor). Ierduur stot disse straandloper as niet-bedreigd op de rooie leest van de IUCN.

Waoromme ze trekken

De knoet legt elk seizoen grote ofstaanden of, waarskijnlik duurdat de knoet n steriele omgieving nodig et.

Koos van Zomeren: "... moeten zich vervolgens hun hele leven verre houden van infectiegevaar. 's Zomers de hygiëne van het koude noorden, 's winters de hygiëne van zout water, zeewater."

Ongersoorten

Der binnen zes ongersoorten, naost de nominaotongersoort die in Noord- in Midden-Siberië broedt in an de kusten van West- in Zuid-Afrika overwientert, binnen der veef ongersoorten mit aegen broedgebieden, trekroutes in overwienteringsgebieden. Zo bin der de ongersoorten C. c. rogersi in C. c. rufa (westelik Noord-Amerika) in C. c. islandica (Noordoost-Kanada in Gruunlaand) die voral verskillen in de intensiteit van de rooie kleur in varder C. c. roselaari (Noordoost Siberië, vernuumd nor Cees Roselaar, n Nederlaandse voegelkenner). Pas in 2001 wier de ongersoort C. c. piersmai beskrieven duur de Russiese ongerzoeker Pavel Tomkovitsj. Tomkovitsj vernuumde disse ongersoort nor z'n kollega-ongerzoeker, de Nederlaander Theunis Piersma. Disse ongersoort overwientert in Noordwest-Australië in de Bohaibaai, n waddengebied in China.

Voeraziergedrag

Knoeten aewen op eurluiers trektochten verskillende diëten. An de Amerikaonse oostkust eten ze voral eitjes van diegenkrabben, maar eerst in voral binnen de trekvoegels espesialisierd in t eten van allerlei skelpdieren. Eurluiers mage is daorop an-epast. Eut studies nor knoeten die nor de Waddenzie koemen om "eut te rusten" bliek dat eurluiers mage zo stark in espierd is, dat nonnetjes mit skelp in al op-egieten worren om ze daornao te kraken. De verteerde eiwitten worren in lichaamsvet ommezet in worren gebrukt as reserve as de knoeten de lange raeze nor Siberië maken.

Eutgaonde verwezingen

• SoortenBank.nl - beskreving, ofbieldingen in geleud
• Waorniemingen in Nederlaand, België in warreldwijd

Dit artikel is eskreaven in et urkersk, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.