Luttn
Luttn (Ned. Lutten) is n kern in de gemiente Haddenbarg. Et is een streekdörp, ontstoane langs t veurmalige kenaal de Dee'msvoart. De oorsprönkelike naame van t dörp luudde dan ok Lutten aan de Dedemsvaart. t Dörp hef ruum 2100 inwoners.
Luttn | |||||
Dörp in Nederlaand | |||||
| |||||
Bestuur | |||||
Provinsie | Oaveriessel | ||||
Gemeente | Hardnbarg | ||||
Geografie en bevolking | |||||
Inwonners |
2100 (2005) | ||||
Koordinaten | 52° 37′ N, 6° 34′ O
Koördinaoten: 52° 37′ N, 6° 34′ O | ||||
Aoverig | |||||
Belangrieke verkeersaoders | N 377 - N 343 | ||||
Netnummer | 0523 | ||||
Postkode | 7775 |
Karakter van t dörp
bewarkLuttn is van oorsprong (ca.1850) n veenkolonie. Lange doarveur vestig´n zich n zetje boern op n zaandrugge tussn de moerassn. T laand wöddn in kavels (lottn) tussn heur vedeeld. Die ligt in Old-Luttn net wat ten noordoosn van t huudege dörp. Noa de anleg van de Dee'msvóart en t afgraa'm van de veneloage wöddn de groond eschikt emaakt veur kleinschoalege landbouw. Langs t kanaal en de venewiek'ng wöddn boerderi'jchies en wonings ebouwd. De boern haddn miestal n gemengd bedrief, dat wil zeggn mit akker- en weidegroond. N stuk of wat boern uut Groni'ng köchtn wat grotere stukkn groond. Umdasse völle eerappels verbouw'n, wödd´n in Luttn n eerappelmeelfebriek esticht, "De Baanbreker". Lutten wödden veur t eerst enuumd in 1240. In 1990 wödden dan ok uutbundig t 750-joarig bestoan evierd.
Dörp in wörding
bewarkLangzamerhaand vestig'n zich middenstaanders in t dörp en wöddn karkn en skoeln ebouwd.
Ongeveer middn in het dörp begön'n ze in 1854 mit de bouw van de Nederlands Ervörmde Karke. Jan van Loo bouw'n in 1857 hierveur t örgel, dat in 1858 in gebruuk eneumn wöddn.(Kiek en luster ok op Youtube, Van Loo Orgel).
Op de begraafplase achter de karke stiet n beukeboom van meer dan 150 joar oald.
Verkear en vervoer
bewarkLuttn was vanof 1897 an e-sleutn op t net van de Dedemsvoartse Stoomtram. Disse lien leup van Coevern noar Zwolle mit een oftakking noar Hiemse. Luttn had ok n D.S.M.-tramstation. Later gunk de tramweg over in E.D.S. en wöddn noa doorlog in 1947/48 op-ehee'm. Lutten was vanof toen op busvervoer an-eweez'n.
Wark
bewarkDe mieste Luttenaarn waarn oorsprönkeluk warkzoam in t boernbedrief en tied'ns de campagne in de eerpelmeelfebriek. Noa de Tweede Wereldoorlog kwam der veraandering. De landbouw wöddn meer en meer mechaniseerd en de eerpelmeelfebriek gunk dichte. T kanaal wöddn veur een groot gedeelte edempt en de mieste inwoners waarn veur wark an ewezen op een bane buutn de plaase.
Wat eblee'm is
bewarkDe vroggere eerpelmeelfebriek stietter nog, maar vandage an de dag wödt r plastik buiz'n verhaandeld. De febriek het teengwoordig "Wildkamp". In 2004 speul'n Ton Sijbrands hier t wereldkampioenschap blind-simultaandam'm. De watertoorn (gemeentelijk historisch monument) nemp n belangrieke plase in t dörpsbeeld in.
Dörp in beeld
bewark-
Watertoorn in Luttn
-
Het Jachthuus
-
Veurmalige Baanbreker
-
Kiekend richting De Voart
-
Centrum Luttn mit Spar en Zwattediek
-
Luttn Centrum
-
Nederlands Hervörmde karke uut 1854
-
Beuke van mear dan 150 joar op karkhof Luttn
-
Gedenkteken 750 joar bestoan van Luttn
-
Oanerweg, richting Grambargn
Bekende (old-) Luttenaarn
bewark- (zie de Hollaandse Wikipedia: Lutten)
- Hendrik van Laar (1878-1969), dörpsdichter uut Luttn
- Frits Gouwe, huusdokter en amateur-archeologe
- Gert Heerkes (1965), voetbaltrainer
- Willem Sebel, plisieman en verzetsheld
Uutgaonde verwiezingen
bewarkDit artikel is eskreaven in et sallandsk. |