Reenkbas

Nen reenkbas (ook wal sousafoon of kortan sous eneumd) is n koppern bloasinstrumeant. t Is feaitelik t zelfde as nen tuba, mer dan an epast um makkelik te dreagn en met in t gelid te loopn. t Is ene van de grötste en zwöarste kopperne bloasinstrumeantn.

n Reenkbas is ne veardere oontwikkeling van n euldern en lechtern bombardon, en heurt doarumme töt t zachte kopper. Umdet he cillindries ebouwd is, hef he n wat skoarper geluud as aandere tubaas. Dee zeent konies ebouwd en hebt doarduur nen wat zachteren, roonderen klaank.

Geskiedenisse

n Sousafoon is eneumd noar n bekeanden Amerikaansen dirigeant John Sousa, mear den hef um nit oet eveundn. t Deenk is bedacht duur J.W. Pepper, nen instrumeantnmaker oet Filadelfia. Hee neumn n reenkbas noar Sousa, umdet den um vreug of he nit wat kon bedeankn zodet de oolde bombardons wat meender hard kleunkn en n leger bereik hadn.

De eerste sousafoons hadn n beker steail de loch in. Det dit nit zo handig was, blik oet n biejnaamn wat t deenk kreeg: reagnvanger. In de reagn leup dr water in, woerduur't n sous nit mear te bespöln was, of woerduur't dr hoogoet n betn gebubbel te heurn was. Doarop wördn de bekers noar vuurtn erichet, zo a'j ze nog aait treft.

Bouw

Reenkbasn zeent emaakt um lange met te goan. Ze hebt vake beplating as ekstra beskoarming. Nen duk den at normaalgesprökn nen trompet onbespölboar zol maakn, hef op n reenkbas niks gin invlood. Völle oolde reenkbasn zeent rechtevoort doarumme nog aait in gebroek.

Amerikaanse reenkbasn zeent t meest eweeld, terwiel at aandere instrumeantn oet Amerika meesttieds nit zo geleefd zeent biej muzikaantn. Vuural oolde basn van tusken 1930 en 1940 van de moarkn Conn en King zeent eweeld.

Grötte en zwöarte verskilt slim van instrumeant töt instrumeant. De hudige bekergrötte, normaalgesprökn bereknd in inches, is meesttieds 26 inch (ongevear 66 cm). In t begin was t nog ongevear 20 inch (ong. 51 cm) en in de joarn '20 gröaidn t töt 24 inch (ong. 60 cm).

Tiedns de joarn '20 zeent dr wal wat biezeundere gröttes emaakt zo as bv. nen bekerduursnee van 30 inch (76 cm), mear dee warn nit lange in trek, umdet ze loomp zwoar warn en akelig deur.

De meeste reenkbasn wordt van kopper emaakt. Toch bestoat dr seend de joarn '70 ook keunststof modeln. Det kan allene met dit soort basn. Vearder keump t nit vuur. Duur n keunststof weagnt ze de helfte. Ze hebt nen zachteren klaank, en spölt vake ook makkeliker. Doar steet teegnoawer det dr vake nit völle kracht achter t geluud zit, umdet t keunststof de geluudstrillingn opzog en neet wieter kaatst.

Alle reenkbasn hebt ventieln. De meestn hebt dr dree, mear ze bestoat ook met vere. Met spesjale skruufkes is n beker dr of te dreein, zodet he kleain op eboarget kan wordn.

Reenkbasn zeent, ondaanks n an epasten vorm, nit makkelik te bespöln. Nen koppern reenkbas weg al gaaw nen keer 15 töt 20 kilo en geet doarumme rap zear doon an n skoolder. Doarnöast he'j dr onmeundig locht in de longn vuur neudig.

Stemming en slöttel

De meeste basn stoat in bes, mear dr zeent ook es-basn, dee't wat kleainder zeent. De muziek vuur basn wörd in Neerlaand en België vake in n G-slöttel eskreewn, mear in aandere laandn gebroekt ze meesttieds n F-slöttel.

Gebroek

Reenkbasn wordt in verskeaidene groepn ebroekt. In Neerlaand wordt ze völle broekt in dweailkapeln, showbands, fanfares en militeare kapeln, en in amerikaanse skoolkorpsn. Vearder wörd t deenk völle broekt in Niej Orleans jazz. In Middel-Europese laandn is t deenk hoaste nit bekeand. Vuural nit in Duutslaand en Pooln, woer at ze vake nog de gewone tuba gebroekt. Vroger köm t deenk nog wal es vuur in bigbands, mear doar is he vandaag an n dag verdrungn duur de contrabas of basgitaar.

Bekeande bouwers

C.G. Conn
King instruments
Holton & Co.