Zambia

Zambia, officieel de Republiek Zambia, is een land midden in Afrika. Et ligt ineslötten tüsken de Demokratische Republiek van de Kongo in et noorden, Tanzania in et noordoosten, Malawi in et oosten, Mozambiek in et zuudoosten, Zimbabwe en Botswana in et zuden, Namibië in et zuudwesten en Angola in et westen. De heuvdstad van Zambia is Loesaka en ligt in et middenzuden van et land. De ongevear 20,1 miljoen leu (2023) wont met name in Loesaka en de provincie Kopperreem in et noorden. Doar wordt de meeste centen van et land verdeend.

Republic of Zambia
Vlagge van Zambia	Woapn van Zambia
Kaarte van Zambia
Informasie
Sproaken	Officieel: Engels, Nyanja en Bemba Erkende strektalen: 28,5% Bemba 13,8% Nyanja 11,4% Tonga 10,6% Tumbuka 5,5% Lozi 4,5% Chewa 3,0% Nsenga 1,9% Lunda 1,9% Kaonde 1,8% Lala 1,8% Lamba 1,7% Engels 1,5% Luvale 1,3% Mambwe 1,2% Lenje 1,2% Namwanga 1,0% Bisa 0,9% Ushi 0,7% Ila 0,7% Mbunda 0,7% Ngoni 0,7% Senga 0,6% Lungu 0,5% Toka-Leya 4,7% anders
Heufdstad	Loesaka
Regeringsvörm	Demokratie
Geleuf	Kristendom (officieel)
Laand en inwonners
Oppervlakte - Water	752.617 km² 1%
Inwonners - Dichtheid	19.610.769 26,1 inw./km²
Koordinaten
Oaverig
Volksleed	"Stand and Sing of Zambia, Proud and Free" (Stoat en zingt van Zambia, greuts en vriej)
Munteenheid	Zambiaanse kwatsja (ZMW)
Tiedzone	UTC+2 (CAT)
Web | Kode | Tel.	.zm | ZM | +260

Oorspronkelik wonnen der Khoisanvolker. Dee wörden oaverlop duur de oetbreiding van de Bantoevolker in de darteende eeuwe. Noa at der Europese verkenners in et land kömmen in de achtteende eeuwe, koloniseerden de Britten et as onderdeel van de beskoarmstoaten Barotseland-Noordwestelik Rodesië en Noordoostelik Rodesië. Tegen et ende van de negenteende eeuwe völlen der 73 stämme onder. De beide beskoarmstoaten wörden in 1911 bie mekoar edoan as Noordelik Rodesië. Een groot deel van de koloniale tied völ Zambia onder een besteur vanoet Londen, met de Brits-Zuud-Afrikaanse Kompagnie in de adviesrolle.

Op 'n 24sten oktober van 1964 wör Zambia onofhankelik van et Verenigd Keuninkriek. Earsten Minister Kenneth Kaunda wör ekeuzen as president. Kaunda ziene socialistische Verenigde Nationale Onofhankelikheidspartieje (UNIP) bleef van 1964 töt 1991 an de macht. Kaunda was nen vuurnamen kracht um tegenstanders in de strekke bie mekoar te brengen. Zo lukken et em um Zudelik Rodesië (et noedaagse Zimbabwe), Angola en Namibië met mekoar um toafel te kriegen. Tusken 1972 en 1991 was Zambia nen stoat met ene partieje, de UNIP, as de ennigste to-estoane politieke streuming, onder Kaunda zien motto "Een Zambia, Een land." Frederick Chiluba volgen Kaunda op. Hee was van de sociaaldemokratische Beweaging vuur Mearpartiejendemokratie. Der wör inzat op ontwikkeling van de ekonomie en de leu en de regearing wör breder emaakt. Zambia is noe nen stoat met meardere partiejen. Der is al verskeidene moalen ne nieje regearing ekeuzen zonder donderieje.

Zambia hef heel wat delfstoffen en natuurlike bronnen, zoas mineralen, wilde deers, bos, zeut water en bouwland. In 2010 wees de Wearldbanke Zambia nog an as ene van de snelst ontwikkelende landen. Et heuvdkwarteer van de COMESA, de Deelmarkt vuur Oostelik en Zudelik Afrika zit in Loesaka.

Name

Tusken 1911 en 1964 heten et stukke land wat noe Zambia het Noordelik Rodesië. Do as et onofhankelik wör van de Britten, neumen et nieje land zik Zambia, noar de rivier de Zambezi (wat "groten rivier" kan beduden.)