Sittard-Geleen
Sittard-Geleen (Limburgs: Zitterd-Gelaen of Zittert-Gelaen) is n gemeente in t zujen van de Nederlandse provinsie Limburg en vormt de noordelikste gemeente van de streek Zuud-Limburg. De gemeente leit in t overgangsgebied tussen Midden-Limburg en t Zuud-Limburgse heuvelland, daor waor Nederland op zien smalst is. De fusiegemeente het 93.630 inwoners (2015, bron: CBS) en is daormee in dit opzicht de darde gemeente van de provinsie, nao Maastricht en Venlo. De gemeente beheurt samen mit de gemeenten Vaols, Echt-Susteren en Gulpen-Wittem tot de enigste vier gemeenten van Nederland die beie an Duutsland en an België grenzen.
| Gemeynde Sittard-Geleen | ||
 |
| |
| Vlagge van Sittard-Geleen | Wapen van Sittard-Geleen | |
 Lokaty van de gemeynde Sittard-Geleen
| ||
| Informaty | ||
| Provincy | Limburg | |
| Geografy en bevolking | ||
| Uppervlakde - Land - Water |
80,53 km² 79,02 km² 1,51 km² | |
| Antal inwoaners Inwoaners per km² |
93.630 (31 meert 2015) 1185 inw./km² | |
| Koordinaten | 51° 0′ N, 5° 51′ O
| |
| Oaverig | ||
| Belangryke weagen | A2, A76, N276, N294, N297 | |
| Netnummer | 046 | |
| Postkodes | 6120-6167 | |
| Officiele websteade | ||
| www.sittard-geleen.nl | ||
Geschiedenis
bewarkIn t gebied van wat noen de gemeente Sittard-Geleen is, ha'j ooit de oudste darpen van Nederland. 5000 jaor elejen woenden hier de bandkeramiekers. Ze woenden in kleine nederzettingen mit zo'n 50 tot 150 inwoeners, in 5 tot 15 vrie grote huzen. Hulie woeningen laggen op de lössgroenden kortbie de Geleenbeek. Nao zo'n 400 jaor bin disse eerste, van de landbouw levende, bewoeners uut disse kontreien vortegaon.
De stad Sittard kreeg in 1243 stadsrechten.
Geleen wordde mit oender andere de darpen Oud-Geleen (of Op-Geleen), Lutteraoje, Krawinkel en Spaans Neerbeek in 1654 verheven tot graafschap. Limbricht was n vrieje rieksheerlikheid en had daormee n amparte staotus. Mit de komst van de Franse troepen in 1794 verdwenen de amparte posisies van de verschillende plaotsen. Vanof 1815, toe dit gebied oenderdeel gung uutmaken van t Koninkriek der Nederlanden, wordden der gemeenten evormd.
- De vroggere gemeente Sittard is in de loop der jaoren ontstaon deur t samengaon van Sittard mit Broeksittard (1942), Limbricht (1982) en Munstergeleen (1982). Broeksittard is tegenswoordig n wiek van Sittard.
- De vroggere gemeente Geleen bestung veur de fusie uut de kernen Oud-Geleen, Lutteraoje-Krawinkel (t sentrum), Liendeheuvel, Kluus, Geleen-Zuud, Haesselderveld en de buurtschap Daniken.
- Born was samen mit de karkdarpen Buchten en Holtum n zelfstandige gemeente tot 1 jannewaori 1982. De vroggere gemeente Born wordde toe vergroot, deurdat Grevenbicht, Obbicht en Papenhoven grotendeels mit Born samenedaon wordden.
In 2001 ontstung de gemeente Sittard-Geleen zo as die noen is, deur t bestuurlik samengaon van de gemeenten Sittard, Geleen en Born. Sinds 27 jannewaori 2005 is disse fusiegemeente offisieel een (de eenendartigste) grote stad binnen t Grotestejenbeleid, mit biebeheurende fasiliteiten.
Ligging
bewarkIn t westen grenst Sittard-Geleen an de rivier de Maas (an de overkant leit België) en in t oosten an Duutsland.
| Angrenzende gemeenten | ||
|---|---|---|
| Maaseik (B) | Echt-Susteren | |
| Dilsen-Stokkem (B) |  |
Selfkant (D) |
| Stein | Beek | Schinnen |
An de oostzied wort Sittard-Geleen umringd deur heuvelruggen mit veul greun en wandelmeugelikhejen. Deur de gemeente stroomt van zuud naor noord de Geleenbeek. In t uterste westen stroomt - oek van zuud naor noord - t Julianakanaol.
Kernen
bewarkStejen en darpen
bewarkAntal inwoeners per woenkern op 1 jannewaori 2011:
|
|
Buurtschappen en gehuchten
bewarkNaost disse stejen en darpen he'j oek nog de volgende buurtschappen en gehuchten (gien wieken):
- Abshoven (bie Munstergeleen)
- Daniken (bie Geleen, gedeeltelik)
- Graetheed (bie Born)
- Schipperskarke (bie Grevenbicht-Papenhoven)
De meuite weerd
bewark- De Toon Hermans Wandeling
- Kasteelpark Born
- Museum het Domein
- Stadbroekermeul
- Ophovenermeul
- Steenfabriek Plinthos
- De Basiliek van Sittard
- De Sint-Janskluus
- Histories Sittard
- Pater Karel Kapel te Munstergeleen
- Kasteel Born
- Kasteel Limbricht
- Grevenbichtermeul
Stejenbanden
bewarkBinnen de gemeente Sittard-Geleen hen Born en Geleen een of meerdere stejenbanden.[1]
Born:
- Nauheim (Duutsland), sinds 1972
Geleen:
Referensies
bewark- ↑ Stejenbanden, Sittard-Geleen.nl
Uutgaonde verwiezing
bewark
|
Commons: Sittard-Geleen - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden. |
| Provinsie Limburg | .svg){kind=small} | ||
|---|---|---|---|
|
|
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Putten, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze. |