Berkum (wiek)

wiek en buurt van Zwolle
(döärstüürd vanaf "Berkum")

Berkum ([bɛ.ʀkəm]) is een wiek en buurt van de Oaveriesselse heufdstad Zwolle. Per 1 jannewaori 2005 had Berkum 4.513 inwoners. Een flink diel van de inwoners (1.152) bint oaver de 65, mar de leste jaoren koomt d'r aal meer jonge gezinnen bi'j.

Berkum
Wiek in Nederlaand
Berkum (Oaveriessel)
Berkum (Oaveriessel)
Berkum
Berkum
Berkum
Bestuur
Provinsie NL-OV Oaveriessel
Gemeente Zwolle
Geografie en bevolking
Öppervlakte
- Laand
- Water
18,85 km² km²
18,38 km² km²
0,47 km² km²
Inwonners
- dichtheid
4355 (2019)
237 inw./km²
Koordinaten 52° 31′ N, 6° 8′ O

Aoverig
Netnummer 038
Postkode 8024, 8025, 8026, 8028,
Offisiële webstae
https://www.wijkverenigingberkum.nl/

Indieling

bewark
 
De Ni'je Vechte bi'j Berkum

Berkum lig aordig laandelijk an de oostelijke stadsraand, tussen de revier de Vechte, de stadsrevier de Ni'je Vechte, de A28 en de Ceintuurbaan. De wiek bestiet uut Berkum, Brinkhoek, Veldhoek, bedrieventerrein De Vrolijkheid, de Hessenpoorte, de Tolhuuslaanden en Oosterenk. Berkum wördt van de stad of-escheiden deur weilaanden en sportvelden. De grune streke wördt wal kleiner deur ni'jbouw. D'r is een uutbreidingsplan inclusief hoogbouw, waordeur 't bebouwde diel van Berkum tweimaol zo groot zol wörden.[1]

Veurzienings

bewark

An veurzienings hef Berkum onder aandere een winkelcentrum, basisschoelen, een bibliotheek, karken, een wiekcentrum, sportvelden (onder meer van VV Berkum) en zörgcentrum Berkumstede/De Wissel. In Oosterenk hej 't Isala-ziekenhuus, 't MAC³PARK stadion van voetbalclub PEC Zwolle en wieder veurnamelijk kantoren en schoelen. Bi'j Berkum Brinkhoek ligt de Agnietenbarg en de Agnietenplas. Op de Agnietenbarg lig Begraafplaatse Bargklooster mit een monument veur de middeleeuwse schriever Thomas a Kempis. Op de Vechte en in de Berkumer Kolke hej pleziervaort.

Geschiedenis

bewark

Berkum was vanolds een buurtschop buten Zwolle. D'r bint naamsvariaanten op-etiekend zoas Barkmen (1233?), Bircmede (1364), Berkman (1456), Berkmen (1801) en Berkum (1840). De name Bircmede of Berckmede kump töt in de 16e ieuw veur en zol wiezen op een weidegebied mit berken. As de olde vörm uut 1233 juust is, wisselden 't gebruuk van -men en -mede al vrogge.

Havezates Campherbeek en Kranenbörg

bewark
 
Campherbeek op een prent uut 1729 van Abraham de Haen

In Berkum hebt de havezates Campherbeek en Kranenbörg estaone. Campherbeek wördden ebouwd deur Steven Campherbeek, drost van Sallaand. In 1427 wördt esproken van 'een paer volckes in Camferbeken schuer'; in 1520 van een goed. Rond 1700 is 't kestiel op zien heugtepunt; 't is een L-vörmig gebouw mit een zeskaantige toren, mit een bouwhuus an weerskaanten. In de daorop volgende twee ieuwen wördden 't an-epast en tenslotte of-ebreuken. Een gelieknamige basisschoele stiet ongeveer op de plek daoras de havezate hef estaone; ok de deurgaonde weg de Campherbeeklane herinnert d'r an.

 
Schilderi'je van de havezate Kranenbörg (1840)

De havezate Kranenbörg, mit bi'jbehorend laandgoed, lag op de plek daoras now de Begraafplaatse Kranenbörg lig. De eerste vermelding stamt uut 1471, toen de femilie Campherbeek eigenaor was. Daornao was 't laandgoed eigendom van 't geslacht Mulert. In 1580 hebt de terogtrekkende troepen van de Graaf van Rennenberg de havezate verrinneweerd. Tiekeningen van Gerard ter Borch de jonge uut 1633 laot de ruïne zien. In 1642 kocht Rutger van Haersolte 't bezit, leut de ruïne ofbreken en bouwden d'r een ni'j huus. De femilie Vos de Wael, eigenaor van 't laandgoed sinds begun 19e ieuw, gebruukte 't veural veur de jacht. In 1844 bint de gebouwen esloopt; de toegaank töt 't laandgoed - de Prinsenpoorte - is van plek verhuusd en op-eneumen in de tègenwoordige begraafplaatse.

De Berkumerbrogge

bewark

Oaver de Vechte bi'j Berkum wördden in 1451 de Berkumerbrogge an-elegd deur de stad Zwolle en 't klooster Agnietenbarg. De Vechte was slim belangriek veur Zwolle umdet al 't haandelsverkeer vanuut 't tègenwoordige Duutslaand en vanuut 't noorden gebruukmaakten van dizze revier.

Zwollerkarspel en de mederne wiek

bewark

Veurdet Berkum bi'j de gemiente Zwolle kwaamp, heurden 't bi'j de gemiente Zwollerkarspel (1802-1967), die bestund uut de um Zwolle hen liggende dörpen en gemienschoppen. Zwollekarspel umvatten 't vroggere schoutambt van Zwolle. In de 20e ieuw wolden veul mèensen uut de stad Zwolle in 't butengebied wonen. Nao de Tweede Wereldoorlog bint daorumme hiele buurten ebouwd, waoronder 't tègenwoordige Berkum. Deur de raandligging van Berkum wördt d'r nog vake oaver Zwolle en Berkum as verschillende entiteiten esproken. Net zoals in Westenholte bestiet hier het dörpsgevuul nog ('Zwollerkarspelgevuul'[2]).

Uutgaonde verwiezings

bewark
 
De Berkumer Kolke, ok de Kolke van Koezen enuumd

Rifferenties

bewark
  1. Wiekverienging Berkum: Campherbeekroute (pdf)
  2. De Stem der Gemeente Zwollerkerspel & De opheffing van Zwollerkerspel (Peter Tijhaar)
  Dit stok is eschreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.