Geer
De geer is de naam van de melkklieren bie nerekers, vergeliekbaor mit borsten bie de mins. In de geer wort melk evormd waormee tiejens t zeugen t jong evoerd kan worren. De eerste melk die in de geer evormd wort heet biest of kolostrum en is iezig riek an ofweerstoffen. Naor n paor dagen komt de echte melk op gang.
De melkvorming vient plaots in de melksellen. t Hormoon prolaktine, dat of-escheien wort deur de hypofyse, zörgt veur de melkproduksie. De groendstoffen veur de melk worren deur t bloed an-evoerd en deur diffusie in de melksellen op-eneumen. Hier worren de groendstoffen um-ezet in melk. Um één kilo melk te maken moen der hoenderden liters bloed deur de geer stromen. De melk wort op-esleugen in de melkboezem, n sponsachtige ruumte oender in de geer. De melk verlaot de geer deur de speunen of titten.
Elk deel van de geer het n eigen melkstelsel en melkboezem. Bie de koe is de geer verdeeld in vier delen, die kwartieren eneumd worren. Elk kwartier het n eigen tit. Bie t schaap en de geit bestaot de geer uut twee delen. Bie de zeug is de geer verdeeld in oengeveer twaolf pakketten. Elk pakket het zien eigen speun waordeur de geer bie de zeug tien, twaolf of veertien speunen het. n Varken is alleen gien nereker.
Nedersaksies
bewark- Drèents:
- gier (u.a. Ni'jlusen)
- jaor
- jidder, judder
- juur
- uur
- Grönnegs:
- Stellingwarfs:
- jarre
- uier
- Veluws: geer
|
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Putten, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze. |