Grunnen
Welkom Grunnen! Um joe een bietjen wegwies te maken mit et schrieven van artikels, he'w hieronder een paor tips en verwiezingen neerezet:
Wulen hopen da'j net zo veule schik hebben van Wikipedia as ons! A'j veerder nog vragen hebben kom dan gerust langes in de praothoek. |
Welkommen,
Mooi dat der n Grunneger bie is. Doar haren wie nou echt verlet van. Binnen joe al bekend mit wikipedia? Zo nait, den kinnen joe informoatsie opdoun op de hierbovenstoande links. As der dingen nait dudelk binnen kinnen joe aaltieds vroagen aan mìnzen dij al bekender mit binnen of ien t proatkavvee, woar elkenain reageern kin. As ik joe vroagen mag, woar kommen joe vot? Grönneger 1 02:49, 18 aug 2009 (CEST)
- Ik kom uut Stad, woon in Utrecht, en praot aigenliek nait veul Grunnegs as 'k eerlek bin. Wikipedia ken ik redelek, moar ik bin maistieds aktief op Wikiwoordenboek. Dizze noam (Grunnen) heb ik nomen omdat ik al wist dat ik naar de Randstad zou gaan, en ik me wel een echte Groninger voel al spreek ik de taal nouwelijks. Helaas kan ik dus niet écht helpen. Maar ik zal waarschijnlijk nog wel af en toe een edit doen. Groeten Grunnen 07:57, 18 aug 2009 (CEST)
- Nou, dust t goud hor! Zolst maarken dat hou meer dat joe Grunnegs schrieven, hou meer dat joe der van leren en komst der aachter dat joe meer en beter Grunnegs kinnen as joe zulf waiten! Grönneger 1 10:20, 18 aug 2009 (CEST)
Grunnegs stukje
bewarkHou komst der bie datst allend grondkennes hest? Bist hail goud ien t Grönnegs! Ik zol t opwerdeern noar 2 of 3. t Ainege wat ik op tou maarken heb is dat ien t Grönnegs noeit n ' (apostrof) schreven wordt. Dus nait 'k en 'n, môr k en n. En eventuweel zol 'veurliefde', 'veurlaifde' wezen kinnen, môr t kin wezen datst doe dat normoal gesproken ook nait zeggen zolst, dus den moutst gewoon zo loaten. Veur de rest is t hail goud! Grönneger 1 17:14, 18 aug 2009 (CEST)
- k Denk dat k Grunnegs-1 nog even stoan loat, den k veur zulk Grunnegs wel n woordebouk neudeg heb. De ' zel ik weghoalen. Bedankt veur t noakieken! Grunnen 17:28, 18 aug 2009 (CEST)
An Grunnen
bewarkMoi Grunnen, mooi dej ok wat mitschrieft. Bi-j ok gaanks op 'e Nederlaandse Wikipedia? En richt ie oe nog op speciaole onderwarpen? Ni'jluuseger 19:24, 21 okt 2009 (CEST)
- k Bin dikmoals op Wikiwoordenboek (nl. en en.) môr op Wikipedia heb ik nait veul touvougd. k Heb doar Sveedse woorden touvougd môr Nederlaandse woorden waark k t maist mit. Mien spesjoalitait, om t zo tou zeggen, is t touvougen van IPA-transkripsies. Veur t Nederlaands kin k dat, en veur t Ingels, môr nait veur aander sproaken. k Zeg spesjoalitait omreden dat k maistieds ainege bin dij dat dut. Grunnen 22:30, 21 okt 2009 (CEST)
- Wikiwoordenboek he'k niet veul ervaoring mit. Ie schrieven schier Grunnegs, as oj 't al langer schrieft. Ik hebbe now een Grunnegse collega inspireerd um Grunnegs tègen mi'j te praoten en schrieven; consequenter nog as det ik Drèents weerumme praote. Ni'jluuseger 23:02, 21 okt 2009 (CEST)
- Mag k joe vroagen wat of joen noam beduudt? k dìnk dat ni'j nij is en luu lu, môr wat of seger den wezen mout... Môr noaturelk kin k dat ok hailemoal verkeerd zain :) Ja, t schrieven ien t Grunnegs gaait mie al beter, dat is mooi om tou zain, dat du dit toch oppakken kist. t Is n goud iets as joe aine hebben dij joen sproak goud spreekt. t Mout mooi wezen Grunnegs en Drìnts mit n kander spreken tou kinnen. Hier in Utrecht proat elkenain nld, dat is goud, den t ok mien beste sproak is, môr sumtieds mis k de klaank van t noorden wol. Grunnen 16:48, 22 okt 2009 (CEST)
- Wikiwoordenboek he'k niet veul ervaoring mit. Ie schrieven schier Grunnegs, as oj 't al langer schrieft. Ik hebbe now een Grunnegse collega inspireerd um Grunnegs tègen mi'j te praoten en schrieven; consequenter nog as det ik Drèents weerumme praote. Ni'jluuseger 23:02, 21 okt 2009 (CEST)
- Praot ze in Stad nog Grunnegs dan? Of waor heb ie 't eleerd?
- Ik vien 't jammer det hiel Nederlaand, ook 't oosten, begunt te praoten mit zo'n Engelse r en mit dezölfde stoplappen (zeg mawhr, dan heb ik zoiets van). Mar zolang ik leef zal d'r nog iene wèden die nooit zo zal praoten.
- 'Ni'jluuseger' betiekent 'iene van Ni'jlusen', krek zoas een 'Grunneger' iene van Grunnen is. In 't Nederlaands zegt ze 'Nieuwleusenaar'. Ni'jluuseger 17:56, 22 okt 2009 (CEST)
- Ien Stad proaten zie gain Grunnegs. Gain mìnsen dij ik ken. Môr ik bin op n schoul west woar mìnsen uut haile noorden op waren. Dus uut stad en ommelanden, t Drìnt en Fraislaand. Wie hebben doar apmoal altied Nederlaands proat, moar veul lu hadden n aksent en sproaken tuus Grunnegs, Drìnts of Frais. En dan kist venalles horen. En dan wonen mien mouder en zus ien Waarvum, lees k sumtieds Grunnegs en as k der nait wat van moaken kin heb ik mien woordebouk van Siemon Reker, dat is gold weerd :)
- Ja, sproakveraanderens kinnen nait stemd worden. Doarveur binnen zie veuls te kompliseerd. Doarmit wil k nait zeggen dat k der altied blied van wor, alewel der ok best mooie bie binnen. Ien t Nederlaands zeggen al meer mìnsen de loatste d uit de stam van n waarkwoord nait meer ien 1ps. Den zeggen zie ik wor, jij wordt en ik vin, jij vindt. Zulf vin k dat kureg omreden dat t n nije interpetasie is van t olle siesteem: as vörmen ien twijde en daarde persoon op -t ìndegen, dut de 1e persoon dat maisttieds nait. Dat is naturelk omreden dat maiste woorden nait op -d ìndegen môr wol n -t kriegen. Nu swaaien zie dizze logika om: zie zeggen, de twijde en daarde persoon ìndegen op n -t, den kinnen 1e persoonvörmen dat nait. Dus doun zie de d vort.
- Dij noam heb k nait hailemoal goud vuild, môr gelokkig had k ni'j wol goud. Is dat oetsproken as IPA: /nij/?
- Grunnen 20:00, 22 okt 2009 (CEST)
- Ik wete niet hoe aj de i'j in 't IPA bèter kunt weergèven as /ij/, mar ie kunt 't umschrieven as 't tègenoavergestelde van de laandelijke uutspraok-trend: daor heur ie ij aal vaker as aai, intied det i'j een hiel gesloten diftong is, een soort körte eej.
- Jao, spraokveraandering is niet neudzaokelijkerwies slecht, en ik bedocht dej juust ok in 't Grunnegs vake zeg mar of zeg mor heurt. Wat mi'j meer stek is det de diversiteit achteruut giet en mit de taal verbunden culturele kennis verdwient, krek as wanneer beveurbield indigene Siberische talen vervangen wördt deur Russisch, of indigene Indiaans-Amerikaanse deur Spaans. As 't hiele laand verplicht iene vörm van Grunnegs of Drèents zol gebruken en al 't oaverige zol verdwienen, zol daor een Amsterdammer ok niet bliede van wörden.
- En waor ik ok niet tègen kan bint misverstaanden, daoras toch de wereld op dri'jt. Det plat vervörmd Nederlaands is, dej dom bint aj 't praot, det 't slecht is veur oen Nederlaands, det 't Nederlaands objectief bèter en mooier is. (Veul kiender zeggen det, "Ik vind Nederlands gewoon mooier," as makkelijkste verwoording van waorumme ze de streektaal niet antrekkelk viendt.) Laot mèensen dan gewoon zeggen det ze d'r gien bosschop an hebt ("Als mensen geen Gronings meer willen, dan moeten ze het maar afschaffen," zee Reker schaarp). Mar zo warkt 't niet, d'r mut altied een praotien, een rationalisering bi'j te passe komen: 't is slecht en lillijk, en daorumme is 't goed dew 't vörtdoet.
- Van de positieve kaante: ik viene streektaal vuus te mooi umme d'r niet in te schrieven.
- Zoas ie 't beschrieft, zo heb ik ongeveer ok Drèents/Noord-Oaveriessels eleerd: van now en dan heuren - passief dus - en (later) veul lezen en luustern.
- Ni'jluuseger 21:03, 22 okt 2009 (CEST)
- Moi, ik goa mie hier even mit bemuien as joe dat nait slim vinden. Aan aine kaant is t n slechte zoak dat streektoalen verdwienen en dat dij onder drok van aander toalen dit lot ondergoan. Aan aander kaant, de regionoale verschaaidenhaid zel noeit hailmoal votgoan. t Is aigelks hail natuurlieks dat toalen verdwienen, den t is al veul voaker ien de geschiednis beurd, allend tegenswoordeg willen wie ales beholden (nait dat dat n slechte zoak is of zo, môr t is nait natuurlieks). As t Leegsaksisch en t Frais echt kwiet kommen, den blift der wel n soort Hollaands dialekt over. Kiek bieveurbeeld noar wat der ien Grönnen beurd is, zonnen 700 joar leden. t Frais wör onder drok van de Stadjer politiek verdrongen ien de Ommelanden en wat der overbleef is nait t pure dialekt van Stad of Drìnt. Ien Westfraislaand wör t Frais verdrongen deur t Hollaands, môr ook doar kwam nait t zulfde dialekt ien wezen as dat der ien t zuden proat wör. En zo zellen ook ozze dialekten nait haildaal ondergoan aan t Hollaands. Der zellen aaltied wel bepoalde zinskonstruksies, woorden, oetsproaken van woorden, etc. blieven. t Is allend wel jammer, den ik vin persoonlieks dat ozze toalen mooie toalen binnen en dat man der veul meer mit kin as dat der nou mit doan wordt of dat maind wordt dat der mit doan worden kin. Grönneger 1 22:39, 22 okt 2009 (CEST)
- Toch zai ik nait dat t Leegsaksisch aargens ien politiek broekt worden gaait. Doar is os toal nou weer nait zo geschikt veur. Os toal is toch echt n toal van gemoudelkhaid, van nuchterhaid en veuraal van "nait soezen, môr doun". Grönneger 1 22:43, 22 okt 2009 (CEST)
- Inderdaod, een poletiek-economische toekomst hef 't Nedersaksisch niet, of d'r mus nog ies een hiel besundere volksbeweging ontstaon in Twente of zo. Ik wete wal det 't now nog een starke rolle speult in de (olderen)zörg, in 't plaatselijke bedriefsleven en in aandere socioale structuren, mar as daomiet ni'je ginneraoties opgruuit zunder de streektaal mit te kriegen, dreugt det ok op. Nederlaanders bint gien Kattelanen; Nederlaanders viendt alles wal best en gaot mit de miest praktische oplossing mit. 't Ienige vlak waorop 't aal bèter giet mit 't Nedersaksisch is 't vlak van de keunsten (meziek, schrieveri'je, tillevisieseries, teniel ezw.), en keunstenaors bint altied een bevleugen minderheid en kunt niet allennig een taal veur bried maotschoppelijk gebruuk in de bienen holden. Bovendien kan det ok niet mar deurgaon as d'r aal minder mèensen oaverblieft die de streektaal nog beheerst. De schrievers bint now al stark vergriesd.
- Ik geleuve det zo de toekomst d'ruut zöt (zoas 't now al grotendiels is): in 't dagense lèven enkeld Nederlaands (meer of minder regiolectisch) en op wark en schoele ok Engels, en Nedersaksisch of en toe in culturele toepassings. Misschien det 't nog aanders kan veur de allerstarkste streektalen, zoals Fries, Limbörgs en West-Vlaoms. Ni'jluuseger 23:12, 22 okt 2009 (CEST)
- Wie kinnen nait waiten hou of t gebruuk van sproaken zok ontwikkeln zel, t kin best wezen dat ien Limburg Duuts proat worden goat omreden dat zie kort bie Ruhrgebiet binnen. Moar t zait der nait uut as of t Leegsaksisch nog terug kommen goat. k Heb zaterdag ien Stad (Grunnen) perbeert of dat k Grunnegs horen kon, en k heb wat hoord, moar t waar nait veul. k Bin nu ien Waarvum, en doar binnen veul lu dij Grunnegs proaten kinnen, moar der binnen der ok veul dij t nait doun.
- Heb k nog n vroag: is der hier aine dij goud mit IPA waarken kin? Grunnen 14:02, 26 okt 2009 (CET)
- Joa ikke. En ik magge t nog gearne doon ook. Wat wi'j doan hebben? A'k wat van t Grönnings umme zetten mut kö'j t beste zelf wat insprekken en t dan opsteuren, want ik leaze oewleu Grönnings toch vake wier aanders as det iejleu det feaitelik oetsprekt. Woolters 15:16, 26 okt 2009 (CET)
Grunnen schreef: 't kin best wezen dat ien Limburg Duuts proat worden goat omreden dat zie kort bie Ruhrgebiet binnen.'
Ik hebbe de indrok det de natiestaot, waor ién politiek soeverein gebied samenvaalt mit ién dominante etniciteit en cultuur, de starkste factor is bi'j taal- en cultuurveraandering. Vrogger had Keulen vanwege heur economie grote taalkundige invloed op zuud- en oost-Nederlaand; tègenwoordig kump de grootste invloed uut Den Haag, de spinne in 't webbe van de natiestaot. Ok now d'r veul in Brussel eriegeld wördt, en now de regionaole identiteiten weer wat starker wördt, blieft de mèensen Nederlaands en op Nederlaand ericht, want de schoelen bint ja Nederlaandstalig en wi'j kiekt allemaole naor dezölfde tillevisieprogramma's uut Hilversum.
Femiliebetrekkings bint ok belangriek en een Limbörger zal eerder trouwen mit iene uut een aander diel van Nederlaand as mit iene van net oaver de grèenze, en zal eerder veur 't wark in een aander diel van Nederlaand komen te wonen as net oaver de grèenze. As Limbörg op 't Duuts zol willen oavergaon um an te sluten bi'j de economie van 't Ruhrgebied, mut alle sociaole en poletieke structuren ewiezigd wörden, en det zie ik niet zo rap gebeuren.
Ik geleuve dus det zölfs de economie niet de deurslag gef, mar de Nederlaandse identiteit en staotsorgenisaotie. Ni'jluuseger 16:01, 26 okt 2009 (CET)
- Dunkt mie ook. Liek as dat de pervìnzie der veur zörgd het dat t Westerwôlds (binoa) oetstraafd is en dat t Drìntse Veenkelonioals wat Drìntser is as t Grunnegse Veenkelonioals. Nou goanen wie over op de Nederlaandse stoat dat der veur zörgen gaait dat t Nederlaandse Leegsaksisch Nederlaandser is as t Duutse Leegsaksisch en over n poar joartienen zai ik t ook gebeuren dat de Uropese federoale unie der veur zörgen gaait dat t Nederlaands vervongen/beienvloud worden gaait deur t Engels, dat noudoags aigelks al aan de gang is. t Engels wordt aal belaangrieker en Uropa wordt aal meer n ainhaid (der wordt zulfs maind dat n Amerikoanse stoat meer aigen bevougdheden het as n Uropese stoat) en dat zel ook op ozze toalen zien oetwaarken hebben. Grönneger 1 18:20, 26 okt 2009 (CET)
- t Waar niks meer as n veurbeeld :) Joen rezenaaierns zain der goud uut, Joe kinnen ja wol mit n diskuzziepregrammoa mitdoun :P Allewel t neturelk kovvieprut kieken blieft.
- Dij vroag over t IPA heb ik steld omreden k stiltjes hoopte dat aine hier Grunnegs transkriberen kinnen. As aine n aalgemaine menaaier hebben zol, kon k op nl.wikt transkripsies geven veur t Grunnegs. Mien aigen uutsproak is nait te traauwen omreden t Grunnegs nait mien moudersproak is. Den helpt t môken van opnames ok nait :( t zel aaltied n benaderen wezen, zonen transkripsie, dus t huift nait huil persies tou wezen. Transkripsies van aandre sproaken en dialekten binnen neturelk ok aaltied mooi om tou zain, môr k perbaaier nu veural t Grunnegs tou vuilen. As dat n biedie goud goat, hoop k hìn kieken tou kinnen :)
- Bedankt veur joen beschaaiden. Grunnen 19:10, 28 okt 2009 (CET)
- Misschien det Woolters en/of Grönneger oe mit 't ien en aander kunt helpen, mar... Drèents/Noord-Oaveriessels is ok niet mien moederspraoke (letterlijk weer wal), mar ik wil mi'j wal veurstaon op een goeie uutspraoke. 'k Bin ja toch mit de klaanken op-egruuid, ieje niet dan? Daorbi'j, alle sprekers van de Nedersaksische dialecen bint in meer of mindere maote deur 't Nederlaands beïnvloed. De lat veur 'goeie beheersing' kuj niet zo hoge leggen as veur een standerdtaal, da's niet te vergelieken.
- (Mar as oen bescheidenheid oaver oen uutspraoke te vergelieken is mit die oaver oen schrieveri'je, zuj wal Grunnegs lullen as Brogman.)
- Ni'jluuseger 19:59, 28 okt 2009 (CET)
- Lullen zo t ne koo oet t gat vaalt ;). 213.148.243.41 00:32, 29 okt 2009 (CET)
Interwiki's
bewarkPlak ik d'r wal altied mit de haand bi'j - miest kopieer ik ze van 't Engelse artikel as det d'r is - daor bint ze ja 't volledigst, gao ik vanuut - en schoeve d'r de Engelse interwiki tussen. Ni'jluuseger 20:19, 29 okt 2009 (CET)
- Oké, op WikiWoordebouk goat aal dat vanzulf. Grunnen 20:24, 29 okt 2009 (CET)
- Jao, mar wi'j bint hier nog aordig wat mans. Ni'jluuseger 20:53, 29 okt 2009 (CET)
- Wat nog better warkt, is op ne vrömde wiki (en: warkt et best veur mi'j) n interwiki noar hier maken, dan komt de botjes vake al raps hier en dee doot et wark dan wal. As der op gin enkele vrömde wiki n interwiki steet, dan komt de botjes ok neet (behalve de bots dee'w zelf draejt), en dan kan et wal eam duren veurdat ne ni'je ziede op-emarkt wöd. Droadnaegel 20:59, 29 okt 2009 (CET)
- Jao, mar wi'j bint hier nog aordig wat mans. Ni'jluuseger 20:53, 29 okt 2009 (CET)