Sney

Sney is een form van neaderslag dat besteyt uut yskristallen. Sney kümt in Neaderland neet so heyl vake vöär. Der völt gemiddeld up ungeväär dartig dagen in et jår sney, mär heyl wat jåren gån vöärby sunder dat der vöäle sney völt. In Noordeuropa völt der altyd vöäl meyr sney en oaver een langere tyd.

Untstån

As de temperatuur vlugge under et vreespunt geyt, veranderen de pypkleine waterdrüppels van de wolken in heyle fyne ysnåldjes. As disse nåldjes ümmeneadervallen dan blyven se kleaven an stofdeyltjes (sandkorrels, röyk- of askdeyltjes) dee in de lucht sweaven. Hyrdöär formen kristallen, sneystearns. Disse stearns künnen verskillende formen hebben, mär se binnen altyd sespuntig.

As et wait, klitten de sneystearns up weg nå de aerde samen en formen een vlokke, so'n vlokke besteyt üüt wat ys en een bült lucht tüsken de ysnåldjes. Et is wår te neamen as een küssen vul veaderen mid lucht dertüsken. Vlokken binnen unregelmåtig, klein of grout, mär as et windstille is, dwarrelen se söötjens an ümmeneader.

Oaverlast

Sney kan vöär heyl wat oaverlast sörgen neet alleynig döär gladheid mär vöäral by natte sney kan et ouk vöär vermindering van et sicht sörgen. By swåre sneyval is et sicht minder as 500 meter, vergelykbår mid mist. Vöäral de eyrste sney van et seisoon of blotse sneybüjen leaveren problemen up. By periodes mid herhaaldelike sney en winterske büjen is de weggebrüker der gewoan an eraked en past et verkeyr sik an.

Sney veroorsaakt de groutste problemen as de neaderslag vöt by vorst, vöäral by måtige töt strenge vorst. As et dan ouk hard geyt waien, stövt de sney up en untstån der sneydünen. As der sney verwachted wördt by windkracht sesse of söävene givt et KNMI een weaderalarm af vöär sneyjacht. By windkracht achte of meyr en sney geldt een weaderalarm vöär een sneystörm. Ouk by anholdende swåre sneyval mid up groute skåle meyr as vyv centimeter in et üre en een varske sneylåge van te minsten vyv en een halve centimeter wördt een weaderalarm üütegeaven. Dit is gevaarlik vöär et verkeyr en is tot groute oaverlast. Sney selv is neet glad, mär wördt döär et verkeyr töt glad ys ereaden. Sney kan vordehaald wörden mid een sneysküppe of up groute skåle mid een sneysküver of döär et stroien van solt.

Neadersassisk

Achterhooksk: snee(j), sneejn = sneeuwen (nl)
Drentsk: snaai of snei
Gröningsk: snij, snèj
Sallandsk: snee(j), sni-j
Stellingwarfsk: sni'j
Twentsk: snie(j)
Ürkersk: snij
Velüwsk:
- snee
- snei
- sneeuw

Commons: Snee - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.

Dit artikel is eskreaven in et westveluwsk, in de Nysassiske Skryvwyse.