Graon

(döärstüürd vanaf "Groan")

Graon is n antal soorten grezen die verbouwd wörden veur der eetbaore zaojen of vruchten. Disse eenzaodlobbige kultuurgewassen vormen wereldwied de belangriekste voedingsbron veur de meens. Graon zit in brood en aandere produkten die mit bieveurbeeld meel emaakt wörden. Daornaost he'j oek nog rieste, mais en gao zo mer deur. t Gebruuk van graonen was al zo'n 7.000 jaor veur de neolithiese revolusie bekend.

Alderhaande soorten graonen

Graonen bin riek an koolhydraoten. Der bin oek verschillende dieren die graonen eten, bieveurbeeld voegels, kiepen, muzen, ekels en insekten. In de voedingsindustrie wördt der in hondenvoer oek vake graonen verwarkt.

Boekweite en quinoa wörden as kultuurgewas wel es tot de graonen erekend, mer dat bin ze niet. t Bin gien grezen en zelfs gien eenzaodlobbigen, mer (achtereenvolgens) n soort uut de duzendknoopfamilie en de amarantenfamilie.

Soorten graon

bewark
 
1: rogge, 2: haver, 4: harde weite, 5: gebaorden weite, 6: ongebaorden weite, 7: garste

Enkele soorten graonen bin:

Inhoudsstoffen

bewark
Inhoudsstoffen van welende graonsoorten (per 100 g)
max min Energie (kJ) Eiwit (g) Vet (g) Koolhydraot (g) Kalsium (mg) Iezer (mg) Kalium (mg) Magnesium (mg) Vitaminen
B1 (mg) B2 (mg) B6 (mg) E (mg) Foliumzuur (mg) Nikotinezuur (mg)
Dinkelweite 1470 11,5 2,7 69,0 22 4,2 447 130 0,40 0,15 0,27 1,6 0,03 6,9
Garste 1430 11,0 2,1 72,0 38 2,8 444 119 0,43 0,18 0,56 0,67 0,065 4,8
Haver 1530 12,5 7,1 63,0 79,6 5,8 355 129 0,52 0,17 0,75 0,84 0,033 1,8
Gierst 1510 10,5 3,9 71,0 25 9,0 215 170 0,46 0,14 0,75 0,1 0,01 4,8
Mais 1498 9,0 3,8 71,0 15 1,5 330 120 0,36 0,20 0,40 2,0 0,026 1,5
Rieste 1492 7,5 2,2 75,5 23 2,6 150 157 0,41 0,09 0,67 0,74 0,016 5,2
Rogge 1323 8,8 1,7 69,0 64 5,1 530 140 0,35 0,17 0,29 2,0 0,14 1,8
Weite 1342 11,5 2,0 70,0 43,7 3,3 502 173 0,48 0,24 0,44 1,35 0,09 5,1

Zie oek

bewark

Uutgoande verwiezing

bewark