Nyhampshire

ståt in de Vereynigde Ståten
(döärstüürd vanaf "New Hampshire")


New Hampshire (/nuwˈhæmpʃər/) of Nyhampshire is nen ståt in de streake Ny Engeland in de Vereynigde Ståten. Et grenset an Massachusetts in et süden, Vermont in et westen, Maine en den Atlantisken Oceaan in et ousten en de kanadeeske provincy Quebec in et noorden. Up veer ståten nå is Nyhampshire den kleinsten ståt van de VS. Up neagen nå et dünst bevolked.

New Hampshire
Nyhampshire
Vlagge van Nyhampshire Wåpen van Nyhampshire
[[Vlagge van New Hampshire
Nyhampshire]]
[[Woapen van New Hampshire
Nyhampshire]]
Kaarte van New Hampshire Nyhampshire
Kaarte van New Hampshire
Nyhampshire
The Granite State
Den Granytståt
Ofkorting NH
Tiedzone Eastern (UTC−5/−4)
Informasie
Oppervlak laand 24.214 km² (13,5% water)
Inwonners
- Dichtheid
1.359.711
56,8 inw./km²
Geografie en bevolking
Too-etreaden 21 juni, 1788

De höyvdstad is Concord, Manchester de grötste stad. Nyhampshire heffet gin verkoupbelasting of inkomstenbelasting, behalve up rente en dividenten. In Nyhampshire begint altyd de presidentiele vöärverkesingen. De byname van den ståt, "Granytståt", verwist når de vöäle granytrotsen en -groves in Nyhampshire.

In januari 1776 was Nyhampshire den eyrsten britsken kolony in Noordamerika wat sikselv unafhangelik verklåren van et Vereynigd Köäningryk en en eygen grundwet annöäm. Ses månden later wör et eyne van de 13 anvangelike underskryvers van de Amerikaanske Unafhangelikheidsverklåring. Juni 1788 nöm et as neagenden ståt den Amerikaansken Grundwet an.

Van oldsher was Nyhampshire belangryk vöär de produkty van linnengood, skone en papyr. Amoskeag Manufacturing Company in Manchester was dotyds eyne van de grötste katoonmakers van de wearld. Langs de verskillende rivyren in den ståt, vöäral de Merrimack en de Konnektikut stünden heyl wat möälens. Tüsken de tweyde hälvde van de 19. en begin 20. eywe tröäken vöäle franske kanadesen når Nyhampshire üm in de möälens te warken. Med 24,5% hevt Nyhampshire noch altyd eyne van de höygste percentages an lüde wat sikselv fransk-amerikaansk nömet.

Industriele kernen sou as Manchester, Nashua en Berlyn hadden et suur tüsken 1930 en 1950. Vöäle maakindustrien tröäken når et süden of et butenland. Vanaf de vyvtiger en sestiger jåren tröäken vöäle defencybedryve in de olde möälens. Vanaf 1980 wörden meyr autobanen anelegd, wårdöär in in de streake rund Boston vöäle forensenstäden untstünden en de bevolking groiden.

An de oustküste hevt den ståt en paar houge skibargen, wårmed Nyhampshire eyne van de groute wintersportgebeden van de VS is. Lüde gåt der hen üm te skien, snowborden, wandelen en bargbeklimmen (den barg Monadnock in et süüdwesten van Nyhampshire is eyne van de meystbeklümmen bargen van de VS). Andere turistentrekkers sint de New Hampshire Motor Speedway, en de Motorcycle Week, ne jöärlikse motorgaddering in Weirs Beach, Laconia. Et Nationale Park White Mountain verbindet de in Vermont en Maine steakende deylen van de Appalachen.