Urk

Urk (eutspraak: Urrek) is mit dik 21.000 inwoeners op een oppervlakte van zo'n 109,91 km² (waorvan 't aldergrootste gedielte waoter) de kleanste gemiente van de Nederlaandse previnsie Flevolaand. Urk is een vuurmaolig eilaand in de Zuierzie (tot de ofwarking van de Ofsleutdik 1932) in 't IJsselmeer tot 1939. In 1939 was de dik die Urk mit Limmer verboend klaor in in 1942 worde de Noordoostpolder droog-emaolen.

Gemeynde Urk
Vlagge van Urk	Wapen van Urk
Lokaty van de gemeynde Urk
Informaty
Provincy	Flevolaand
Höyvdplaatse	Urk
Geografy en bevolking
Uppervlakde  - Land  - Water	109,91 km² 11,53 km² 98,38 km²
Antal inwoaners Inwoaners per km²	21.033 (1 januari 2020) 1824 inw./km²
Koordinaten	52° 39′ N, 5° 36′ O
Oaverig
Belangryke weagen	N351, N352
Netnummer	0527
Postkodes	8320-8324
Officiele websteade
www.urk.nl

Urk kan omskrieven worren as de miest (protestants)-christelijke gemiente van Nederlaand. 't Is een echte in besluten gemienskap. 't Plaoselijke dialect, 't Urkers, is nog beutengewoen levendig in wikt vuul of van alle dialecten eut de omgieving. Urk et vareweg de grooste vissersvloot van Nederlaand.

Geskiedenis

De oudst bekinde vermelding van de naam 'Urk' is de skinkingsakte van keizer Otto I an 't Sint-Pantaleonsklooster te Keulen. De tekst is: cuiusdam insulae medietatem in Almere, que Urch vocatur (de elft van een zieker eilaand in 't Almere, dat Urch eneumd wort). Van 1660 tot 1792 oorden Urk in Emmeloord ('t noordelijkste durp van Skokkelaand) bij de gemiente Amsterdam. Tot 1950 oorde Urk bij de previnsie Noord-Hollaand. Tot 1986 oorde Urk bij de previnsie Overijssel. Tugenwoordig oort de gemiente bij Flevolaand. Hiermie is Urk de ienige gemiente in Nederlaand die in drie provincies eliegen et.

De vlagge

In 1964 is duur de stichting voor Banistiek in Heraldiek in Muiderberg een ontwarp emaakt vor een gemeentevlagge. De omskreving van de vlagge luidt: "blauw mit een witte skellevis, langerst de bovenzeede van de vlagge een smalle, in twie orizontale baonen van rood in wit verdielde zoom in langerst de ongerzeede van de vlagge een smalle, in twie horizontaole baonen van rood in wit verdielde zoom, de zomen mit een oogte van 1/6 van de tetaole vlagoogte".

Dit ontwarp is in 1965 duur de gemienteraod vast-esteld.

't Wapen

An de gemiente Urk is bij Koninklijk Besleut van 26 november 1819 een wapen verlient. De beskreving op 't wapendiploma is: "Zijnde van lazuur, beladen met een schelvis in zijne natuurlijke kleur".

De kleur lazuur, ok wel an-eduid as ultramarijn, is een vurfstof, in in de heraldiek de normaole benaming vor "blauw". De starke verbiending die de vissersgemienskap mit de zie et wort duur de blauwe kleur tot eutdrokking ebrocht.

't Feit dat Urk van oudsher een vissersgemienskap is wort eut-edrokt in de skellevis. Die et van nature de volgende kleuren: de rogge is donker gruunbruun, de flanken zulleverwit in de buk wit. Varder is de vis erkinbaor an de kindraod. De heraldische ettiquette verbiet in een wapen 't gebruk van metaol op metaol of van kleur op kleur. Op vuurstel van de Oge Raod van Adel wort daoromme sinds 1955 de skellevis in zilver of-ebield.

Urker volkslied

Waor al maar dan duzend jaoren

in de zie een euvel stot

rustig in de woeste baoren

daor is meen gebuurtegroend.

Opgewekt is daor 't leven

de bewoeners zo gastvrij

warm van arte in gul in 't gieven

neuver in de visserije.

Mar nou legt 't tussen dikken

't IJsselmeer an d' iene kaant

in daor waor de zie mos wikken

legt nou vruchtbaor polderlaand.

Ouwe zieën binnen verdwienen

kliederdragt raakt in verval

mar 't geldt er as voorienen

Urk dat is een sutendal

wie er is die blift er al.

Economie

De belangrikke economische pealer van 't durp is de visserije. Van oudsher wazzen de Urkers an-ewiezen op de visserije in, in mindere maote, op de laandbouw om in eurluiers levensongerout te kunnen vorzien. Armoede was troef want de visserije was niet alteed succesvol. In de visserije was ok gevaorlijk. Bij 't vissermonument staon de namen van al de verdronken vissermannen vermeld.

De kentering vor Urk kwam mit de ofsleuting van de Zuierzie in 1932. De Ofsleutdik maakte vorgoed een eande an de Zuierzie in ok de dagen van het eilaand Urk wazzen eteld. De zoute Zuierzie worde een zuut IJsselmeer in volges de deskundigen zou 't mit de visserije op Urk wel gank of-eloepen weazen. 't IJsselmeer ad ommers te weanig ruumte om iederiene een plekkien te bieden vor de eutoefening van de visserije in de Noordzie zou ok al onberikbaor worren omdat Urk vrijwel midden in Nederlaand lag.

Die verwachting is, we kunen 't zien an 't tugenwoordige welvaorend Urk, niet eut-ekeumen. 't Wort wel 't Wonder van Urk eneumd. De Urkers gingen eurluiers gelok beproeven op de Noordzie. Grotere kotters worden ebouwd. De visofslag op Urk gruuide gestaag varder. Tot eand jaoren '70 worde de vis nog miestal an-evoerd via de Urker aven. Nao die teed worden de kotters te groot om over ut IJsselmeer nor de thuusaven te koemen in worde de vis mit de vrachtwagen vaneut ziehavens as IJmuien, Arlingen, Delfzijl, Lauwersoog an-evoerd om op Urk te worren verangeld. Roend de visofslag gruuide een enorme visverwarkende industrie. Jaorlijks wort nor skatting zo'n twiemiljard an vis eëxporteerd nor laanden as Italië, Fraankrik etc.

De muuite om te bekieken

• 't Ouwe durp
• Vuurtoren
• Vissermonumint
• Karkien an de Zie
• Bethelkark
• Eesvlet
• Et Museum
• De IJsselmeerofslag

Geboren op Urk

• Pieter Hoekman (14 jannewaori 1917), Ingelaandvaorder
• Albert Cornelis Baantjer (16 september 1923), oud-polisieman in skrever

Nedersaksisch

• Grunnegs: Urk (oetsproken as [ök])
• Tweants: Urk (oetsproken as [ök])

Urker vuurtoorn

Provinsie Flevolaand
Gemeenten: Almere · Dronten · Lelystad · Noordoostpolder · Urk · Zeewolde