Wieringen

Wieringen (Westfries: Wirringe) is ne veurmoalege gemeente en veurmoaleg Waddeneilaand en/of Zuderzee eilaand in den kop van de previnsie Noord-Hollaand. Et veurmoalege eiland verkreg in de middeleeuwn stadsrechten.

Veurmaolige gemeente Wieringen
Lokasie van de veurmaolige gemeente Wieringen
Informasie
Provinsie	Noord-Holland
Heufdplaotse	Hippolytushoef
Geografie en bevolking
Oppervlakte  - Laand  - Waoter	212,50 km² 26,77 km² 185,73 km²
Antal inwoeners Inwoeners per km²	8.705 (2006) 325 inw./km²
Koordinaten	52° 54′ N, 4° 58′ O
Overig
Belangrieke verkeersaoders	-
Netnummer	0227
Poskodes	1777-1779
Op-egaon in Hollaands Krone

Sinds 1 jannewoari 2012 is Wieringen op-egoan in de gemeente Hollaands Krone.

Geskiednis

Et laandskap van Wieringen is, in teggenstelling tot den Wieringermeerpolder ongeliek: der bunt stuwwallen van keileem, dee tiedens de Saale-iestied bunt onstoan. Den name Wieringen hef neet mit (zee)wier van doon, al wierd dit vrögger mangsmoal edacht. Den name kump van et old-Freese 'wîr' dat heugte beteakent. Den ni-jen name kump veur et eerst veur in de geskiedenisse van Egmond van 1184, doarveur wodden esprokken ovver Wiron of den pagus / pago Wirense. Et geet dan wal ovver et gewest/gouw, woar noast et Wieringen van noe ok et grondgebeed van den Wieringermeer en meugelek ok de Wieringerweerd too beheurden. Ok ligt der n deel van dat gebeed noe in de Waddenzee en et Iesselmeer.

Neet dudelek is of et nen aparten gouw is, of bi-j den gouw Texla heurden. Et grondgebeed van et gewest was rundum de veurmoalege gemeenten Wieringen en Wieringermeer van vandage en wieter verdrunken laand, delen van de Waddenzee en et Iesselmeer van vandage. Den gouw lag in n gebeed dat in de Vrögge Middeleeuwn bekend stond as Frisia ten westen van et Vlie.

Eilaand of

In 1924 kwam an et eilaandbestoan n ende, deurdat op 31 juli et Amsteldeep samen mit et Ulkedeep wierd of-eslotten. Den Amsteldeepdiek wöd ok wal den Korten Ofsluutdiek eneumd. In 1930 kwam den oosteleken Wieringermeerdiek in de Zuderzee tot staand, en doarmet den angrenzenden polder den Wieringermeer. De ofsluuting van de Zuderzee wierd in 1932 volteujd deur den groten Ofsluutdiek, dee Wieringen mit Friesland verbund. Dizzen diek begunt bi-j Den Oever.

Wieringerrandmeer

In 1999 leet de gemeente Wieringen ne hoalboarheidsstudie uutvoern noar et verbreden van et Amstelmeerkanaal tot Wieringerrandmeer. Deur dit meer zol Wieringen weer een (schier)eilaand lieken. Ok kan et meer as ekologiese verbindingsbrugge van nut wean. In 2002 richtten de previnsie Noord-Hollaand n projektbureau op veur dit plan, woarin wöd samen ewarkt mit de gemeenten Wieringen, Wieringermeer en et Hooghiemroadskap Hollaands Noorderkwarteer. Noe hebt zowal de gemeenten Wieringen en Wieringermeer as de previnsie Noord-Hollaand et plan good-ekeurd. As de insproakwarkwiezen kloar bunt en de Samenwarkingsovvereenkomst is eteakend, kan den anleg anvangen. Op 19 december 2007 hebt Gedeputeerde Stoaten van Noord-Hollaand et plan veur den anleg van et Wieringerrandmeer formeel good-ekeurd.

Veur den anleg, dee in 2010 zol können anvangen, möt völle boernbedrieven plaats maken veur et randmeer. Et projekt hef dan ok völle weerstaand under boern, dee zich mit bewonners- en natuurorganisaties hebt vereanegd in et Wieringer Beraad, dat n alternateef plan hef. Et randmeer zol toeristen mötten antrekken en op eilaandjes zult bi-jnoa 2000 huze wödden ebouwd. De Proveensjale Stoaten van Noord-Hollaand en de gemeenteroaden hebt inmiddels in-estemd mit et projekt.

Op 3 november 2010 wödde uuteindelik toch of-ezien van et plan umdat et projekt teveule geld zol goan kosten.

Laandskap

Et Wieringer laandskap wik stark of van de umrengende polders. Neet allenig de bulten in et laandskap valt op; et laandskap is ok aanders, 'losser' ingericht as et umrengende laand. De weage op Wieringen kronkelt nogal. Et höf geen uutleg, dat et veurmoalege eilaand zeker in den zommer toeristen antrök, dee zich ok mit de watersportmeugelekheden van et Amstelmeer wet te vermaken.

Zwarfkeien

Hier en doar op Wieringen ligt nog zwerfkeien, woarvan den zwarfkei van Westerklief den grootsten is. Ovver den steen wöd gezegd, dat hi-j zich um zol dreejn as hi-j de klokke heurt sloan (en kind, dan blif oew gezicht eeuweg zo stoan...), en in vröggere tieden wierden der ok wal zekere krachten an den steen too-eskreaven.

Tuunwallen

Hier en doar op et veurmoalege eilaand bunt nog tuunwallen te zeen. Dizze eerden wallen, mangsmoal een meter hoge, wierden ooit ebruukt as arf-ofscheiding. Deur de bulten op et eilaand was et graven van sloten en beaken, zoas oaveral in Nederlaand in gebruuk, hier gene meugelekheid. Teggenwoordig bunt de meeste tuunwallen deur hekwark vervangen. Op Tessel bunt dergeleke tuunwallen veul better bewoard eblevven; et Tesselse laandskap guf dan ok nen indrok hoo Wieringen der ooit möt hebben uutezene.

Plaetse in de veurmoalege gemeente

Stad:

• Wieringen

Darpen/Gehuchten:

• De Haukes
• Den Oever
• Hippolytushoef
• Oosterklief
• Oosterland
• Smerp
• Stroe
• Vatrop
• Westerklief
• Westerland

Uutgoande verwiezingen

• Webstea gemeente
• Wieringerrandmeer

Galleri-je

• 
  Den Oever, mölle
• 
  Karke in Stroe