Nöalstukske

(döärstüürd vanaf "Column")

Een nöalstukske, kaanttekst of stiekelstokkien (lokale varianten hiervan zint allemoal meugelik) is n kort stukske proza woarin nen skriever ziene gedachten aargens oaver löt goan. Vake steet een nöälstukske in ne kraante of een tiedskrift, mear et kan ook vuureleazen worden vuur radio of tellevisie, of op internet oetegiewen. Umdat et Nedersaksisch op skrift vake gebroekt wördt vuur körte böllekes, bint nöalstukskes ne hele beste stea um de taal wierumme te veenden; vuurbeelden van Nedersaksische nöalskrievers veend iej hieroonder.

Nöalstukskes köant oawer zo'n betten vanallens goan: van huselike vuurvallen (en ölderskop) töt an de wearldpolitiek. Woar den skriever ook mer wat van meant te mutten vinden. Et onderwaarp kan beskouwend, beskrievend, mer ook ironisch en satirisch behaandeld worden. Kolumnisten magt in Nederland bie wet heel wat skrieven. Mangs geet et der zo onmeundig van in nöälstukskes, dat as et boeten et nöälstukske zol kommen, dat et dan verböäden zol worden. Komiek André Manuel krig regelmoatig klachten[1] en wör in et verleden zelfs al es bedreigd üm ziene nöälstükkes in 'n Tubantia.[2]

Nedersaksische veurbeelden

bewark

(Niej) Nedersaksisch

bewark

Et Nederlaandse/Engelse woord column hef nog ginne lange traditie, en der besteet gin algemeen gebroekte Nedersaksische umzetting vuur. Doarumme wordt hier een antal Nedersaksiese weurde beskreaven - woervan een antal neologismes (nieje Nedersaksische weurde) - dee-t al dan neet in et eskreaven of esprökken Nedersaksisch konstateerd bint. De tied zal oetwiezen wat of oeteandelik in et Nedersaksisch zal blieven bestoan.

  • Nöalstukken: Nöalen is ne Nedersaksische oetdrukking vuur zeldaam zeuren, drammen, nostalgisch dwepen, of flauwe gräpkes maken. Nen columnist hef ja de neiging um aargens oawer te nöalen of te drammen, of met grappige inzichten te kommen oaver bepoalde onderwaarpen.
  • Stekkelstukke / stiekelstokkies: kömp onder mear veur as de Stellingwarver Stiekelstokkies (columns/vertellegies veur de radio) van Johan Veenstra veur Omrop Fryslân.
  • Kollum(n)/kollem: min of meer fonetisch/klaankmoatig ummezat vanoet et Engelse column, wat weer of eleid is van et Latiense columna (poer), wat verwis noar de vake langwaarpige ruumte wat der in de kraante of et tiedskrivt vuur vrie ehölden wordt.
  • Stokkie(n)/stukkie(n): wördt völle gebroekt vuur een artikelske in ne kraante of een tiedschrift, vuural vuur een artikelsken wat vuur de wille eskreven is, of een beschouwend artikelsken (al of neet godsdeenstig).
  • Kaanttekst: Woord wat is bedacht duur Goaitsen van der Vliet en wat ook in zinne Tweantse wöördebeuke steet.

Verwiezingen

bewark
  1. Klacht.nl - "Klacht: Opruiing en haatzaaiing door nep-columnist." Bekeaken up den 30. september 2023.
  2. Rtvoost.nl - André Manuel wordt wel ouder maar niet milder: "Ik ga door zolang het nog relevantis". Bekeaken up den 30. september 2023