Grunnegs (waarkwoorden)

Waarkwoorden mit heur vervougens oet de Grönnegse toalwiezer

Hebben bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik heb Ik haar Ik heb had
Doe hest Doe haarst Doe hest had
Hai het Hai haar Hai het had
Wie hebben* Wie haren Wie hebben had
Joe hebben* Joe haren Joe hebben had
Zai hebben* Zai haren Zai hebben had
*Oetsproken as [hemm] of [hebm]

Wezen* (zijn) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik bin Ik was, waar Ik bin/heb wèst
Doe bist Doe wast, waarst Doe bist/hest wèst
Hai is Hai was, waar Hai is/het wèst
Wie binnen Wie wazzen, waren Wie binnen/hebben wèst
Joe binnen Joe wazzen, waren Joe binnen/hebben wèst
Zai binnen Zai wazzen, waren Zai binnen/hebben wèst
*Oetsproken as [weedn] of [weezn]

Doun (doen) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik du, dou Ik dee Ik heb doan
Doe dust, doust Doe deest Doe hest doan
Hai dut Hai dee Hai het doan
Wie dudden*, doun Wie deden Wie hebben doan
Joe dudden*, doun Joe deden Joe hebben doan
Zai dudden*, doun Zai deden Zai hebben doan
*Uutsproken as [dudn], woarbie de twijde d kört en licht oetsproken wordt

Denken bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik denk Ik docht Ik heb docht
Doe denkst Doe dochst Doe hest docht
Hai denkt Hai docht Hai het docht
Wie denken Wie dochten* Wie hebben docht
Joe denken Joe dochten Joe hebben docht
Zai denken Zai dochten Zai hebben docht
*Oetsproken as [doch-hen]

Goan (gaan) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik gai, goa Ik gong Ik bin gongen, goan
Doe gaaist Doe gongst Doe bist gongen, goan
Hai gaait Hai gong Hai is gongen, goan
Wie goan Wie gongen Wie binnen gongen, goan
Joe goan Joe gongen Joe binnen gongen, goan
Zai goan Zai gongen Zai binnen gongen, goan

Kommen (komen) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik kom Ik kwam Ik bin kommen
Doe komst Doe kwamst Doe bist kommen
Hai komt Hai kwam Hai is kommen
Wie kommen Wie kwammen Wie binnen kommen
Joe kommen Joe kwammen Joe binnen kommen
Zai kommen Zai kwammen Zai binnen kommen

Kinnen (kunnen) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik kin Ik kon Ik heb kint
Doe kinst* Doe konst* Doe hest kint
Hai kin Hai kon Hai het kit
Wie kinnen Wie konnen* Wie hebben kint
Joe kinnen Joe konnen Joe hebben kint
Zai kinnen Zai konnen Zai hebben kint
*Oetsproken as [doe kist] en [doe kost]

Huiven (hoeven) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik huif Ik hof Ik heb hoft
Doe huifst Doe hofst Doe hest hoft
Hai huift Hai hof(t) Hai het hoft
Wie huiven Wie hovven Wie hebben hoft
Joe huiven Joe hovven Joe hebben hoft
Zai huiven Zai hovven Zai hebben hoft

Loaten/Lôten (laten) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik loat/lôt Ik lait, luit, leut Ik heb loaten/lôten
Doe lôtst, letst Doe laitst, luitst, leutst Doe hest loaten/lôten
Hai lôt, let Hai lait, luit, leut Hai het loaten/lôten
Wie loaten/lôten Wie laiten, luiten, leuten Wie hebben loaten/lôten
Joe loaten/lôten Joe laiten, luiten, leuten Joe hebben loaten/lôten
Zai loaten/lôten Zai laiten, luiten, leuten Zai hebben loaten/lôten

Zain (zien) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik zai, zug, zig Ik zag Ik heb zain
Doe zigst, zugst Doe zagst Doe hest zain
Hai zigt, zugt Hai zag Hai het zain
Wie zain, zuggen, ziggen Wie zagen Wie hebben zain
Joe zain, zuggen, ziggen Joe zagen Joe hebben zain
Zai zain, zuggen, ziggen Zai zagen Zai hebben zain

Mouten (moeten) bewark

Bie dit waarkwoord wordt de ou ook oetsproken as körte o: ik mot, doe motst, wie motten, enz.

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik mout Ik moz, mos Ik heb mouten, most
Doe moutst (t niet uitgesproken) Doe mosst Doe hest mouten, most
Hai mout Hai moz, mos Hai het mouten, most
Wie mouten Wie mozzen Wie hebben mouten, most
Joe mouten Joe mozzen Joe hebben mouten, most
Zai mouten Zai mozzen Zai hebben mouten, most

Snieden (snijden) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik snie Ik snee Ik heb sneden
Doe snidst Doe sneest Doe hest sneden
Hai snidt Hai sneed Hai het sneden
Wie snieden Wie sneden Wie hebben sneden
Joe snieden Joe sneden Joe hebben sneden
Zai snieden Zai sneden Zai hebben sneden

Sloapen (slapen) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik sloap Ik sleup, sluip Ik heb sloapen
Doe slepst Doe sleupst, sluipst Doe hest sloapen
Hai slep(t) Hai sleup, sluip Hai het sloapen
Wie sloapen Wie sleupen, sluipen Wie hebben sloapen
Joe sloapen Joe sleupen, sluipen Joe hebben sloapen
Zai sloapen Zai sleupen, sluipen Zai hebben sloapen

Geven bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik geef Ik gaf Ik heb geven
Doe gefst Doe gafst Doe hest geven
Hai gef(t) Hai gaf Hai het geven
Wie geven Wie gaven Wie hebben geven
Joe geven Joe gaven Joe hebben geven
Zai geven Zai gaven Zai hebben geven

Kopen bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik koop Ik kof/kocht Ik heb koft/kocht
Doe koopst Doe kofst/kochst Doe hest koft/kocht
Hai koopt Hai koft/kocht Hai het koft/kocht
Wie kopen Wie koften/kochten Wie hebben koft/kocht
Joe kopen Joe koften/kochten Joe hebben koft/kocht
Zai kopen Zai koften/ kochten Zai hebben koft/kocht

Aanpeerdjen (aanzetten tot, stimuleren) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik peerdje aan Ik peerdjede aan Ik heb aanpeerdjed
Doe peerdjest aan Doe peerdjedest aan Doe hest aanpeerdjed
Hai peerdjet aan Hai peerdjede aan Hai het aanpeerdjed
Wie peerdjen aan Wie peerdjeden aan Wie hebben aanpeerdjed
Joe peerdjen aan Joe peerdjeden aan Joe hebben aanpeerdjed
Zai peerdjen aan Zai peerdjeden aan Zai hebben aanpeerdjed

Vroagen (vragen) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik vroag Ik vreug, vruig Ik heb vroagd
Doe vroagst, vragst Doe vreugst, vruigst Doe hest vroagd
Hai vroagt, vrag Hai vreug, vruig Hai het vroagd
Wie vroagen Wie vreugen, vruigen Wie hebben vroagd
Joe vroagen Joe vreugen, vruigen Joe hebben vroagd
Zai vroagen Zai vreugen, vruigen Zai hebben vroagd

Willen bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik wil Ik wol Ik heb wild
Doe wilst* Doe wolst* Doe hest wild
Hai wil Hai wol Hai het wild
Wie willen Wie wollen Wie hebben wild
Joe willen Joe wollen Joe hebben wild
Zai willen Zai wollen Zai hebben wild
* Oetsproken as [doe wist] en [doe wost]

Zuch/zok wasken/wazzen bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik was, waske mie Ik wasde mie Ik heb mie wossen
Doe wast, waskest die Doe wasdest die Doe hest die wossen
Hai wast, wasket zuch/zok, hom Hai wasde zuch/zok, hom Hai het zuch/zok, hom wossen
Wie wazzen, wasken ons Wie wasden ons Wie hebben ons wossen
Joe wazzen, wasken joe Joe wasden joe Joe hebben joe wossen
Zai wazzen, wasken zuch/zok, heur Zai wasden zuch/zok, heur Zai hebben zuch/zok, heur wossen

Hoalen (halen) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik hoal Ik huil (oost), hil (noord en west) Ik heb hoald
Doe hoalst Doe huilst, hilst Doe hest hoald
Hai hoalt Hai huil, hil Hai het hoald
Wie hoalen Wie huilen, hillen Wie hebben hoald
Joe hoalen Joe huilen, hillen Joe hebben hoald
Zai hoalen Zai huilen, hillen Zai hebben hoald

Begunnen (beginnen) bewark

Tegenswoordege tied Vergangen tied Voltoeide tied
Ik begun Ik begon Ik bin begunt (ollerwets), begonnen
Doe begunst Doe begonst Doe bist begunt, begonnen
Hai begunt Hai begon Hai is begunt, begonnen
Wie begunnen Wie begonnen Wie binnen begunt, begonnen
Joe begunnen Joe begonnen Joe binnen begunt, begonnen
Zai begunnen Zai begonnen Zai binnen begunt, begonnen