[disse mal bewarken]
- Achterhooks: taol, spraok
- Drèents: taal, taol, tael, spraok(e)
- Grunnegs: toal, sproak (symbolies, veul beloaden (positief), netjes, maor voak oldmoods)*
- Sallaands: taol, taal, tääl*, spraoke, sprake
|
|
|
[disse mal bewarken]
- tak (VK, ZOZ, ZOV, ZWZ)
- atak (ZOZ, ZWZ)
- takke (VK, ZOV, ZWZ)
- toeg (ZOZ)
- toege (KvD, MD, VK, ZOZ, ZOV, ZWZ)
- toug (KvD, VK, ZOV)
- braanze (dikke tak)
- boog (dikke tak)
- toek (dunnere tak)
- takke (dunnere tak)
- twiek(e) (zeer dunne tak; twijg)
|
|
- takke, toeke (dikke tak)
- twiege (zeer dunne tak; twijg)
- took (dikn tak, neet mear gebroekt)
- ries (rijshout) (keump n naamn Riesn van)
- tak(ke)
- twieg(e) (zeer dunne tak; twijg)
- zwieg (zeer dunne tak; twijg - Putten)
- giespel (zeer dunne tak; twijg - Nunspeet)
|
- Grönnegs:
- taande/ta(a)nte/tanne/tantie (laifkozend)
- ta(a)n (vòlgd deur n noam, bv. ta(a)n Antje; Antje is mien tante)
- Drèents:
- tante (ZWZ: vake rap uutespreuken zunder de -e bi'j namen die begunt mit een klinker: tant' Aaltien)
- Töt in de twintigste eeuw was 't meuie achter de name: Aaltien meuie. Ok wördden d'r me véur de name gebruukt: me Aale, me Geze (ZWZ)
- Sallaans:
- meuie
- ta(a)nte
- Eerder was 't, bv., Jenne-meuie (meuie slöt (ok) op 'n oldtante). Noe zegt luu vake, bv., ta(a)nte Jennie, zo as't Hollaans.
- Tweants:
- tante
- meuje (eulderwets, nog wal as skeeldwoard gebroekt)
- Rechtevoort zegt iederene, net as in t Hollaands, tante en doarnoa n naamn. Vroger zeadn ze eerst n naamn en plakn dr dan meuje. achter: bv. Tante Diene, Dienemeuje
- Veluws:
- meu(i)
- meuje
- tante
- In 't Veluws zegen ze meestentieds eers de naam en plakken daor meu(i) of meuje achter: bv. Tante Jacobje, Jaukjen-meuje
De vorm weite en variaanten daorvan bin de oorspronkelike benamingen veur t graon, tarwe en aofleidingen daorvan bin ontstaon onder invleud van t Nederlaands.
[disse mal bewarken]
- Achterhooks:
- slagmoals (keer op keer, telkens weer)
- egals
- steurig (deur / vedan) (steeds, altijd maar weer (door))
- Drèents:
- Grönnegs:
- Oostfreisk:
- aingoal (Rheiderland, Krumhörn)
- eeingoal
- Platduutske skriefwies: Eengaal
- Sallaans: ...
- Stellingwarfs: de hieltied, iederkeer
- Tweants:
- too verdan, dom verdan, al verdan, aait verdan
- stöadig
- iederbod (elke keer)
- Urkers: ...
- Veluws: de heeltied
- Achterhooks: weerumme
- Drèents:
- Grönnegs:
- terug, trugge (laange tied; bv. wie binnen noa n joar weer terug)
- weerom (körte tied; bv. hai was nog môr net vot of hai kwam ook al weerom)
- der weer (bv. mien zeun is er der weer van vakantie)
- retoer (ien zulfde stoat as dat er hìn goan is; bv. wie hebben dat pakketje retoer stuurd)
- Sallaans:
- terugge, trugge
- (niet veul veurkommnd:) terogge
- weerumme, wearumme
- Tweants:
- wierumme
- dr wier (vgl Grönnings: hee is dr wier van vakaansie)
- terugge
- teruw (Oost-Tweante)
- Urkers: terogge
- Veluws:
- weerum(me), weer
- terug(ge), terogge
- troege (Nunspeet)
- Nederlands: tijdje, poosje
- Achterhooks:
- Drèents:
- poos, poze (ZWN, ZWZ), poosie(n)
- raom, raompie(n) (MD, ZWN, ZWZ, ZOZ)
- rekte (MD, VK), rek
- roffel
- ruk, rok (ZWN, ZWZ), rök (ZWZ)
- schoffie(n), schoftie(n)
- steugie(n), stèugie(n)
- teuge, teugie(n) (KVD, MD, ZWN, ZWZ, ZOZ)
- tiedtie(n)
- toer, toere (KVD, ZWZ), toertie(n)
- toerlang (ZOZ, ZOV)
- zet, zettien
- Grönnegs:
- Sallaans:
- tiedtie(n)
- ('n) zet; zettie(n)
- poze; posie(n)
- Stellingwarfs:
- hottien
- poze, posien, possien
- schoft, schoffien
- hottien
- Tweants:
- Urkers: ...
- Veluws:
- poos, poze, poosjen, posien
- hortjen, hortien
- schofjen, schoffien
Naost de algemiene benamingen toilet, wc, plee en pot binnen der ok angere namen vuur.
[disse mal bewarken]
- Nederlands:
- touw
- koord (dun touw)
- draad (dun touw, dunner dan koord)
[disse mal bewarken]
|
|
- voerbak, trog(ge)
- zeuning, zeunige, zomp (voerbak veur varkens, mar oek algemeen)
- zul(le) (voergeul veur koen)
|
- Nederlands: Tjongejonge!
- Sallaans:
- Grönnegs:
- God-toe-God!, God-doe-God!
- Man, man, man (veuraal bekend worden deur Ede Staal zien oetsproak: "Man, man, man, wat n boudel!")